TRADITIONAL SHOE MAKING IN VAN LAKE BASIN: REŞIK
AND HARIK (HERIK)
Journal Name:
- Turkish Studies
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Shoemaking has a very important place in traditional crafts and its
history depends on very old times. First of all shoes have only purpose of
protection and then aesthetics worries had become show up. Reflecting
on the products used in everyday life, these experiences reflect the
material traits and spiritual tongues of the society and the environment
in which the shoes are built, thus leading to the character of the shoe as
a kind of cultural document, based on the historical values and
continuity characteristics of the culture. Shoes had been called with
different names like sandal, boots, slipper, clog and blucher depending
upon geographic conditions, climate conditions and social status.
Shoemaking, which has a very old tradition, has a rooted and rich
tradition in Anatolian culture and these shoes are known with the names
like başmak, çarık and Yemeni. These shoes are partially carried to these
days and they are handicrafts that are transferring practical intelligence
and sense of aesthetics of Anatolian people. However, just like for other
traditional hand arts and crafts shoe making had defeated against the
modern needs and technology and it had started to pass into oblivion.
Nowadays it is being produced in some regions rarely and for touristic
purposes. One of the richest samples of traditional shoe making is Van
Lake Basin. In this basin; shoes that are made in Van city are called as
reşik, others made in Bitlis are called as harik (herık). In this paper, food
samples of Van Lake Basin that are not subjected adequate research had
been tried to be executed by field scanning method.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Geleneksel zanaatlar arasında önemli bir yeri olan ayakkabıcılığın geçmişi oldukça eski tarihlere dayanmaktadır. Önceleri ayakları koruma amacı taşıyan ayakkabı üretiminde giderek estetik kaygılar da ortaya çıkmaya başlamıştır. Günlük yaşamda kullanılan ürünlere yansımış birikim ve deneylerin, taşıdıkları tarihsel değerler ve kültürde süreklilik sağlayan özelliklerinden yola çıkarak, ayakkabının bir tür kültürel belge olma özelliği taşıdığını, böylece içinde oluştuğu toplumun ve ortamın maddi izlerini ve manevi dillerini yansıtmaktadır. Ayakkabılar coğrafi koşullar, iklim şartları ve sosyal statüye bağlı olarak çarık, bot, çizme, mest, sandalet, çedik, takunya, potin gibi farklı adlarla anılmışlardır.
Çok eski bir tarihe sahip olan ayakkabıcılık, Anadolu kültüründe de köklü ve zengin bir geleneğe sahiptir ve geleneksel ayakkabılar edik, başmak, çarık, yemeni gibi adlarla tanınmaktadır. Kısmen de olsa günümüze taşınan bu ayakkabılar, Anadolu insanının pratik zekâsını ve estetik anlayışını bugüne aktaran el sanatları ürünleridir. Ancak, geleneksel el sanatları ve zanaatların pek çoğunda olduğu gibi ayakkabıcılık da modern ihtiyaç ve teknoloji karşısında yenik düşmüş ve kaybolmaya yüz tutmuştur. Bugün artık nadir olarak bazı bölgelerde ve turistik amaçlı olarak üretilmektedir. Geleneksel ayakkabıcılığın zengin örneklerinin görüldüğü yörelerden biri Van Gölü Havzası’dır. Havzada; Van ilinde yapılan örnekler reşik, Bitlis’te karşılaşılan örnekler ise harik (herık) olarak adlandırılmaktadır. Bu makalede, yeterli araştırmaya konu olmayan Van Gölü Havzası ayakkabı örnekleri, alan taraması metoduyla ortaya konulmaya çalışılmıştır.
- 26