You are here

ŞAİRLERİN GÖZÜYLE MECMUA

MECMUA (COMPILATION) THROUGH THE EYES OF POETS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4639

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Except from Ömer bin Mezid's study, called Mecmuatunnezair, there isn't one significant publication so far. Because of the decrease in the number of divans that are similar to Fuzuli's and Baki's divans and because of the various reasons, it is started to study on divans, they are presented both as a book and a thesis to the readers. The studies on compilations are generally as follows; the introduction of the text of a nazire (imitation) compilation or the publication of the nazire (imitation) compilation gathered on a specific topic, the reach of compilations that is prepared for the divan publications. Various studies has done upon the definition, classification, and presentation of compilations, how someone can use them, the literal valve of the compilations to what extend a compilation constitute a source in literary works and certainly there will be more studies upon the same points. This special issue prepared by Turkish Studies aims to contribute these studies. These research and studies held around the publications and compilations, mostly the perspectives of researchers who generally used compilations. In this text, instead of the perspectives of experts upon compilation, the perspectives of poets is emphasized, with the aim of finding answers to the questions below, the ideas of poets is research through the examples of their divans, what do the poets think about compilation? How do they feel if they take part in those compilations or not? Do they want the record of their compilations as they want a written nazire (imitation) for their poems? Do they choose poems to use in the compilations? Do poets have compilations? The number of these questions can be increased. Sometimes alone and sometimes in various subordinate like "mecmua-i naz" (compilation of affectation) and "mecmua-i hüsn" (compilation of beauty), poets used the word mecmua (compilation). Here the usage of mecmua as a means of garland and notebook of poem is mentioned.
Abstract (Original Language): 
Ömer bin Mezid'in Mecmuatu'n-nezâir isimli eserinin yayını dışında, mecmua alanında son yıllara kadar önemli bir yayın faaliyeti gerçekleştirilmemişti. Son yıllarda Fuzûlî, Bâkî ayarında neşredilerek herkesin ilgisini çekecek divanların azalması ve değişik sebeplerle mecmualar üzerinde çalışmalar yapılmaya başlanmış ve hem kitap hem de tez olmak üzere çeşitli mecmua metinleri okuyucuların hizmetine sunulmuştur. Mecmuayla ilgili çalışmalar genellikle bir nazire mecmuasının metnini ortaya koyma veya naat mecmuası gibi belirli bir konuda derlenmiş mecmuaların yayımı, divanı hazırlanan şairlerin divanda yer almayan şiirlerinin mecmulardan tespiti veya divanı olmayan şairlerin şiirlerinin buralardan derlenerek yayımlanması şeklinde olmaktadır. Mecmuanın tanımı, tasnifi, mecmuaların tanıtımı ve mecmualardan nasıl yararlanılabileceği, mecmuaların edebî değeri, edebiyat araştırmalarında nasıl ve ne derece kaynaklık edebileceği veya mecmuaların kaynaklarının ne olduğu gibi konular üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmış ve yapılmaya da devam edilecektir. Turkish Studies dergisi tarafından hazırlanan bu mecmua özel sayısı da bu çalışmalara katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu yayınlar ve mecmualar ekseninde gerçekleştirilen araştırma ve inceleme faaliyetlerin merkezinde, daha çok mecmualardan faydalanan araştırmacıların bakış açıları vardır. Bu yazıda, uzmanların mecmuaya bakışından ziyade, şairlerin mecmuaya bakışı üzerinde durulmuştur. Aşağıdaki sorulara cevap bulmak amacıyla, şairlerin divanları taranarak onların mecmua hakkındaki görüşleri tespit edilmiştir. Acaba şairler, mecmua hakkında ne düşünmektedir? Şiirlerinin mecmualarda yer alması veya almaması şairleri hangi duygulara itmektedir? Şairler, şiirlerine nazire yazılmasını istedikleri gibi, şiirlerinin mecmualara kaydedilmesini de istemişler midir? Mecmualara girmesi için mecmua sahiplerine şiirlerinden seçkiler yapmışlar mıdır? Şairlerin de mecmuaları var mıdır? Bu soruların sayısı arttırılabilir. Şairler, bazen tek başına bazen de mecmua-ı hüsn, mecmua-ı naz gibi çeşitli terkipler içerisinde mecmua kelimesini kullanmışlardır. Burada, mecmua kelimesinin daha çok derleme eser veya şiir defteri manasındaki kullanımlarına yer verilmiştir.
21-49

REFERENCES

References: 

