You are here

Home » Content

UYGUR “YAR-YAR” VE “ÖLEÑ” KOŞAKLARI ÜZERİNE

A STUDY ON UYGHUR ‘YAR-YAR’ AND ‘ÖLENG’ POETRIES

Journal Name:

  • Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2013

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Poetries called “yar-yar” and “ölen” in Uyghur folk literature are special forms in Uyghur wedding songs. These differ from other poetries with their unique form and content features. These poetries can convert each other in the form of ‘stanza – couplet – stanza’. Even if it is not a matter of practice, this conversion can be seen clearly in written texts. ‘Yar-yar’ peotries carry religious-mythological and humorous features. Love, marriage and family are sacralized by religious-mythical norms. These features of Uyghur ‘yar-yar’ poetries resemble to other ‘yar yar’ poetries of other Turkish clans on a large scale. Therefore, ‘yar-yar’ poetries are very significant samples for common cultural connections and values among Turkish clans. In this essay, verses and content of Uyghur ‘yar-yar’ poetries are going to be analyzed in detail.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Uygur halk edebiyatında "yar-yar" veya "öleñ" olarak adlandırılan koşaklar Uygur düğün türküleri içerisinde bir türü teşkil etmektedir. Kendine özgü şekil ve muhteva özellikleriyle diğer koşaklardan ayrılır. Bu koşaklar şekil bakımından mani  beyit  mani şeklinde birbirine dönüşebilmektedir. Bu dönüşüm icrada söz konusu değilse de, yazılı metinlerde çok net olarak görülmektedir. "Yar-yar" koşakları muhteva yönünden dini-mitolojik ve mizahı ögelere sahiptir. Aşk, evlilik ve aile dini-mitik ögelerle kutsallaştırılmıştır. Uygur "yar-yar" koşaklarının bu özellikleri diğer Türk boylarındaki "yar-yar" koşakları ile büyük ölçüde benzerlik göstermektedir. Dolayısıyla "yar-yar" koşakları Türk boyları arasındaki ortak kültürel bağlar ve değerler için çok önemli bir örnektir. Bu bildiride Uygur "yar-yar" koşaklarının nazım şekilleri ve muhteva ayrıntılı olarak incelenecektir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-uygur-yar-yar-olen-kosaklari-uzerine.pdf
  • 2
25
35
  • Turkish

REFERENCES

References: 

 ARAT Reşit Rahmeti, Doğu Türkçesi Metinleri (Yayına Hazırlayan: Osman Fikri
Sertkaya), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1987.
 Azerbaycan Halk Yazını Örnekleri, “Düğün Neğmeleri” (Derleyip Düzenleyen:
Ehliman Ahundov, Türk Çevriyazısına Aktaran: Semih Tezcan), TDK Yayınları:445,
Ankara, 1994.
 BOKIYEV O., Uygur Xalq Lirik Şe’riyati, Özbekistan SSR “Fan” Naşriyeti, Toşkent,
1978.
 CLAUSON Sır Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century
Turkish, Oxford, At The Clarendon Press, 1972.
 DİZDAROĞLU Hikmet, Halk Şiirinde Türler, TDK Yayınları, Ankara, 1969.
 ELÇİN Şükrü, Halk Edebiyatı Araştırmaları-1, Akçağ Yayınları, Ankara, 1997.
 El Kazınası - Eski Söz (V.V. Radlov cinağan Kazak folklorınıng ülgileri), Almatı "Ğılım",
1994
39 Doğan Kaya, age., s. 778
 Uygur “ Yar-Yar” ve “Öleñ” Koşakları Üzerine
35
 FAZILOĞLU Yoldaş, Alpamış Destanı, (Türkiye Türkçesine Aktarım: Aysu Şimşek
Canpolat, Dr. Aynur Öz), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2000.
 GELDİYEV Gurban Durdi, “Türkmenlerde Düğün Türküleri veya Öleñler, Yar-yar,
Leeran Geleneği Doğrultusunda”, 1. Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü
Sempozyumu Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001.
 İSMAİL Osman, Xelq Eğiz Edebiyati Heqqide Omumiy Bayan, Şincang Xelq Neşriyati,
Urumçi, 1998.
 KAŞGARLI Sultan Mahmut, Çağdaş Uygur Türkleri'nin Edebiyatı, Kültür Bakanlığı
Yayınları, Ankara, 1998.
 KAYA Doğan, Ansiklopdik Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Akçağ Yayınları,
2007.
 KÖSE Nerin, Kazakların Gelenek-Görenekleri ile İnanç ve Pratikleri, Milli Folklor
Yayınları: 14, Ankara 2001.
 MEHMET Abdulhakim, Uygur Halk Destanları III, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara,
2011.
 RAHMAN Abdulkerim, Uygur Folkloru, (Çeviren: Soner Yalçin, Erkin Emet), Kültür
Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1996.
 RASANEN Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuch Der Türksprachen,
Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969
 SADIK Muhemmetcan, Uyğur Xelq Eğiz Edebiyati Heqqide, Şincang Xelq Neşriyati,
Ürümçi, 1995.
 Tatar Halık İcatı, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1980.
 Türk Halk El Kitabı, (Editör: M. Öcal Oğuz), Grafiker Yayınları, Ankara, 2004.
 Uyğur Tiliniñ İzahlik Luğiti 5, Milletler Neşriyatı, Pekin, 1996.
 Uygur Xelq Eğiz İcadiyiti, Kazakıstan SSR “Nauka” Neşrıyatı, Almuta, 1983.
 ZİEME Peter, “Uygurların Dindışı Edebiyatı Üzerine Birkaç Not”, Beşinci Milletler Arası
Türkoloji Kongresi, İstanbul, 23-28 Eylül, 1985, Tebliğler, 1. Türk Dili, Cilt 1, Edebiyat
Fakültesi Basımevi, İstanbul, 1985.
 ZUNUN Memet ve RAHMAN Abdukerim, Uyğur Xelq Eğız Edebiyatiniñ Asasliri,
Şincang Xelq Neşriyati, Urumçi, 1982.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com