You are here

1755-1949 YILLARI ARASINDA DOĞU TÜRKİSTAN

EASTERN TURKISTAN BETWEEN 1755-1949

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
In the aftermath of Soviet Union’s dissolution, China’s policies of integrating Eastern Turkistan are the indicator of opening to the west, namely Middle Asia, and of the attempt to establish a sphere of strategic influence in Middle Asia. For this reason, the region is, at the same time, have a crucial place within the global power struggle.1 The Eastern Turkistan region, which bears such an importance for China today, has had the same importance in the past and consequently witnessed Chinese invasion continually. The aim of this study is to investigate the historical roots of the policies implemented in Eastern Turkistan by China. The study comprises of four main sections. In the first section, the strategic and economic importance of the region will be explained. In the second section, the First Chinese invasion which lasted from 1755, the year that Chinese soldiers entered into Eastern Turkistan, to 1865, the year that Yakub Bey came into power, will be examined. In the third section, the unification of Eastern Turkistan by Yakub Bey, the recognition of this state by major powers of the time and the establishment of diplomatic relations with Russia, England and Ottoman State by Yakub Bey State in this line will be analyzed. Then, the Second Chinese invasion after Yakub Bey’s death in 1877, the foundation of Eastern Turkistan Islamic Republic in 1933, which would last one year, and the Chinese forces’ regaining of control in the region with the support of the Soviet Union will be explained. In the fourth section, the period that starts with the foundation of Eastern Turkistan Republic, which would last five years, after the 1944 Ili rebellion, that continues with the transformation of the Republic, which had been founded as an independent state, into a coalition government with China due to the pressure of Soviet Union and that ends with the Red Chinese legions’ retaking control of the region in 1949 will be investigated.
Abstract (Original Language): 
Sovyetler Birliği’nin yıkılması sonrasında Çin’in Doğu Türkistan’ı entegre etme politikaları batı’ya yani Orta Asya’ya açılımın, Orta Asya’da stratejik etki alanı kurma çabasının bir göstergesidir. Bu nedenle bölge aynı zamanda küresel güç mücadelesi içinde önemli bir yere sahiptir. Günümüzde Çin açısından bu denli önemli olan Doğu Türkistan bölgesi, geçmişte de aynı önemi taşımış bu nedenle sürekli Çin istilasına maruz kalmıştır. Bu çalışmanın amacı Çin tarafından Doğu Türkistan’da uygulanan politikaların tarihi temellerini incelemektir. Çalışma başlıca dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde bölgenin stratejik ve ekonomik önemi anlatılacak. İkinci bölümde Çin askerlerinin Doğu Türkistan’a girdiği 1755’den Yakub Bey’in iktidara geldiği 1865’e kadar süren Birinci Çin istilası, Üçüncü bölümde Yakub Bey tarafından Doğu Türkistan’ın tek çatı altında birleştirilmesi ve dönemin büyük devletleri tarafından tanınması, bu doğrultuda Yakub Bey Devletinin Rusya, İngiltere ve Osmanlı Devleti ile diplomatik ilişkiler kurması, üçüncü bölümde Yakup Bey’in 1877’de ölümüyle birlikte bölgenin İkinci Çin işgaline uğraması, 1933’de bir yıl sürecek olan Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti’nin kurulması, ancak Sovyetler Birliği’nin desteği ile bölgeye tekrar Çin kuvvetlerinin hâkim olması. Dördüncü bölümde ise, 1944’de İli ayaklanması sonrası beş yıl sürecek olan Doğu Türkistan Cumhuriyetinin kurulması, başlangıçta bağımsız olarak kurulan Cumhuriyetin Sovyetler Birliği’nin baskısıyla Çin’le ortak bir koalisyon hükümetine dönüşmesi ve sonuçta bölgenin 1949 yılında Kızıl Çin birliklerinin hâkimiyetine geçmesine kadar olan dönem incelenecektir.
229
245

REFERENCES

References: 

