You are here

A-B TİPİ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNE SAHİP İŞGÖRENLERİN OLASI BİR ÖRGÜTSEL DEĞİŞİME YATKINLIKLARININ ARAŞTIRILMASI

RESEARCH ON THE PREDISPOSITION TO A PROBABLE ORGANIZATIONAL CHANGE OF WORKERS WHO HAVE A-B TYPE PERSONALITY FEATURES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5508
Abstract (2. Language): 
Every reactive behaviour, whether it is proponent of change or not, will change the direction and strength of the adaptation to change of the organizations. When it is considered that the organizations that are able to adapt to change, knowing and/or predicting every reactive behaviour of workers will ease the adaptation to change. On the other hand, the change process and/or results, as a result of the personalities of workers, may lead them to an environment defined as stress. It can be said that such a situation may diversify the direction and strength of the tendency to change of the workers. In this study, the tendency of workers in a probable change was researched at the aspect of personality types. It was observed that there are different classifications of personality types and features in literature. However, in this study, A and B personality types were used since they are related to stress. The tendency of workers in a probable organizational change was tested via these types and the stress condition of them on the workers was discussed. The data of the study were gathered from the 385 workers working in a ceramic organization in Kütahya. The gathered data were tested with the hypothesis. It was seen that the correlation coefficient between personality type and the predisposition to change was 0,05 and it was significant statistically and there was a negative relationship between personality type and the predisposition to change. According to the findings, the workers who have B type personality have more tendencies to change than the workers who have A type personality that have more possibility not to support the change even when it conflicts their interest.
Abstract (Original Language): 
Değişim yanlısı veya karşıtı her bir tepkisel davranış örgütlerin değişime olan uyumun yönünü ve şiddetini de değiştirecektir. Değişime uyum sağlayabilen örgütlerin yaşamlarının uzayacağı düşünüldüğünde; işgörenlerin göstereceği her bir tepkisel davranışın bilinmesi ve/veya önceden öngörülmesi değişime olan uyumu kolaylaştırabilecektir. Öte yandan değişim süreci ve/veya sonuçları işgörenleri kişiliklerinin bir sonucu olarak, kendilerini stres olarak tanımlanan gergin bir ortama da yöneltebilir. Böyle bir durum işgörenlerin değişime olan yatkınlıklarının yönü ve şiddetini de farklı kılabileceği söylenebilir. Bu çalışmada da olası bir örgütsel değişim karşısında işgörenlerin yatkınlıkları kişilik tipleri açısından ele alınmıştır. Alan yazınında kişilik tip ve özelliklerine yönelik olarak farklı sınıflamaların bulunduğu gözlenmektedir. Ancak yapılan bu araştırmada stres ile ilişkili olduğu için A ve B Tipi Kişilik Tipleri kullanılmıştır. Bu tipler aracılığıyla olası bir örgütsel değişim karşısında işgörenlerin yatkınlıkları sınanmış ve sonuçlarının işgörende yaratacağı stres durumları tartışılmıştır. Bu amaca varmak için gereksinim duyulan veriler Kütahya’da faaliyet gösteren bir seramik örgütünün 385 işgöreninden elde edilmiştir. Elde olunan veriler kurulan hipotezler ile test edilmiştir. Kişilik tipi ile değişime yatkınlık arasındaki korelasyon katsayısı 0,05 anlamlılık düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı ve kişilik tipi ile değişime yatkınlık arasında istatistiksel açıdan negatif yönde bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Sonuçlara göre B tipi kişilik yapısına sahip işgörenlerin örgütteki değişiklik çıkarlarına ters düşse bile değişimi desteklememe olasılığı daha yüksek olan A tipi kişilik yapısına sahip işgörenlere göre değişime daha yatkın olabileceği de bulgular arasındadır.
1973
1988

REFERENCES

References: 

