You are here

HALK ANLATILARININ TEŞEKKÜLÜNDE GELENEĞİN ROLÜ: NAZİĞİM DESTANI VE GÜLNAZİK TÜRKÜSÜ ÖRNEĞİ

NARRATIVE TRADITION ROLE IN THE FORMATION OF FOLK NARRATION: NAZİĞİM LEGEND AND AN EXAMPLE OF FOLG SONG OF GÜLNAZİK

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Folk narratives create a particular history in a cultural and social context, and gain function in this context. In the formation of folk narratives, narrative tradition that exists in that region has an important role as the context, where folk narratives created. Formation of an event, which effects society, as a narrative, primarily depends on type of narrator and narrative tradition. In our article, Naziğim Legend of Uyghur Turks and folk song of Gülnazik which commonly known in Western Anatolian area, are compared in terms of content and structure and focused on which similarities there are in these two folk information products. Also, effect and role of tradition, in the formation of folk narratives, is tried to determine with moving from these two narratives.
Abstract (Original Language): 
Halk anlatıları belirli bir tarihî, kültürel ve sosyal bağlam içerisinde yaratılırlar ve yaratıldıkları bağlam içerisinde işlev kazanırlar. Halk anlatılarının teşekkülünde yaratıldıkları bağlam kadar, o yörede var olan anlatı geleneğinin de önemli bir rolü vardır. Toplumu etkileyen bir olayın, anlatı olarak oluşması, öncelikli olarak anlatıcı tipine ve anlatı geleneğine bağlıdır. Makalemizde, Uygur Türklerinin Naziğim Destanı ve Batı Anadolu sahasında yaygın olarak bilinen Gülnazik türküsü içerik ve yapı bakımından karşılaştırılmış ve bu iki halk bilgisi ürününde var olan benzerlikle üzerinde durulmuştur. Ayrıca, bu iki anlatıdan hareketle halk anlatılarının teşekkülünde geleneğin etkisi ve rolü belirlenmeye çalışılmıştır.
15
24

REFERENCES

References: 

