FİNANSAL SİSTEM VE NOMİNAL GELİRİN KONTROLÜ

Finaıısal aracı kurumların ve finansal varlıkların geniş bir yelpazeye sahip olduğu ekonomilerde, parasal otorite nominal gelirin kontrolü amacıyla dar tanımlı para arzı yerine geniş kapsamda finansal varlıkların toplu olarak kontroluna yönelebilmektedir. Bu bağlamda, 1980'li yıllarda gerek gelişmekte olan ülkelerde gerekse gelişmiş bazı ülkelerde yapılan uygulamalara bakıldığında parasal taban veya merkez bankası parası gibi dar kapsamlı parasal hedeflerden, aracı kurumların bütün mevduat yükümlülüklerini içeren hedeflere kadar uzanan çok çeşitli parasal hedeflerin belirlendiği görülmektedir. Örneğin, Bundesbank 1987 yılına kadar merkez bankası parasını (dolaşımdaki para + mevduat munzam karşılıkları) hedef olarak belirlerken daha sonra (M3) hedefine geçmiştir. Aynı şekilde Bank of England (Sterling M3) hedefi belirlemektedir. Banque de France'm uygulamasında bazı yıllarda M2 bazı yıllarda ise M3 tanımlı para arzının kontroluna gidildiği görülmektedir. İtalya ve Yunanistanda ise ikili hedef bulunmakta; geniş tanımlı para arzı ile özel kesime açılan iç kredi miktarı kontrol edilmektedir. Öte yandan, sözkonusu dönemde çeşitli merkez bankalarının uygulamalarında bankacılık sektörü dışındaki likid varlıkların da hedef kapsamına alındığı veya geniş ve/veya dar tanımlı olarak kredilerin kontroluna gidildiği görülmektedir. Özellikle çeşitli Avrupa ülkelerinde (Belçika, Yunanistan, İtalya; isveç) ve birçok gelişmekte olan ülkede iç krediler önemli bir para politikası aracı olarak kontrol altında tutulmaktadır. Uluslararası Para Fonu da (IMF) istikrar programlarında toplam İç kredilerin kontrolünün önemini vurgulamaktadır.