İŞLETME POLİTİKASI ve BİR ÇALIŞMA MODELİ ÖRNEĞİ

«İşletme Politikası» işletme yönetimine ilişkin eğitim yapan okulların ders programlarında yer alan ve «genel» diye büinen ders konularından birisidir. Programlara bakıldığında bu dersin konusunun «uzmanlık dallarında Öğrenilen çeşitli bilgiler arasındaki ilişkilerin görülmesini sağlamak, işletme sorunlarına tepe yönetimi görüş açısından bakabilme yeteneğim geliştirmek, işletmeyi etkileyen dış' çevreye ilişkin gelişmeleri uzun dönemli bir çerçeve içinde değerleyebilmek; isletmenin çevreye uyumunu sağlayıcı önlemleri belirlemek için gerekli analiz yeteneğini geliştirmek; dış çevre-, deki gelişmelerin işletmeye sağlayacağı yeni fırsatları veya getireceği yükleri önceden belirleyebilme yeteneğini geliştirmek, işletmenin uzun ve kısa vadeli amaç, strateji, politika ve plânlarım belirlemek» olduğu hemen hemen bütün ders programlarında belirtilmektedir. Bu durum işletmecilik eğitimi konusundaki iki önemli raporda, Gordon-Howell Raporu ile Pierson Raporu'nda belirtilmiştir.1 Öte yandan AACSB üyesi okullarda yapılan başka bir araştırmada da işletme politikasının amacının yukarıdaki gibi olduğu tekrar belirlenmiştir.2 İşletme politikasının amacındaki bu genel birliğe* rağmen, bu amacın nasıl gerçekleştirileceği konusunda çok farklı uygulamalar bulunmaktadır. Başka bir deyişle, işletme politikası dersinin amaçları, genellikle vak'a çalışması, işletme oyunları ve diğer simülasyon teknikleri, projeler hazırlama gibi yöntemlerle, bazan da azda olsa, anlatma (takrir) ve tartışmalı konferans gibi yöntemlerle gerçekleştirilmeğe çalışılmaktadır. Ancak çoğu kez, bu yöntemlerin uygulanmasında belirli kavramsal çerçeveler (conceptual frameworks) veya modeller kullanılmamakta, fakat işletme politikasını i l gilendirdiği varsayılan işletme dışı ve içi gelişmeler birbirinden bağımsızmış gibi ayrı ayrı olarak ele alınmakta, tartışılmakta ve ulaşılan sonuçlar genelleştirilmektedir, / Bu yazımızın amacı, işletme politikası konularının incelenmesinde kullanılabilecek bir kavramsal çerçeveyi, (modeli) tanıtmaktır.3 Bu model kullanılarak, işletme yönetimini etkileyen çeşitli gelişmeler anlamlı bir şekilde sınıflanabilir, karşılıklı ilişkileri kurulabilir, değerlenebilir ve buna dayanarak strateji ve politika belirlenebilir. Böyle bir model kullanılarak nelerin gözlenip izleneceği ve bunların nasıl anlamlı bir şekilde değerlendirilebileceği kolaylıkla karara bağlanabilir. Böylece parça parça ve dağınık bilgileri, sezgileri, fonksiyonel önyargıları, değişik ve bağımsız tecrübeleri kullanarak konulara yaklaşmak yerine, düzenli ve sistematik bir yaklaşım, dolayısıyle bazı genellemelere gitmek mümkün olabilecektir.