You are here

TABERI'YE YONELTILEN TENKITLER BAGLAMINDA YEDI HARF VE KIRAATLERI SAVUNMA REFLEKSI

The Reflex of Defensing the Seven Letters and Qiraahs Within the Context of Criticism Directed Towards Al-Tabari

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
According to al-TabarT, seven letters (al-ahruf al-sab'a) are expression types having the same meanings. However, Caliphate Uthman ordered the copying of the Quran just with one of the letters, leaving out the rest; besides, current recitation/qiraah of the Quran was cited through single report/khabar al-wahid by recitators/qurra. That's why, in the interpretation/tafseer of TaberT, in order a qiraah to be recitated and evaluated, it is emphasized that its' citations should be agreed or it must be recitated by most of the qurras. This approach means that al-TabarT makes a distinc¬tion between the Quran and qiraah. His criticizing some of the qiraahs, which were accepted as continually cited/motewaater, due to their contrariety to the consen-sus/ijma' is an evidence of this. In traditional thought, a qiraah's being cited by the qurra of sab'a or ashara means that it can be questioned and its being questioned or criticism have been accepted as the criticism of the Quran. Thus, al-TabarT's criti¬cizing the qiraahs which were accepted as motewaater with different aspects has been considered dangerous with the concern of damaging the reliability of the Qur'an. Besides, al-TabarT was tried to be defamed in terms of Qiraah science. The present study tackles the afore-mentioned criticisms with particular considerations. As a result, it has been put forth that criticisms towards al-TabarT were carried out with settled acceptances and a defensive reaction.
Abstract (Original Language): 
TaberTye gore yedi harf (ahruf-i seb'a) muteradif (benzer anlamli) ifade bigimleri-dir. Ne var ki Hz. Osman, yedi harfin altisini di§arida birakarak sadece biriyle mushaf-lari istinsah ettirmi§, mevcut kiraat birikimi de bu bir harfin igindeki farkliliklar olarak ozu itibariyle kurra tarafindan haber-i vahid §eklinde nakledilmi§tir. Bu sebeple Ta-berT tefsirinde, bir kiraatin tilavet edilebilmesi ve degerlendirilebilmesi igin kiraat ri-vayetlerinin ittifak/icma etmesinin veya kurranin gogunlugu tarafindan okunmasinin onemine ozellikle vurgu yapmaktadir. Bu anlayi§i onun, Kur'an ve kiraat ayrimi yapti-gi anlamina gelmektedir. Kendisinden sonra mutevatir olarak kabul edilen kiraatler-den bazilarini ba§ta icmaa muhalefeti sebebiyle ge§itli agilardan tenkide tabi tutmasi da bunu gostermektedir. Geleneksel du§uncede ise bir kiraatin seb'a veya 'a§ere kurrasindan nakledilmesi demek, onun higbir §ekilde sorgulanamayacagi anlamina gelmekte ve boyle bir sorgulama ya da rivayet edilen metnin tenkidi gogunlukla Kur'an'i ele§tirmekle e§deger kabul edilmektedir. Haliyle TaberTnin, "mutevatir" kabul edilen kiraatleri ge§itli agilardan ele§tirmesi, imani ve ayni zamanda Kur'an'in mevsukiyetini haleldar edecegi endi§esiyle sakincali ve tehlikeli addedilmekte; hatta TaberT, kiraat ilmi agisindan itibarsizla§tirilmaya gali§ilmaktadir. I§te elinizdeki gali§-ma mezkur tenkitleri belli degerlendirmeler e§liginde ele almaktadir. Netice itibariyle TaberTye yoneltilen ele§tirilerin yerle§ik kabullerle ve savunmaci bir tepkiyle yapildigi ortaya konulmaktadir.
299
237

REFERENCES

References: 

» Altikulag, Tayyar, "Hi§am b. Ammar", TDVislam Ansiklopedisi (DiA), XVIII, 151. » "Ibn Amir", DiA, XIX, ss. 308-310.
» AlusT, Ruhu'l-me'ani fi tefsiri'l-Kur'ani'l-'azim ve's-seb'i'l-mesani, (Beyrut: Daru Ihyai't-Turasi'l-ArabT, t. y. ).