ÂHÎ (1994): Âhî Divanı, Haz. Necati Sungur, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
AHMET PAŞA (1992): Ahmed Paşa Divanı, Haz. Ali Nihat Tarlan, Akçağ Yayınları, Ankara.
ALİ (2005): Ali ve Divanı, Haz. Fatih Sona, Gazi Ü., SBE, YLT, Ankara.
ÂLÎ (1999): Gelibolulu Mustafa Âlî ve Divanlarının Tenkitli Metni, Haz. İsmail Hakkı Aksoyak, Gazi. Ü., SBE, Doktora Tezi, Ankara.
ÂSAF (1994): Âsaf (Damad Mahmud Celâleddin Paşa) Hayatı, Edebî Kişiliği ve Dîvânı'nın Transkripsiyonlu Metni, Haz. Ömür Ceylan, Trakya Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi.
BÂKÎ (1995): Bâkî Divanı, Haz. Sebahattin Küçük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
BÂLÎ (2004): Bâlî Çelebi Divanı İnceleme-Metin, Haz. Betül Sinan, Boğaziçi Ü., Yüksek Lisans Tezi.
CAFER ÇELEBİ (1983): The Life and works of Taci-zade Ca'fer Çelebi: with critical edition of his Divan, Haz. İsmail Erünsal, İstanbul Ü. Yayını, İstanbul.
DÂNİŞ (2004): Dâniş Dîvânı İnceleme-Metin, Haz. Hamdi Birgören, Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
EMRÎ (2002): Emrî Divanı, Haz. M. A. Yekta Saraç, Eren Yayınları, İstanbul. ENVERÎ (2001): Ümmî Divan Şairleri ve Enverî Divanı, Haz. Cemal Kurnaz-Mustafa Tatcı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayını, Ankara.
ESRAR DEDE (1996): Esrar Dede Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanının Karşılaştırmalı Metni, Haz. Hasan Ali Kasır, Erzurum Ü., SBE, Doktora Tezi
FAKİH (2004): Fakîh Hayatı, Eserleri, Divanı, Haz. Ercan Sünger, Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
FASİHÎ (2001): Fasîhî Divanı: İnceleme-Metin, Haz. Halûk Gökalp, Çukurova Üniversitesi, SBE, Yüksek Lisans Tezi.
FATÎN (1996?): Hâtimetü'l-eş'âr Fatîn Tezkiresi, Haz. Ömer Çiftçi, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını, Ankara.
FATÎN (2007): Fatîn Divanı, Haz. Mehtap Erdoğan, Kitabevi Yayını, İstanbul.
Şairlerin Gözüyle Mecmua 47
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
FERÎDÎ (2010): Ferîdî ve Divanı, Haz. Mohamed L. Awad İbrahim, Gazi Ü., SBE, YLT, Ankara. FUZÛLÎ (1990): Fuzûlî Divanı, Haz. Kenan Akyüz vd., Akçağ Yayınları, Ankara.
GIYNAŞ, Kamil Ali (2011): "Şiir Mecmuaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası", Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 25.
HAFÎD (2003): XVIII.yy. Divan Şairi Hafîd Hayatı, Eseri, Edebî Kişiliği ve Divanı'nın Tenkitli Metni, Hacer Ünal, Gazi Üniversitesi, SBE, Yüksek Lisans Tezi Ankara.
HAKÂNÎ (1996): Hakanî Mehmed Bey - Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Divanı'nın Tenkidli Metni, Haz. Abdülkerim Gülhan, Gazi Ü., SBE, Doktora Tezi, Ankara.
HAŞMET (1994): Haşmet Külliyatı, Haz. Mehmet Arslan - İ. Hakkı Aksoyak, Dilek Matbaacılık, Sivas.
HAYÂLÎ (1945): Hayâlî Bey Divanı, Haz. Ali Nihat Tarlan, İstanbul Ü. Yayını, İstanbul.
ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ (1999): Osmanlı Şiiri Antolojisi, YKY, İstanbul.
KABÛLÎ (2005): Kabûlî Mustafa Dîvânı (Metin-İnceleme), Haz. Elif Bolat, Gazi Ü., SBE, YLT, Ankara.
LEBÎB (2004): Lebib Divanı (Tenkitli Metin), Haz. Orhan Kurtoğlu, Hacettepe Ü., SBE, Doktora Tezi, Ankara.
LESKOFÇALI GÂLİP (?) Leskofçalı Gâlip Divanı, Haz. Metin Kayahan Özgül, Basılmamış Kitap.
MESÎHÎ (1995): Divan, Haz. Mine Mengi, AKM Yayınları, Ankara.
MEZÂKÎ (1991): Divan, Haz. Ahmet Mermer, AKM Yayınları, Ankara.
MEŞHURÎ (2009): Meşhûrî Divanı (Tenkitli Metin), Haz. Yaşar Aydemir- Halil Çeltik, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını, Ankara.
MÎR NİGÂRÎ (2004): Nigârî Dîvânı, Haz. Azmi Bilgin, İstanbul.
MUALLİM NÂCİ (1995): Osmanlı Şairleri, MEB Yayınları, İstanbul.
NÂBÎ (1997): Nâbî Divanı, Haz. Ali Fuat Bilkan, MEB Yayınları, İstanbul.
