You are here

Home » Content

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KAVRAM ÖĞRETİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

OPINIONS OF SOCIAL STUDIES TEACHERS ABOUT CONCEPT TEACHING

Journal Name:

  • Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2016

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The teaching of concepts, which are the building stones of knowledge, provides a meaningful and permanent learning. Concept teaching becomes more important in the lesson of social studies that is rich in concept and Social Studies teachers are primarily required to be good concept teachers. In this study that was conducted for that purpose; it was tried to determine the opinions of Social Studies teachers, who are the implementers of the lesson of Social Studies, about concept teaching. The opinions of teachers were determined by using qualitative research methods. Using random sampling method; the study was applied to 13 social studies teachers working at official secondary schools in the second term of the school year of 2015-2016. Semistructured interview form was used as data collection tool. The acquired data were collected under certain categories via descriptive analysis. As a result of the study; it was determined that social studies teachers preferred presentations in concept teaching, mainly used concept maps rather than concept teaching materials and had the greatest difficulty in teaching intangible concepts in concept teaching.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bilginin yapı taşı olan kavramların öğretimi, anlamlı ve kalıcı öğrenme sağlamaktadır. Kavram açısından zengin olan sosyal bilgiler dersinde kavram öğretiminin önemi ise bir adım öne çıkmakta ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öncelikle iyi birer kavram öğreticisi olmaları gerekmektedir. Bu amaçla yapılan araştırmada Sosyal Bilgiler dersinin uygulayıcısı olan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin kavram öğretimine yönelik görüşleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Öğretmenlerin görüşlerinin belirlenmesinde nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırmada seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmış olup araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında ortaokullarda görev yapan 13 sosyal bilgiler öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yapılarak, belli kategoriler altında toplanmıştır. Araştırma sonucunda, sosyal bilgiler öğretmenlerinin kavram öğretiminde sunuş yolunu tercih ettikleri, kavram öğretim materyallerinden en çok kavram haritasını kullandıkları ve kavram öğretiminde en çok zorlandıkları kavramların soyut kavramlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-sosyal-bilgiler-ogretmenlerinin-kavram-ogretimine-iliskin-gorusleri.pdf
  • 4
6
20
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akdağ, Ş. (2010). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi “yeryüzünde yaşam” ünitesindeki kavram
yanılgıları. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Akengin, H. ve İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik
başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 1-19.
Akınoğlu, O. ve Arslan, Y. (2007). Türkiye’de ortaöğretim öğrencilerinin tarih kavramlarını kazanma durumu ve
değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 137-154.
Akyol Gök, Ö. (2014). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde, ülkemizin kaynakları ünitesinde kavram haritası tekniğinin
başarı, tutum ve kalıcılığa etkisinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Aycan, Y. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve atatürkçülük dersinde yer
alan kavramları anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları (gördes örneği). Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar
Üniversitesi, Manisa.
Aydın, M. Z. (2005). Din Öğretiminde Yöntemler. 2.Baskı, Ankara: Nobel Yayınları.
Baloğlu Uğurlu, N. (2005). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dünya ve evren konusu ile ilgili kavram yanılgıları.
Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 229-246.
Bitlisli, N. (2014). 6. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi yeryüzünde yaşam ünitesinde geçen coğrafî
kavramları algılama düzeyleri ve kavram yanılgıları (bayburt örneği). Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi,
Giresun.
Ciritçi, M. (2012). Sosyal bilgiler programında yer alan kavramların 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders
kitaplarındaki metinlerde kullanılma sıklıkları ile giriş, geliştirme ve pekiştirme düzeyleri açısından
değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
Coştu, B., Karataş, F.Ö. ve Ayas, A. (2003). Kavram öğretiminde çalışma yapraklarının kullanılması, Pamukkale
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 33-46.
Coştu, B., Ayas, A. ve Ünal, S. (2007). Kavram yanılgıları ve olası nedenleri: kaynama kavramı, Kastamonu
Eğitim Dergisi, 4, 123-136.
Çakmak, F. (2006). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi nüfus ve yerleşme konusunda geçen
kavramları anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi,
Afyonkarahisar.
Çaycı, B. (2007). Kavram değiştirme metinlerinin kavram öğrenimi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Gazi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 1, 87-102.
Çeliköz, N. (1998). Kavram öğrenme ve öğretme ilkeleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2 (2), 69–76.
Çolak, R. (2010). Kavram haritalarının sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde tarihsel kavramların öğretiminde
