You are here

XVI. Yüzyıl Osmanlı Uleması Arasında Para Vakıfları Etrafında Cereyan Eden Tartısmalar (Ebussuûd, "bn Kemal - Çivizâde, Birgivî)

The Discussions Discussed among XVI. Century Ottoman Scholars about the Cash Waqfs (Ebussuûd, "bn Kemal- Çivizâde, Birgivî)

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Discussions Discussed among XVI. Century Ottoman Scholars about the Cash Waqfs (Ebussuûd, "bn Kemal- Çivizâde, Birgivî) This study tackles the the discussions about the cash waqfs in 16th century among Ottoman scholars. Topic was examined in the perspective thesis-antithesis among significant jurist scholars of the period like Ebussuûd, "bn Kemal, Çivizâde and Birgivî. The study was divided into three sections. In the first section, some general issues related to cash waqfs, in the second part some discussions around cash waqfs trusts it was investigated. In the third section it was made a general evaluation of the subject.
Abstract (Original Language): 
Bu çalısma, XVI. yüzyıl Osmanlı uleması arasında cereyan eden para vakıfları etrafındaki tartısmaları ele almaktadır. Konu, tartısmaya istirak eden dönemin önemli fıkıh âlimlerinden Ebussuûd, "bn Kemal, Çivizâde ve Birgivî’nin tez-antitez seklindeki görüsleri ekseninde incelenmistir. Çalısma üç bölüme ayrılmıstır. Birinci bölümde genel olarak vakıf ve vakıfla ilgili bazı meseleler, ikinci bölümde para vakıfları etrafındaki tartısmalar incelenmistir. Üçüncü bölümde ise konunun genel bir degerlendirilmesi yapılmıstır.
303
337

REFERENCES

References: 