 AÇA Mehmet, Kazak Türklerinin Destanları ve Destancılık Geleneği, Kömen
Yayınları, Konya 2002.
 ASLAN Ensar, Çıldırlı Âşık Şenlik Hayatı-Şiirleri-Karşılaşmaları-Hikâyeleri, Dicle
Üniv. Yayınları, Diyarbakır 1992.
 BORATAV Pertev Naili, Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, Tarih Vakfı Yayınları,
İstanbul 2002.
 DUYMAZ Ali, “Halk Hikâyelerinin Teşekkülünde Türkülerin Rolüne Bir Örnek:
Kervankıran Türküsü”, Erciyes, C: 15, S. 176, Ağustos 1999, s. 9-12.
 EKİCİ Metin, “Türk Sözlü Geleneğinde Anlatıcılar ve Anlatmalar Arası İlişkiye Art
Zamanlı (Diyakronik) ve Eş Zamanlı (Senkronik) Bir Bakış”, Prof. Dr. Fikret Türkmen
Armağanı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir 2005, s. 225-229.
 __________, Dede Korkut Tesiri ile Teşekkül Eden Halk Hikâyeleri, AKMB Yayınları,
Ankara 1995.
 __________, Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri, Geleneksel
Yayınları, Ankara 2007.
 __________, “Halk Hikâyelerinde Ad Verme”, Palandöken, Erzurum Kültür ve Dayanışma
Vakfı Yayınları, S: 4, İzmir 1989, s. 12-13, 18.
 ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı I, TDK Yayınları, Ankara 1994.
 __________, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım – Yayın - Tanıtım, İstanbul 1993.
 ERGUN Metin, “Manas Üçlemesinde Ad Verme Geleneği ve Bu Geleneğin Türk Kültürü
İçindeki Yeri”, Manas 1000 Bişkek Bildirileri (26-31 Ağustos 1995), AKMB Yayınları,
Ankara 1997, s. 93-98.
 EROL Aydil, Şarkılarla Şiirlerle ve Tarihi Örneklerle Adlarımız, TKAE Yayınları,
Ankara 1992.
 ERSOY Ruhi, “Barak Türkmenleri’nin Sözlü ve Yazılı (Resmi) Tarihlerine Mukayeseli Bir
Yaklaşım Denemesi”, Milli Folklor, S. 65, Bahar 2005, s. 84-93.
 ESİN Emel, “Naziğim’in Destanı”, Türk Kültürü, S: 73, Kasım 1968, s. 89-97.
 GÖKÇE Erdoğan, “1887 Türk Yunan Savaşında Yakılan Türküler”, Türk Folklor
Araştırmaları, C.15, S. 303, 1974, s. 7119-7121.
 GÖRKEM İsmail, “Güney Türkmenlerine Ait “Yazıcıoğlu ile Senem” Türkülü Hikâyesinin
Anlam ve Nesne Dünyası”, Türkbilig - Türkoloji Araştırmaları, S:9, 2005. s. 40-66.
 GÜLTEKİN Mustafa, Latif Şah Hikâyesi Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma,
Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Gaziantep 2004.
http://www.tdk.gov.tr/tdksozluk/sozbul.asp?kelime=nazik
 İNAN Abdülkadir, “Göçebe Türklerin Destanlarında Kahramanların Doğumları, Ad
Almaları ve Başka Hususiyetleri”, Makaleler ve İncelemeler II, TTK Yayınları, Ankara
1991, s. 206-212.
MUSTAFA GÜLTEKİN 
24
 İNAYET Alimcan, “Naziğim Destanının Teşekkül Süreci Üzerine”, Prof. Dr. Fikret
Türkmen Armağanı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir 2005, s. 369-381.
 __________, Uygur Halk Destanları I, TDK Yayınları, Ankara 2004.
 ________, Uygur Halk Hikâyeleri Üzerinde İncelemeler, Ege Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir 1995.
 KARA İsmail, Kiraz Fadimem / Gül Nazik, Tuncil Müzik Yapım, Tavşanlı A-4.
 KÖPRÜLÜ Fuat, Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara 2003.
 MEHMET Abdulhakim, Çin Tömür Batur Destanı Üzerinde Mukayeseli Bir İnceleme,
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir
1999.
 MİRZAOĞLU F. Gülay, Çukurova Bozlağı, Binboğa Yayınları, Ankara 2003.
 OĞUZ M. Öcal, “Destandan Hikâyeye, Bozkır Medeniyetinden yerleşik Medeniyete Geçiş
Açısından Manas”, Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem Sorunları, Akçağ Yayınları,
Ankara 2000, s. 51-58.
 ÖZKAN İsa, Abdurrrahman Han Destanı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989.
 ÖZTELLİ Cahit, Evlerinin Önü (Bütün Halk Türküleri), Hürriyet Yayınları, İstanbul
1972.
 REŞİDİN Batur, “Nazugum Kıssası”, Milli Folklor, S: 31-32, Kış 1996, s. 112-116.
 SADIK Mehemmetcan, Uygur Helk Egiz Edebiyati Hakkide, Şincan Helk Neşriyati,
Urumçi 1995.
 ŞAHİN Halil İbrahim, “Türk-Yunan İlişkilerinin Sözlü Geleneğe Yansımasına Bir Örnek:
Atina Türküsü”, Milli Folklor, S: 62, Yaz 2004, s. 80-88.
 TÜRKMEN Fikret, “Ege’de Efe Hikâyeleri”, Millî Kültür. S:59, 1987, s. 38-40.
 __________, “Göktepe Savaşları ve Bunların Türkmenistan Halk Şiirindeki Akisleri”, XII.
Türk Tarih Kongresi, TTK Yayınları, Ankara 1999, s. 395-416.
 __________, “Osmanlı Dönemindeki Önemli olayların Âşık Şiirindeki Akisleri”, Türk
Dünyası İncelemeleri Dergisi, S: V/2, E.Ü. TDAE Yayınları, İzmir 2005, s. 293-298.
 ZÜNUN Mehemmed ve RAHMAN Abdukerim, Uygur Halk Egiz Edebiyatının Asasliri,
Şincan Helk Neşriyati, Urumçi 1980.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com