kullanılması: kavram haritası ile yapılan öğretim ile tutum, başarı ve kalıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi.
Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Aralık 2016 Cilt:5 Özel Sayı Makale No: 02 ISSN: 2146-9199
19
Çolakoğlu, R. (2006). Yenilenen ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi on birinci ve on ikinci sınıf müfredat
programının kavram haritası tekniğiyle işlenişi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Deniz, Ö. F. (2003). Lise 1 coğrafya derslerinde kavram haritalarının başarıya etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi
Üniversitesi, Ankara.
Doğan, O. (2007). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersi “bir ülke bir bayrak” ünitesindeki kavramların
öğrenilmesinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Doğanay, A. (2002). Öğretimde kavram ve genellemelerin geliştirilmesi. Bulunduğu Eser: C. Öztürk, D. Dilek
(Ed.) hayat ve sosyal bilgiler öğretimi. (ss. 266-294). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Doğanay, H. 2002. Coğrafya öğretim yöntemleri. Erzurum: Akif Yayın Dağıtım.
Dündar, H. (2008). Sosyal bilgilerde kavram öğretimi. Bulunduğu Eser: Tay, B. ve Öcal, A.(Ed.) özel öğretim
yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (1.Baskı) (ss. 302-331). Ankara: Pegem Akademi.
Erden, M. (Tarihsiz). Sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Alkım Yayınları.
Eroğlu, C. (2008). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde geçen kavramların içerik düzenleme stratejileri açısından
değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Gencer, B. P. (2006). İlköğretim altıncı sınıf sosyal bilgiler dersi coğrafya konularında kavram haritalarının
öğrenci başarısına etkisi (erzurum ili ömer nasuhi bilmen ilköğretim okulu örneği). Yüksek Lisans Tezi, Atatürk
Üniversitesi, Erzurum.
Gündoğdu, A.E. (2012). Türkçe dersi öğretim programı’nın kavram öğretimi açısından incelenmesi. Dicle
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 31-44.
Güneş, T., Dilek, N., Demir, E., Hoplan, M. ve Çelikoğlu, M. (2010). Öğretmenlerin kavram öğretimi, kavram
yanılgılarını saptama ve giderme çalışmaları üzerine nitel bir araştırma. International Conference on New
Trends in Education and Their Implications. Antalya: 11-13 November. ISBN: 978 605 364 104 9. S:936-944.
Kaptan, F. (1999). Fen Bilgisi Öğretimi. İstanbul: M.E.B. Yayınları.
Kılıç, D., Sağlam, N. (2004). Biyoloji eğitiminde kavram haritalarının öğrenme başarısına ve kalıcılığına etkisi.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 155-164.
Kılıçoğlu, G. (2011). Sosyal bilgiler derslerinde kavramsal değişim metinlerinin kavram yanılgılarını giderme
üzerine etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kısa, F. (2007). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde beyin fırtınası tekniğiyle kavram öğretiminin
öğrencilerin akademik başarı düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kızıl, Ö. (2015). Sosyal bilgiler 6. sınıf “ülkemizin kaynakları” ünitesinin kavram bulmacası etkinlikleri yoluyla
öğretiminin akademik başarı üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
Kocaarslan, M. (2012). Tanılayıcı dallanmış ağaç tekniği ve ilköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersi maddenin
değişimi ve tanınması adlı ünitede kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18,
269-279.
Merrill, M. D. 1983. Compenent Display Theory, Instructional Desing Theories And Models, Ed: C.M. Reigeluth.
Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Aralık 2016 Cilt:5 Özel Sayı Makale No: 02 ISSN: 2146-9199
20
Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4-5. ve 6-7. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB
Yayınları.
Novak, J. D, Gowin, D. B. & Johansen, G. T. (1983). The use of concept mapping and knowledge vee mapping
with junior hıgh school science students. Science Education, 67 (5), pp.625–645.
Novak, J. D. (1984). Application of advances in learning theory and philosophy of science to the improwement
of chemistry teaching. Journal of Chemical Education, 61(7), 607-612.
Özdoğan, M. (2008). Yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda hazırlanan yeni sosyal bilgiler programında aktif
öğrenme tekniklerinin kullanımı (kalın ve bayat ilköğretim okulları örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa
Üniversitesi, Tokat.
Süer, S. (2010). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde coğrafi kavramlar bakımından öğrencilerin hazırbulunuşluk
düzeyleri ve bu kavramların geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Tokcan, H., Alkan, G. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. Ahi
Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 1-19.
Tural, A. (2011). Sosyal bilgilerde yapılandırmacı yaklaşımla kavram öğretimine yönelik model geliştirme.
Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tütüncü, G. (2008). Kimya öğretmen adaylarının kavram öğretimi ve önemi hakkındaki düşünceleri. Yüksek
Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Ulusoy, K., Yanpar Yelken, T. (2009). İlköğretim 4. ve 5.sınıf öğrencilerinin atatürkçülük ile ilgili kavramları
algılamaları. Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 213-223.
Ülgen, G. (2001). Kavram geliştirme ve uygulamalar.(3.Baskı). Ankara: Pegem A Yayınları.
Yel, S. (2012). Kavram geliştirme ve öğretimi. Bulunduğu eser: Öztürk, C.(Ed.) Sosyal bilgiler öğretimi (3.Baskı)
(ss. 111-143) Ankara: Pegem Akademi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Zarrillo, J. (2008). Teaching elemantry social studies. Ohio: Pearson.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com