Ahmed b. Hanbel, Müsned, !stanbul, 1992.
Akgündüz, Ahmet, !slam Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi,
!stanbul, 2013.
Apaydın, H. Yunus, “Îne”, D!A, XXII, ss.283-285.
Bayındır, Abdulaziz, Ticaret ve Faiz, !stanbul, 2007.
Beyhakî, Ebubekir Ahmed b. Hüseyin b. Ali, es-Sünenü’l-kübrâ, thk: Muhammed
Abdulkadir Ata, Beyrut, 2003.
Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuku !slamiyye ve Istılahâtı Fıkhiyye Kamusu, !stanbul, ts.
Yıl: 2015/2 | Sayı: 44 | Yrd. Doç. 334 Dr. Emrullah DUMLU
Birgilî (Birgivî) Muhyiddîn Muhammed b. Pir Ali, Risale li !btâli Vakfi’n-Nukûd, b.y.y,
ts.
Birgivî, Muhammed b. Pir Ali, et-Tarikatü’l-Muhammediyye, Bombay, ts.
______, Takıyyüddîn Muhammed, Risâletü !nkâzü’l-Hâlikîn, thk: Hüsameddîn b. Musa
Afâne?, Kudüs, 2002.
Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. !smail Sahîhu’l-Buhârî, !stanbul, 1992.
Çivizâde, Muhyiddin Muhammed b. !lyas el-Mentesevi, Risâle fi Vakfi’n-Nukûd, Konya
Yazma Eserler Bölge Müdürlügü, Arsiv No: BY0009460/18.
Çizakça, Murat, !slam Dünyasında ve Batıda !s Ortaklıkları Tarihi, !stanbul, 1999.
Derdîr, Ebu’l-Berekât Ahmed b. Muhammed b. Ahmed, Akrebü’l-Mesâlik li-Mezhebi’l-
!mami’l-Malik, Kano/Nijerya, 2000.
Desûkî, Semsüddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Arefe, Hâsiye’t-Desûkî ale’s-
Serhi’l-Kebîr, b.y.y., ts.
Döndüren Hamdi, “!slam’da Para Vakfı”, Altınoluk Dergisi, sayı: 53, y. 1990.
______, “Osmanlı Tarihinde Bazı Faizsiz Kredi Uygulamaları ve Modern Türkiye’de
Faizsiz Bankacılık Tecrübesi”, Uludag Ünv. !lahiyat Fak. Dergisi, c. 17, s. 1, 2008.
______, “Ebussuûd Efendinin Görüsleri”, Altınoluk Dergisi, sayı: 55, y. 1990.
Ebu Davud, Süleyman b. Es’as, Sünenü Ebî Davud, !stanbul, 1992.
Ebussuûd, Muhammed b. Muhammed b. Mustafa el-!mâdî, Risâle fî Cevazi Vakfi’n-
Nukûd, Tahkik ve ta’lik: Ebu’l-Esbâl Sagîr Ahmed Sâgıf el-Pakistanî, Beyrut, 1997.
Elmalılı, Hamdi Yazır, !rsâdü’l-Ahlâf fî Ahkâmi’l-Evkâf, (Nazif Öztürk, Elmalılı Hamdi
Yazır Gözüyle Vakıflar) Ankara, 1995.
Erdogan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlügü, !stanbul, 1998.
Gözübenli, Besir, “Türk Hukuk Tarihinde Vakıf Mallarının Faizli !sletilmesi Hakkında
Tahlili Bir Degerlendirme”, XI. Vakıf Haftası Kitabı, Ankara, 1994.
Hırasî, Ebu Abdillah Muhammed, Serhu’l-Hirasî alâ Muhtasar-i Halîl, b.y.y, 1317
!bn Âbidîn, Muhammed Emîn Ömer b. Abdilaziz, Reddü’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-
Muhtâr, Beyrut, 1998.
!bn Kayyım el-Cevziyye, !’lamu’l-Muvakkiîn an Rabbi’l-Âlemîn, Beyrut, 1996.
!bn Kemal, (Kemalpazâde) Semsüddin Ahmed b. Süleyman b. Kemal Pasa, Risâle fî
Cevazi Vakfi’d-Derahim ve’d-Denanir, Thk ve trc. Tahsin Özcan, “!bn Kemal’in
Para Vakıflarına Dair Risalesi,” !slam Arastırmaları Dergisi, s. 4, y.2000.
XVI. YÜZYIL OSMANLI ULEMASI ARASINDA PARA VAKIFLARI ETRAFINDA CEREYAN EDEN 335
TARTISMALAR (Ebussuûd, Ibn Kemal- Çivizâde, Birgivî)
!bn Kudâme, Muvaffakuddîn Ebû Muhammed Abdullah, el-Mugnî, thk: Muhammed
Serefudddin Hattâb - Seyyid Muhammed Seyyid, Kahire, 1996.
!bn Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Zeyd, Sünenü "bn Mâce, !stanbul, 1992
!bn Maze el-Buharî, Burhanuddin Ebu’l-Meâlî Mahmud b. Ahmed Abdilaziz, el-Muhîdu’l-
Burhânî, thk: Abdulkerim Sâmî el-Cündî, Beyrut, 2003.
!bn Rüsd, Ebu’l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Ahmed, Bidayetü’l-
Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesıd, thk: Macit el-Hamevî, Beyrut, 1995.