ADAIR, J. (2003). Etkili Değişim, (Çev.:Fatma Beşenek) Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul.
AKAT, İ., BUDAK, G., BUDAK, G. (2002). İşletme Yönetimi, Fakülteler Kitabevi, İzmir.
AKÇAKAYA, M. YÜCEL, N. (2007). “Değişim Mühendisliği ve Türk Kamu Yönetiminde Uygulanabilirliği”, Sayıştay Dergisi, S. 66-67, Ankara, ss.3-34.
AKÇAMETE, G., KANER, S., SUCUOĞLU, B. (2001). Öğretmenlerde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Kişilik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
ATKINSON, R. L., ATKINSON, R.C., SMITH, E.E., Daryl, J., BEM, NOLEN HOEKSEMA,S. (2002). Psikolojiye Giriş, (Çev.:Yavuz Alagon), Arkadaş Yayınları, Ankara.
AVCI, U., KAYA, U. (2010). “Yıldırma (Mobbing) ve Kişilik İlişkisi: Hizmet Sektörü Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, S.2, C.12, ss.51-79.
BENSGHİR T. K., LEBLEBİCİ, D.N. (2001) “Teknolojik Gelişmenin Örgütler ve Örgütsel Değişim Üzerindeki Yansımaları”, Amme İdaresi Dergisi, C. 34, S.2, ss.19-37.
BİLGİN, L. (1998). Örgütsel Yaşamda Olumsuz Duygular ve Bireysel Başa Çıkma Yolları, Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları, No: 137, Eskişehir.
BURGER, J. M. (2006). Kişilik, (Çev.: İnan Deniz, Erguvan Sarıoğlu), Kaknüs Yayınları, İstanbul.
CAN, H., AŞAN, Ö. AYDIN, E.M. (2006). Örgütsel Davranış, Arıkan Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
CAN, Y. (2007). “A Tipi ve B tipi Kişilikler Bakımından Mobbing Kişilik İlişkisinin İncelenmesi ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
CÜCELOĞLU, D. (2004), İnsan ve Davranışı, Remzi Kitapevi, İstanbul.
ÇELEBİOĞLU, F. (1990). Davranış Açısından Örgütsel Değişim, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 3008, İstanbul.
DEMİRTAŞ, H. (2012) “İlköğretim Okullarının Değişime Açıklığı”, İlköğretim Online, C.11, S.1, http://ilkogretim-online.org.tr (15.05.2012).
1986 Bülent TOKAT – Hakan KARA – M. Yekta KARAA
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
DENİZ, A., ERCİŞ, A. (2008). “Kişilik Özellikleri ile Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, C.22, S.2, ss.301-330.
DURNA, U. (2004). “Stres, A ve B Tipi Kişilik Yapısı ve Bunlar Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C.11, No: 1, ss.191-206.
ENİSELER, A. G. (2007), Kalp-Damar Hastalarında A Tipi Davranış ve Öfke Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
ERCAN, A., ŞAR, A., ŞAR, A. (2004). “Edremit Körfez Bölgesindeki Eczane Eczacılarının Stres Kaynakları”, Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, C.33, S.4, ss.217-242.
ERDOĞAN, İ. (1994), İşletmelerde Davranış, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
ERDOĞAN, T., ÜNSAR, S., SÜT, N. (2009). “Stresin Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.14, S.2, Isparta, ss.447-461.
EREN, E., (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
EYSENCK, H.J., WİLSON, G. (1998), Kişiliğinizi Tanıyın, (Çev.:Erol Erduran), Remzi Kitapevi, İstanbul.
GİDERLER, C. (2005). Yöneticilerin Kişilik Tarzları ile Liderlik Davranışları Arasındaki İlişki Eczacıbaşı Topluluğu’nda Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
GÜLER, M. (2008). A Tipi Kişilik Örüntüsünde Bilişsel ve Duygusal Zekânın Stresle Başa Çıkma ve Stres Belirtileri ile İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
GÜMÜŞTEKİN, G., (2008). Stres Yönetimi, Bireyden Profesyonele: Kariyere İlk Adım, (Ed.:Zafer Erdoğan), Ekin Yayınevi, Bursa.
GÜNEL, Ö.D. (2010). “İşletmelerde Yıldırma Olgusu ve Yıldırma Mağdurlarının Kişilik Özelliklerine İlişkin Bir Araştırma”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.12, S.3, ss.37-65.
GÜNEY, S. (2009). Davranış Bilimleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
KAĞITÇIBAŞI, Ç. (1973). Gençlerin Tutumları: Kültürler Arası Bir Karşılaştırma, ODTÜ, Sevinç Matbaası, Ankara.
KANAR, M. (2006). The Relationship Between Openness To Change And Employees’ Perception Of Organizational Routines And The Effects Of Empowerment, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
KAPLAN, T. (2008). “İşgörenlerin Kişilik Tiplerinin Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi: Bursa’da Mobilya Sektöründe Uygulama Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
KARA, H. (2007) Yönetsel Değerlerin Oluşumunu Etkileyen Etkenler ve Bunların Sorun Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Bir Araştırma, Yayanlanmamış Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