» Aydin, Atik, ibn Cerir et-TaberTnin Kur'an Anlayi§i ve Te'vil Tercihleri, (doktora tezi, Ankara Uni-
versitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, 2004). » BagdadT, Abdulkadir b. Omer, Hizanetu'l-edeb ve lubbu lubabi lisani'l-Arab, thk. Abdusselam
Muhammed Harun, (Kahire: Mektebetu'l-HancT, 1418/1997). » BagdadT, Ebu Bekr HatTb, Tarihu medineti's-selam, thk. Be§§ar Avvad, (Beyrut: Daru'l-Garb el-
IslamT, 2001).
» BakillanT, Seyfu's-Sunne Ebu Bekr, el-intisaru li'l-Kur'an, thk. Muhammed 'Isam el-Kudat, (Beyrut: Daru Ibn Hazm, 2001).
» Benna, Ahmed b. Muhammed, ithafu fudelai'l-be§er bi'l-kiraati'l-erbaate 'a§er, thk. Sa'ban Muhammed Ismail, (Beyrut: Alemu'l-Kutub, 1987).
» Cerrahoglu, Ismail, "Muhammed Ibn CerTr et-TaberT ve Tefsiri", AUiFD, 1968, XVI, ss. 79-101.
» Dag, Mehmet,"Mu'tezile'ye Ehl-i Sunnet Isnadi: 'Kiraatlar TevkTfT Degil, IctihadTdir -Zemah§erT Ozelinde Bir Iddianin Degerlendirilmesi-" Marife, Mu'tezile Ozel Sayisi, III/3 (2003), ss. 219¬258.
» Geleneksel Kiraat Algisina Ele§tirel Yakla§im, (Istanbul: ISAM Yay. , 2011).
» DanT, Ebu 'Amr, el-Mukni' fi resmi mesahifi'l-emsar, thk. Nure bintu Hasen b. Fehd el-Humeyyed, (Riyad: Daru't-Tedmuriyye, 2010).
» Ebu Hayyan, Muhammed b. Yusuf el-EndelusT, Tefsiru'l-bahri'l-muhit, thk. Adil Ahmed Abdul-mevcud, Ali Muhammed Muavvid, (Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-'Ilmiyye, 1993).
» Ebu Same, Abdurrahman b. IsmaTl el-MakdisT, el-Mur§idu'l-veciz ila 'ulumin tete'allaku bi'l-kitabi'l-'aziz, n§r. Ibrahim SemsuddTn, (Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-Ilmiyye, 2003).
» ibrazu'l-me'ani min hirzi'l-emani, thk. Ibrahim Atve Avad, (Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-Ilmiyye, t. y. ).
» Fayda, Mustafa, "TaberT", DiA, XXXIX, ss. 314-318.
» Ferra, Ebu Zekeriyya Yahya b. Ziyad, Me'ani'l-Kur'an, (Beyrut: 'Alemu'l-Kutub, 1983). » Haci HalTfe, Ke§fu'z-zunun, (Beyrut: Daru Ihyai't-Turasi'l-ArabT, t. y. ).
» HamevT, Yakut, Mu'cemu'l-udeba ir§adu'l-erib ila ma'rifeti'l-edib, thk. Ihsan Abbas, (Beyrut:
Daru'l-Garb el-IslamT, 1993). » Hamidullah, Muhammed, Kur'ani Kerim Tarihi, gev. Salih Tug, (Istanbul: IFAV, 1993). » HarbT, Huseyin Ali, Menhecu'l-imam et-Taberifi't-tercih, (Amman: Daru'l-Cenaderiyye, 2008). » HatTb, AbdullatTf, Mu'cemu'l-kiraat, (Dime§k: Daru Sa'di'd-DTn, 2000).
125 Kr§. MekkT, el-ibane, s. 89; Ibnu'l-CezerT, en-Ne$r, I, 9.
Mutefekkir, 2015; 2(4): 299-327
326
Necattin HANAY
» Itr, Hasan ZiyauddTn, el-Ahrufu's-seb'a ve menziletu'l-kiraati minha, (Beyrut: Daru'l-Be§airi'l-Islamiyye, 1988).