NAZMÎ (2012): Edirneli Nazmî Dîvânı, Haz. Sibel Üst, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü.
NECÂTÎ (1992): Necatî Beg Divanı, Haz. Ali Nihad Tarlan, Akçağ Yayınları, Ankara.
NEDİM (1997): Nedim Divanı, Haz. Muhsin Macit, Akçağ Yayınları, Ankara.
NEF'Î (1993): Nef'î Divanı, Haz. Metin Akkuş, Akçağ Yayınları, Ankara.
NEHCÎ (2003): 17.yy. Divan Şairi Şerif Nehcî; Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Divanı'nın Tenkitli Metni (İnceleme-Dizin), Gazi Üniversitesi, SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
NESÎMÎ (1990): Nesîmî Divanı, Haz. Hüseyin Ayan, Akçağ Yayınları, Ankara.
48 Cemal KURNAZ – Halil ÇELTİK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
NEVRES (1994): Nevres-i Kadîm ve Türkçe Divanı, Haz. Hüseyin Akkaya, İstanbul.
NEYLÎ (1994): Ahmed Neylî Divanı, Haz. Atabey Kılıç, Ege Üniversitesi, SBE, Doktora Tezi.
PERTEV (2004): Muvakkitzâde Mehmed Pertev Hayatı Sanatı ve Divanının Tenkitli Metni, Haz. Ekrem Bektaş, Ankara Ü., SBE Doktora Tezi, Ankara.
RAHÎMÎ (2004): Kütahyalı Rahimi ve Divanı, Haz. Ahmet Mermer, Akçağ Yayınları, Ankara. RAVZÎ (2007): Ravzî Divanı, Haz. Yaşar Aydemir, Birleşik Kitabevi Yayını, Ankara.
RECAİZÂDE AHMET CEVDET (1994): Zîneti'l-Mecâlis, Nevâdiru'l-Âsâr, Dîvançe, Haz. Abdulkerim Abdulkadiroğlu-Mehmet Sarı, Ankara.
REHÂYÎ (2007): Rehâyî Divanı İnceleme Metin Dizin, Haz. Fatih Yerdemir, Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
REVÂNÎ (): Revânî Divanı, Haz. Ziya Avşar, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını, Ankara.
SAFAYİ (2005): Mustafa Safâyî Efendi - Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-âsâr min Fevâidil-eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks, Haz. Pervin Çapan, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara.
SAHAFLAR ŞEYHİZÂDE ESAD (2003): Sahaflar Şeyhi-zâde Es'ad Mehmed Efendi Divanı, Haz. Fatih Aydoğan, Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
SAKIB (1999): Kâtib-zâde Mustafa Sâkıb: Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Dîvânı'nın Tenkidli Metni, Haz. Mehmet Kırbıyık, Selçuk Üniversitesi, SBE, Doktora Tezi.
SÂMÎ (2004): Arpaemîni-zâde Mustafa Sâmî-Dîvân, Haz. Fatma Sabiha Kutlar Ankara.
SÜHEYLÎ (tarihsiz): Süheylî Ahmed bin Hemdem Kethudâ Dîvânı, Haz. Mahmut Esat Harmancı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını, Ankara.
ŞEYHÜLİSLÂM YAHYÂ (2001): Şeyhülislâm Yahyâ Divânı, Haz. Hasan Kavruk, MEB Yayınları, Ankara.
ŞEYHÜLİSLÂM ESAD (1997): Şeyhülislâm Es'ad Divânı, Haz. Muhammed Nur Doğan, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
ŞEHDÎ (2007): Şehdî Divanı, Haz. Şeyda Bayındır, Gazi Ü., SBE, YLT, Ankara.
ŞEM'Î (2005?): On Altıncı Yüzyıl Şairlerinden Prizrenli Şem’î’nin Divanı’nın Edisyon Kritiği ve İncelenmesi, Haz. Murat Karavelioğlu, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını, Ankara.
ŞEREF HANIM (2002): Şeref Hanım Divanı, Haz. Mehmet Arslan, Kitabevi, İstanbul.
ŞEYHÎ (1990): Şeyhî Divanı, Haz. Mustafa İsen-Cemâl Kurnaz, Akçağ Yayınları, Ankara.
TOKATLI KÂNÎ (2006): İlyas Yazar, Tokatlı Kânî Dîvânı, Ege Ü., SBE, Doktora Tezi, İzmir.
Şairlerin Gözüyle Mecmua 49
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
VAHYÎ (2004): Hakan Taş, Vahyî Divanı ve İncelemesi, İstanbul Ü., SBE, Doktora Tezi, İstanbul (Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap Yayını).
VECDÎ (2002): Ahmet Mermer, XVII. Yüzyıl Divan Şairi Vecdî ve Divançesi, MEB Yayınları, Ankara.
ZAİFÎ (2011): Rumelili Zaifî Divanı (Tenkitli Metin), Haz. Kâmil Akarsu, Kurgan Edebiyat Yayını, Ankara.
ZİHNÎ (2001): Erzurumlu Zihnî Divânı (İnceleme-Metin), Haz. Muhsin Macit, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com