SOME CONTRIBUTIONS TO TURKISH DIALECTS
DICTIONARY FROM KANDIRA DIALECT
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Dialect words used everyday are found in dialect dictionaries but
as some of the words are used in written language, they are found in
general dictionaries as well. The most comprehensive printed dialect
dictionary of today's Turkey Turkish is the Compilation Dictionary of
the Turkish Language Institution. The enriched version by vocabulary
of this dictionary is printed on the same institution's web site under the
title of Turkish Dialects Dictionary.
In this study, the meaning of thirteen words (avara, balkımak,
bölme, cacık, cazgır, çelek, eştirmek, gergi, haydamak, kımkım,
salmalık, tirildemek, yoz) which are used in the Kandıra Dialect are
given. These words are attributed to public dialect (indicated as hlk) in
the Turkish Dictionary's 10th edition, printed by the Turkish Language
Institution in 2005. These words are not found in the Compilation
Dictionary and are not in the Dictionary of Turkey Turkish Dialect,
either.
For instance, in the 10th edition of the Turkish Dictionary the
meaning of "cacık' known by everybody is a "drink with garlic, prepared
by cutting up cucumber or lettuce in yogurt or ayran" and in public
dialect is "a kind of herb". are found. Including the two meaning seven
different ones are found in the Compilation Dictionary. But, "cacık"
means cucumber in the Kandıra Dialect. This meaning is found in none
of the two dictionaries and not in the Turkey Turkish Dialects
Dictionary either.
These meanings, which were confirmed by six people living in two
villages of Kandıra in 2010 using a survey method and are not found in
the latest edition of Turkish Dictionary printed in 2011 either. In thıs
study, it is recommended to add these meanings to the Turkish Dialects
Dictionary's relevant articles.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Halk ağzında yer alan sözlerin yeri ağız sözlükleridir. Ancak bunların bir kısmı yazı dilinde de yer aldığından, genel sözlüklere de girmiştir. Türkiye Türkçesinin bugünkü en kapsamlı basılı ağız sözlüğü, Türk Dil Kurumunun Derleme Sözlüğü'dür. Bu sözlüğün aynı kurum tarafından yayımlanan ağız çalışmalarının söz varlığıyla zenginleştirilmiş biçimi, kurumun ağ kümesinde Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü başlığıyla yer almaktadır.
Bu çalışmada Türk Dil Kurumuna ait Türkçe Sözlük'ün 2005 yılında yayımlanan onuncu baskısında hlk kısaltmasıyla halk ağzına mal edilen on üç sözün (avara, balkımak, bölme, cacık, cazgır,çelek, eştirmek, gergi, haydamak, kımkım, salmalık, tirildemek, yoz) hem onda hem Derleme Sözlüğü'nde hem de Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğünde bulunmayan ancak Kocaeli'nin Kandıra ilçesi ağzında var olan farklı anlamları verilmiştir.
Örnek olarak "cacık" kelimesinin herkesçe bilinen "yoğurt veya ayranın içine salatalık veya marul doğranarak hazırlanan sarımsaklı içecek' ve halk ağzındaki "bir ot türü" anlamı Türkçe Sözlük'ün onuncu baskısında, bu ikisiyle birlikte yedi farklı anlami ise Derleme Sözlüğü'nde yer almaktadır. Ancak kelimenin Kandıra ağzındaki "salatalık, hıyar" anlamı, her iki sözlükte ve Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü'nde bulunmamaktadır.
Sondaj yöntemiyle Kandıra ilçesinin iki farklı köyünde yaşayan altı kişiye 2010 yılında doğrulatılan bu anlamlar, Türkçe Sözlük'ün 2011 yılında yayımlanan son baskısında da yer almamıştır. Bu çalışmada bu anlamların Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü'nde ilgili maddelere eklenmesi teklif edilmiştir.
- 9