» Ibn EbT Talib, MekkT, el-ibane 'an me'ani'l-kiraat, thk. Abdulfettah Ismail SelebT, (Kahire: Daru Nehda, t. y. ).
» Ibn Haleveyh, Muhtasar fi §evazzi'l-Kur'an min kitabi'l-bedi', n§r. G. Bergstrasser, (Misir: el-
Matbaatu'r-Rahmaniyye, 1934). » Ibn KesTr, el-Bidaye ve'n-nihaye, thk. IbrahTm ez-Zeybek, (Beyrut: Daru Ibn KesTr, 2010). » Ibn Mucahid, Kitabu's-seb'a fi'l-kiraat, thk. Sevki Dayf, (Kahire: Daru'l-Mearif, t. y. ). » Ibnu'l-ArabT, Ebu Bekr, Kitabu'l-kabes fi§erhi muvatta Malik b. Enes, thk. Muhammed Abdullah
Veled Kerim, (Beyrut: Daru'l-Garb el-IslamT, 1992). » Ibnu'l-CevzT, Ebu'l-Ferec, Fununu'l-efnan fi 'uyuni 'ulumi'l-Kur'an, thk. Hasan ZiyauddTn 'Itr,
(Beyrut: Daru'l-Be§airi'l-Islamiyyeti,1987).
» Zadu'l-mesir fi 'ilmi't-tefsir, (Beyrut: el-Mektebetu'l-IslamT, 1404/1984).
» Ibnu'l-CezerT, en-Ne§r fi'l-kiraati'l-'a§r, thk. Ali Muhammed ed-Debba', (Beyrut: Daru'l-Kutubu'l-
Ilmiyye, t. y. ).
» Gayetu'n-nihaye fi tabakati'l-kurra,edtr. G. Bergstraesser, (Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-Ilmiyye, 2006)
» Ibnu'l-EsTr, el-Kamil fi't-tarih, (Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-Ilmiyye, 1987).
» Ibnu'l-Muneyyir, el-intisaf fi-ma tezammenehu'l-ke§§af mine'l-i'tizal (el-Ke§§af in hami§inde) thk. 'Adil Ahmed Abdulmevcud, Ali Muhammed Muavviz, (Riyad: Mektebetu'l-Ubeykan,
1998).
» Inang, Yonis, Harun Abaci, "Zeccac'in (o. 311/923) Kiraatlere Baki§i", Sakarya Universitesi ila-
hiyat Fakultesi Dergisi, XVI, sy. 30 (2014/2), ss. 113-133. » KastalanT, Sihabuddin, Letaifu'l-i§arat li fununi'l-kiraat, thk. Amir es-Seyyid Osman, Abdussabur
Sahin, (Kahire: Daru'l-Kutub, 1972). » KevserT, Muhammed Zahid, Makalatu'l-Kevseri, (Kahire: el-Mektebetu't-TevfTkiyye, t. y. ). » Kilig, Mustafa, Zemah^eri'nin el-Ke§§af'inda Kiraat Olgusu, (doktora tezi, Marmara Universitesi
Sosyal Bilimler Enstitusu, 2014). » Ma§ali, Mehmet Emin, Kur'an'in Metin Yapisi, (Ankara: Ilahiyat Yay. , 2004). » MatrudT, Abdurrahman b. Ibrahim, el-Ahrufu'l-Kur'aniyyetu's-seb'a, (Riyad: Daru Alemi'l-Kutub,
1991).
» Menna'u'l-Kattan, Nuzulu'l-Kur'an 'ala seb'ati ahruf, (Kahire: Mektebetu Vehbe, 1991).
» MizzT, Abdulvehhab b. Veheban, Ehasinu'l-ahbar fimehasini's-seb'ati'l-ahyar, thk. Ahmed Faris
es-Sellum, (Beyrut: Daru Ibn Hazm, 2004). » Okgu, Abdulmecit, "Ignace Goldziher'in TaberT'den Aktarimda Bulunarak Bazi Kiraatleri Tenkidi
ve Meselenin Arka Plani", AUiFD, Erzurum 2002, sy. 18, ss. 137-153. » "TaberT'nin Yedi Harf Hakkindaki G6ru§leri", Bir Mufessir Olarak ibn Cerir et-Taberi
Sempozyumu, (Konya: 2010), ss. 191-200.
