You are here

Bir Sağlık Ocağı Bölgesindeki Kadınların Postpartum Dönemde Gebelikten Korunma Durumları ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

The Investigation of Postpartum Contraception Behaviour of Women In Postpartum Period and Related Factors In A Health Center District

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
This descriptive research was carried out to determine contraceptive behaviour of women and related factors in postpartum period. The sample was consisted of 101 women attending Alibaba Health Center in Sivas and were around six month after birth. Data were obtained by a question form that was developed by researcher. Question form was applied to women using face to face technics. Frequency poission and x2 test was used to evaluate the data. According the data, it was determined that 50.5 % of women was using a contraceptive method and condom, withdrawal and IUD (Intra Uterin Device) were first of all using methods. It was found that women were not using family planning method because of breastfeeding (41.7 %) and lactational amenorrhoea (21.6 % ). As a result, It was thought that half of women in postpartum period had used family planning method, but 64.7% of used methods was effective methods.
Abstract (Original Language): 
Araştırma, kadınların postpartum dönemde gebelikten korunma durumları ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Sivas İl Merkezine bağlı Alibaba Sağlık Ocağı’na gelen ve postpartum ilk 6 aylık dönemde olan 101 kadın oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan bir soru formu ile toplanmıştır. Soru formu yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans dağılımı ve x2 testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; kadınların % 50.5’inin herhangi bir yöntemle gebelikten korundukları, kullanılan yöntemler arasında prezervatif, geri çekme ve RİA (Rahim İçi Araç)’nın ilk sıralarda yer aldığı belirlenmiştir. Gebelikten korunmayan kadınların ise; emzirme (% 47.1) ve laktasyonel amenore (% 21.6) nedeni ile aile planlaması yöntemi kullanmadıkları belirlenmiştir. Sonuç olarak; postpartum dönemde kadınların yarısının gebelikten korunmak için bir yöntem kullandıkları, kullanılan yöntemlerin ise % 64.7’sinin etkili yöntemler olduğu belirlenmiştir.
29-38

REFERENCES

References: 

Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi (2005) 29–38
6 aylık dönemde gebelikten korunma ve etkili yöntem kullanma davranışlarının istenilen
düzeyde olmadığı söylenebilir. Diğer taraftan kadınların doğumdan sonra hastanede
kaldıkları süre içinde çoğunlukla öğrenci ebe/hemşirelerden aile planlamasına yönelik
eğitim aldıkları; ancak, eğitim alan ve almayan kadınların postpartum gebelikten
korunma davranışları arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Buna göre;
doğum yapan kadınların çoğunluğunun zamanında ve etkili yöntemlerle gebelikten
korunmaları için hem doğum hastanelerinde hem de sağlık ocaklarında çalışan ebe
hemşirelerin postpartum aile planlaması eğitimlerinde aktif rol almaları, postpartum
gebelikten korunma konusunda kadınlarda davranış değişikliği sağlayacak farklı
eğitim yöntemlerinin denendiği araştırmaların planlanması ve sonuçlarının izlenmesi
önerilebilir.
Araştırmada 30 yaşın altında, geniş aileye sahip, 2 ve daha az çocuğu olan ve daha
önce yöntem kullanmayan kadınların gebelikten korunma yüzdelerinin diğerlerine
göre anlamlı olarak daha düşük olduğu saptanmıştır. Örneklem sayısının sınırlı
olması nedeniyle bu sonuç tüm kadınlar için genellemez; ancak, yukarıda ifade
edilen değişkenlerin postpartum gebelikten korunma davranışı üzerinde etkili olup
olmadığının daha geniş örneklem gruplarında araştırılması önerilir.
KAYNAKLAR
1. Akın A, Aslan D. Kadın sağlığı. Yeni Türkiye 2001; 7 (39): 524-534.
2. Akyüz A, İnanç N. Beni doğuran kadın. Sendrom 2003;15 (7):109-112.
3. Gökmen O, Özcan S. Dünyada ve Türkiye’de üreme sağlığı. Yeni Türkiye 2001; 7(39):484-489.
4. Şimşek Ç. Doğum aralıklarının mortalite üzerine etkisi. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile
Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.58-59.
5. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, IV. Baskı, Ankara, Sistem Ofset; 2000. s.1-10.
6. Dilek U. Postparum Kontrasepsiyon. 4. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı.
Ankara: 20-23 Nisan 2005. s.77.
7. Smith KB, Spuy ZM, Cheng L, Elton R, Glasier AF. Is postpartum contraceptive advice given antenatally
of value?. Contraception 2002; 65: 237-243.
8. Mungan T. Laktasyonda Kontrasepsiyon. 3. Uluslar arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi
Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005. s.151-152.
9. Cwiak C, Gellasch T and Zieman M. Peripartum contraceptive attitudes and practices. Contraceptin
2004; 70: 383-386.
10. Durmuşoğlu F, Yıldırım A. Özel Dönem ve Durumlarda Kontrasepsiyon. İn: İnsan Kaynağını
Geliştirme Vakfı, Aile Planlamasında Temel Bilgiler. İstanbul: 1997. s.195-199.
11. Özek B. Emzirme ve Gebeliğin Önlenmesi. İn: Aile Planlamasında Temel Bilgiler, İstanbul, İnsan
Kaynağını Geliştirme Vakfı; 1997. s.123-129.
12. Associatin of Reproductive Health Professionals. Postpartum Counseling:A Quick Reference Guide for
Clinicians. Avaible from: http://www.arhp.org/files/postpartumguide.pdf Accessed: 5 Mayıs 2005.
13. Gorrie TM, Mckinney ES, Murray SS. Foundations of Maternal-Newborn. Nursing 2 nd Edition,
Philadelphia: W. B. Sounders Company; 1998.
Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi
Journal of Hacettepe University School of Nursing
38
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi (2005) 29–38
14. Phillips CR. Family-Centered Maternity and Newborn Care. 4nd Edition, St. Louis Missouri Mosby
Year Book; 1996.
15. Bulut A, Turan JM. Postpartum family planning and health needs of women of low income in Istanbul.
Studies in Family Planning 1995; 26(2): 88-100.
16. Daş Z, Sezgin A. Kadınlarda doğum sonu dönemde verilen aile planlaması eğitiminin etkin yöntem
kullanımlarına etkisi. Sağlık ve Toplum 2001;
17. Bilgili N ve Vural G. Aile Planlamasında Kaçırılmış Fırsatlar. 3. Uluslar arası Üreme Sağlığı ve Aile
Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.170.
18. Özbaşaran F, Yanıkkerem E. Doğum yapan kadınların doğum öncesi bakım alma durumlarının
değerlendirilmesi. Sendrom 2004;16 (1):50-56.
19. Bahar Ş, Dervişoğlu AA. SSK Ankara Etlik Doğumevi Postpartum Aile Planlaması Durum Saptama
Araştırması. III. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Özet Kitabı. Ankara: 1992. s.32
20. Stein K, Measham D, Winikoff B. The quality of family planning services for breastfeeding women in
Senegal. International Family Planning Perspectives 1998;4(4):188–190.
21. Ekanem AD, John ME, Ekott ME, Udoma EJ. Postpartum practices among women in Calabari Nigeria.
Tropical Doctor 2004;34 (2): 97-98 Avaible from: http://www.infoforhealth.org, Accessed: 3 Mayıs
2005.
22. Johnson LK, Edelman A, Jensen J. Patient satisfaction and the impact of written material about
postpartum contraceptive decisions. Am J Obstet Gynecol. 2003;188(5): 1202-1204.
23. Civelek ŞU, Saygılı P. Postpartum Dönemde Annelere Verilen Kontrasepsiyon Yöntemleri Ile Ilgili
Eğitimin Etkinliğinin Saptanması. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı.
Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.177-178.
24. Çetin F, Tekiner AS, Kafkasli A ve Yoloğlu S. Puerperal Dönemde Verilen Aile Planlaması
Eğitiminin Etkin Yöntem Seçimine Etkisinin Değerlendirilmesi. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile
Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005.s.177.
25. Köse G, Vural ZT, Gönenç I, Aka N.Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
Postpartum Aile Planlaması ve Sonuçları. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi
Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s. 235
26. Salvay S, Nurani S. Uptake of contraception during postpartum amenorrhoea: understandings and
preferences of poor, urban women in Bangladesh. Soc. Sci. Med. 1998; 47(7): 899-909.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com