 ALDER G. J., British India’s Northern Frontier, Londra 1963.
 ALPTEKİN İsa Yusuf, Esir Doğu Türkistan, Doğu Türkistan Neşriyat Merkezi, İstanbul
1985.
 BENSON Linda, The İli Rebellion: the Moslem Challenge to Chinese Authority in
Xingiang 1944-49, M. E. Sharp Inc., New York 1990.
 BENSON Linda ve Ingvar SVANBERG, “The Russians in Xingiang: From Immigrants to
National Minority”, Central Asian Survey, Vol. 8, No: 2, 1989, s. 100.
 BUĞRA Mehmet Emin, Doğu Türkistan: Tarihi, Coğrafi ve Şimdiki Durumu, Güven
Matbaacılık, İstanbul 1953.
 BUĞRA Mehmet Emin, Doğu Türkistan’ın Hürriyet Davası ve Çin Siyaseti, İstanbul,
1954.
 BUĞRA Mehmet Emin, Unknown Political Features on Tibet and Eastern Turkestan,
Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1959.
 CH’EN Ch’ing-lung, Çin ve Batı Kaynaklarına Göre 1828 İsyanlarından Yakup Bey’e
Kadar Doğu Türkistan, T’ai-Pei, 1967.
 DİLLON Michael, Xingiang, China’s Muslim Far Nortwest, London: Routledge Curzon,
2004.
 FORBES Andrew D.W., Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political
History of Republican Sinkiang 1911-1949, New York: Cambridge University Press,
1986.
 FORBES Andrew D.W., Doğu Türkistan’daki Harp Beyleri, Doğu Türkistan Vakfı
Yayınları, İstanbul 1991.
 GLADNEY Dru, “Responses to Chinese Rule” içinde S.Frederick Starr, ed. Xingiang:
China’s Muslim Borderland, Central Asia Caucasus Institute, New York 2004.
 GLADNEY Dru, Discloting China: Muslims, Minorities and Subaltern Subjects,
University of Chicago Press, Chicago 2004.
 GÖMEÇ Saadettin, Uygur Türkleri Tarihi ve Kültürü, Akçağ Yayınları, Ankara 2000.
 HAYİT Baymirza, Türkistan Devletlerinin Milli Mücadelelerinin Tarihi, Türk Tarih
Kurumu, Ankara 1995.
 HOLUBNYCHY Lydia, “Chinese Treatment of the Nationality Problem in Sinkiang”, The
East Turkic Review, 1960, No.4, s. 83.
 HOPKİRK Peter, The Great Game: The Struggle for Empire in Central Asia,
Kondasha International, New York 1990.
 KİM Hodong, Holy War in China: The Muslim Rebellion and State in Chinese
Central Asia, 1864-1877, California University Press, Stanford 2004.
 KORUPATKİN A. N., Kashgaria, (çev.Walter E. Gowan), Calcutta: Thacker Spink, 1882.
 KURBAN İklil, Doğu Türkistan için Savaş, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1995.
 1755-1949 Yılları Arasında Doğu Türkistan
245
 KURBAN İklil, Şarki Türkistan Cumhuriyeti (1944-1949), Türk Tarih Kurumu
Basımevi, Ankara 1992.
 MİLLWARD James, Eurasian Crossroads:A History of Xingiang, Columbia University
Press, New York 2007.
 MİLLWARD James A. & Nabijan Tursun. “Political History and Stratejies of Control,
1884-1978”, içinde S.Frederick Starr, Xingiang: China’s Muslim Borderland, Central
Asia and Caucasusu Institute, New York 2004.
 GERALD Morgan, Anglo-Russian Rivalry in Central Asia: 1810-1895, Frank Cass,
Londra 1981.
 Osmanlı Devleti ile Kafkasya, Türkistan ve Kırım Hanlıkları Arasındaki
Münasebetlere Dair Arşiv belgeleri (1687-1908), Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel
Müdürlüğü, Ankara 1992.
 OWEN Lattimore, Pivot of Asia: Sinkiang and the Inner Asian frontiers of China &
Russia, AMS Press, New York 1950.
 RAHMAN Anwar, Sinicization Beyond the Great Wall: China’s Xingiang Uighur
Autonomous Region, Matador, London 2005.
 SARAY Mehmet, Doğu Türkistan Tarihi, Cağaloğlu Kitabevi, İstanbul 1997.
 SARAY Mehmet, Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları
Arasındaki Siyasi Münasebetler, 1775-1875, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara
1994.
 SARAY Mehmet, The Russian, British, Chinese and Ottoman Rivalry in Turkestan,
Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2003.
 SHAW Robert, Visits to High Tartary, Yarkand and Kashgar, Oxford University Press,
Hong Kong 1984.
 SAYRAMİ Musa, Tarih-i Hamidi, Milletler Neşriyatı, 1986.
 YALÇINKAYA Alaeddin, Sömürgecilik ve Pan-İslamizm Işığında Türkistan,
1856’dan Günümüze, Lalezar Kitabevi, Ankara 2006.
 YUAN Tsing, “Yakub Bag (1820-1877) and the Moslem Rebellion in Chinese Turkestan”,
Central Asiatic Journal, C. VI, S. 2, Haziran 1961.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com