» Kiraat Agisindan Taberive Tefsiri, (Ankara: Ara§tirma Yay. , 2009).
» Ogmu§, Harun, "Kur'an'in Sihhati Baglaminda Kiraat Farkliliklarinin Degerlendirilmesi", MUiFD,
39 (2010/2), ss. 5-26.
» Ozturk, Mustafa, Tefsir Tarihi Ara§tirmalari, (Ankara: Ankara Okulu Yay. , 2011).
» Tefsirde Ehl-i Sunnet & §ia Polemikleri, (Ankara: Ankara Okulu Yay. , 2012).
» SehavT, Muhammed AlemuddTn, Cemalu'l-kurra ve kemalu'l-ikra, thk. Ali Huseyin el-Bevvab,
(Mekke: Mektebetu't-Turas, 1987). » Sellum, Ahmed Faris, Cuhudu'l-imam Ebi 'Ubeyde el-Kasim b. Sellam fi ulumi'l-kiraat, (Beyrut:
Daru Ibn Hazm, 2006).
» SemTn el-HalebT, ed-Durru'l-mesun fi 'ulumi'l-kitabi'l-meknun, thk. Ahmed Muhammed el-Harrat,
(Dime§k: Daru'l-Kalem, 1986). » SicistanT, , Kitabu'l-mesahif, thk. Muhibbiddin Abdussubhan Vaiz, (Beyrut: Daru'l-Be§airi'l-Islam,
2002).
» SuyutT, Tabakatu'l-mufessirin, thk. Ali Muhammed Omer, (Kahire: Mektebetu Vehbe,
1396/1976).
» el-itkan fi 'ulumi'l-Kur'an, thk. Merkezu'd-Dirasati'l-Kur'aniyye, (MedTne: Mucem-
ma'u'l-Melik Fehd li-Tibaati'l-Mushafi>Serif, t. y. ). » §erhu's-Suyuti li suneni'n-Nesai, thk. Abdulfettah Ebu Gudde, (Halep: Mektebe
Mutefekkir, 2015; 2(4): 299-327
TaberTye Yoneltilen Tenkitler Baglaminda Yedi Harf ve Kiraatleri Savunma Refleksi
327
Matbuati'l-Islamiyye, 1986). » TaberT, Cami'u'l-beyan 'an te'vili ayi'l-Kur'an, thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-TurkT, (Kahire:
Daru Hicr, 1422/2001). (TaberT) » VakidT, Muhammed b. Omer, Kitabu'r-riddeti me'a nebzeti min futuhi l-Irak, thk. Yahya el-
CeburT, (Beyrut: Daru'l-Garbi'l-IslamT, 1990). » Zeccac, Me'ani'l-Kur'an ve i'rabuhu, thk. AbdulcelTl Abduh Qelebi, (Kahire: Daru'l-HadTs, 2005). » ZehebT, Ma'rifetu'l-kurrai'l-kibar, thk. Tayyar Altikulag, (Istanbul: ISAM Yay. 1995). » Zemah§erT, el-Ke§§af 'an hakaiki gavamidi't-tenzil ve 'uyuni'l-ekavil fi vucuhi't-te'vil, thk. Adil
Ahmed Abdulmevcud, Ali Muhammed Muavvid, (Riyad: Mektebetu'l-Ubeykan, 1418/1998). » ZurkanT, Muhammed AbdulazTm, Menahilu'l-irfan fi 'ulumi'l-Kur'an, thk. Fevvaz Ahmed, (Beyrut:
Daru'l-Kutubi'l-ArabT, 1415/1995). » Zerke§T, Bedruddin, el-Burhan fi 'ulumi'l-Kur'an, thk. Muhammed Ebulfadl Ibrahim, (Kahire: Da-
ru't-Turas, 1984).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com