KARA, H. (2009), Yönetim Biliminin Düşünce İzleri, Üçmart Baskı Merkezi, Kütahya.
A-B Tipi Kişilik Özelliklerine Sahip İşgörenlerin Olası Bir Örgütsel Değişime… 1987
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
KAMAŞAK, R., BULUTLAR, F. (2010). “Kişilik Mesleki Tercih ve Performans İlişkisi Akademik Personel Üzerine Bir Araştırma”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C.2, S.2, s.119-126.
KONDAKÇI, Y., ZAYİM, M., ÇALIŞKAN, Ö. (2010). “Okul Yöneticilerinin Değişime Hazır Olma Tutumlarının Okulun Öğretim Düzeyi, Yöneticilerin Deneyimi ve Okul Büyüklüğü Bağlamında İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.11, S.2, Malatya, ss.155-175.
ÖDEMİŞ, S. N. (2011). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkileri Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ÖKTEM, U. (2009). “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin A Tipi Kişilik Özellikleri ile İş Doyumları Arasındaki İlişki (Şanlıurfa Örneği)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ÖZARSLAN, M. (2011). “Vali Yardımcılarının Kişilik Tipi ve İş Tatminlerine İlişkin Kuramsal ve Uygulamalı Bir Araştırma”, İdarecinin Sesi Dergisi, S.143, Ocak- Şubat, ss.46-51.
ÖZDEMİR, A.A. (2012). “Çatışmanın Nedenleri ve Sonuçları”, Çatışma ve Stres Yönetimi-I, (Ed. Esra Ceyhan), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2547, Eskişehir, ss.22-44.
ÖZKALP, E., KIREL, Ç. (1996). Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları, No:111, Eskişehir.
PEHLİVAN, A.İ. (2002). İş Yaşamında Stres, Pegem Yayıncılık, Ankara.
PELİT, E., TÜRKMEN, F., YARMACI, N. (2010). “Turizm Sektöründeki İşgörenlerin Kişilik Özelliklerini Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, C.2, S. 1, ss.9-16.
PERTEV, E. (2006). “A Tipi ve B Tipi Kişilik Özellikleri ile Stres Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
BARON, R.A., BRYNE, D. (1997). “Kalp Hastalığına Yatkın Kişilik”, (Çev.: Berin Tuncel), İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, S.4, İstanbul, ss.271-278.
SABUNCUOĞLU, Z., TÜZ, M. (1998). Örgütsel Psikoloji, Alfa Basım Yayım Dağıtım, Bursa.
SEREN, Ş. (2005). Değişime Karşı Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Değişim ile Örgüt Kültürü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayanlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
SİLAH, M. (2005). Endüstride Çalışma Psikolojisi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
TEKİN, M., GÜLEŞ H.K., ÖĞÜT, A. (2003). Değişim Çağında Teknoloji Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara.
TOKAT, B. (2012). Örgütlerde Değişim ve Değişimin Yönetimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
TOKAT, B., GİDERLER, C. (2006). “Yöneticilerin A ve B Tipi Kişilik Yapılarının Liderlik Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, C..21, S.242, ss.60-68.
TOPSES, G. (2006). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
TUTAR, H. (2007). Kriz ve Stres Yönetimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
1988 Bülent TOKAT – Hakan KARA – M. Yekta KARAA
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
TÜZ, VERGİLİEL, M. (2004). Değişim ve Kaos Ortamında İşletme Davranışı, Alfa Akademi Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
UZGÖREN, N. (2012). Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Temel İstatistiksel Yöntemler ve SPSS Uygulamaları, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
WARNER, I. (1993), Liderlik ve Yönetim, (Çev.: Üner Vedat), Rota Yayınları, İstanbul.
WARNER, I. (1993). Liderlik ve Yönetim, (Çev.: Vedat Üner), Rota Yayınları, İstanbul.
YALÇIN, A. (2002), Değişim Yönetimi, Nobel Kitabevi, Ankara.
YENİÇERİ, Ö. (2002). Örgütsel Değişmenin Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara.
YILDIZ, S., TAŞTAN, BOZ, İ., YILDIRIM, B.F. (2012). “Kişilik Tipi ile Olumlu Sosyal Davranış Arasındaki İlişki: Marmara Üniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.26, S.1, s.215-233.
ZADEOĞULLARI, S. (2010), Örgütsel Değişime Açıklık ve Bağlılık İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
ZEL, U. (2001). Kişilik ve Liderlik, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
ZEL, U. (2007), “Yönetimde Kişilik ve Kişilik Teorileri”, Yönetim ve Organizasyon, (Ed. Salih Güney), Nobel Yayınları, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com