!bnü’l-Hümâm, Kemalüddîn Muhammed Abdilvahid es-Sivasî, Fethu’l-Kadîr, Beyrut,
2003.
______, Serhu Fethi’l-Kadîr, Ta’lik ve Tahrîc: Abdurrezzâk Galib el-Mehdî, Beyrut,
1424/2003.
!nalcık, Halil, The Ottomon Empire, The Classial Age, 1300-1600, London, 1973.
!psirli, Mehmet, “Çivizâde Muhyiddîn Mehmed Efendi”, D"A, VIII, ss. 348-349.
Karâfî, Ebu’l-Abbas Ahmed b. !dris, el-Furûk: Envaru’l-Burûk fî Envâi’l-Furûk, Beyrut,
1998.
Kâsânî, Alâuddîn Ebubekir b. Mesud, Bedâiu’s-Sanâi’ fî Tertibi’s-Serai’, thk: Ali
Muhammed Muavvaz-Adil Ahmed Abdulmevcûl, Beyrut, 2003.
Kâtip Çelebî, Mîzânü’l-Hak fî "htiyâri’l-Ehakk, Sadelestirenler: Süleyman Uludag,
Mustafa Kara, !stanbul, 2001.
Kurt, !smail, “Kredi Kaynagı Olarak Para Vakıfları”, "slam Hukuku Açısından Tarihten
Günümüze Kredi ve Finans Yöntemleri, !stanbul, 2011, ss. 315-339.
Kübeysî, Muhammed Abîd, Ahkâmu’l-Vakf fi’s-Serîati’l-"slamiyye, Bagdat, 1977.
Mandaville, Jon E. “Faizli Dindarlık: Osmanlı !mparatorlugunda Para Vakfı Tartısması”,
çev.: Fethi Gedikli, Türkiye Günlügü, sayı: 51, Ankara,1998, ss. 131-144.
Maverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habîb, el-Hâvi’l-Kebîr, thk: Ali Muhammet
Muavvez- Adil Ahmet Abdulmevcûd, Beyrut, 1994.
Mergînânî, Burhanudddin Ebu’l-Hasan Ali b. Ebîbekir b. Adilcelil, el-Hidâye Serhu Bidâyeti’l-
Mübtedî, !stanbul, ts.
Molla Hüsrev, Muhammed b. Feramuz b. Ali, Düreru’l-Hukkâm fî Serhi Gureri’lahkâm,
!stanbul, 1339.
Müslim, Müslim b. Haccâc, Sahîhu’l-Müslim, !stanbul, 1992.
Yıl: 2015/2 | Sayı: 44 | Yrd. Doç. 336 Dr. Emrullah DUMLU
Nesâî, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Suayb, Sünenü’n-Nesâî, "stanbul, 1992.
Nevevî, Ebu Zekeriya Yahya b. Seref, Ravzatü’l-Tâlibîn, thk: Adil Ahmet Abdulmevcut-
Ali Muhammet Muavvez, Beyrut, 2003.
Okur, Kasif Hamdi, “Para Vakıfları Baglamında Osmanlı Hukuk Düzeni ve Ebussuud
Efendinin Hukuk Anlayısı Üzerine Bazı Degerlendirmeler”, Çorum !lahiyat Fak.
Dergisi, c. IV, s. 7-8, 2005, ss. 33-58.
Ömer Hilmi Efendi, !thâfu’l-Ahlâf fî Ahkâmi’l-Evkâf, Ankara, 1977.
Özcan, Tahsin, “Sofyalı Bâlî Efendi’nin Para Vakıflarını "lgili Mektupları”, !slam
Arastırmaları Dergisi, s. 3, 1999, ss. 125-155.
______, Osmanlı Para Vakıfları: Kanûnî Dönemi Üsküdar Örnegi, Ankara, 2003.
______, “Para Vakıfları "le "lgili Önemli Bir Belge”, !LAM Arastırma Dergisi, c. III, sy.
2, 1998, ss. 107-112
Öztürk, Nazif, Türk Yenilesme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi, Ankara, 1995.
Râfiî, Ebu’l-Kasım Abdulkerim Muhammed b. Abdulkerim, el-Azîz Serhu’l-Veciz, (es-
Serhu’l-Kebîr), (thk: Ali Muhammed Muavvaz- Âdil Ahmed Abdülmevcûd), Beyrut,
1997.
Remlî, Semsüddîn Muhammed b. Ebi’l-Abbas Ahmed b. Hamza, Nihayetü’l-Muhtac ilâ
Serhi’l-Minhâc, Beyrut, 2003.
San‘ânî, Ebubekir Abdurrezzâk b. Hemmâm, el-Musannef, Beyrut, 1970.
Serahsî, Ebubekir Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl, el-Mebsût, Beyrut, 2001.
Serahsî, Muhammed b. Muhammed, Serhu Kitabi’s-Siyeri’l-Kebîr, thk: Kemal Abdulazîm
el-Anânî, Beyrut, 1997.
Sevkânî, Muhammed b. Ali, Neylü’l-Evtâr min Ehâdîs-i Seyyidi’l-Ahbâr, Beyrut, 1996.
Seyhulislam Ebussud Efendi, Ma’rûzât, (Hazırlayan: Behlül Düzenli), "stanbul, 2013.
Simsek, Mehmet, “Osmanlı Cemiyetinde Para Vakıfları Üzerinde Münakasalar”, Ankara
Üniversitesi !lahiyat Fakültesi Dergisi, c. 27, sayı: 1, 1986.
Sirâzî, Ebu "shak "brahim b. Ali b. Yusuf el-Fîruzabadî, el-Mühezzeb fî Fıkhi’l-!mami’s-
Safiî, Beyrut, 1995.
Tahâvî, Ebu Cafer Ahmed b. Muhammed b. Seleme b. Abdilmelik b. Seleme, Serhu
Maâni’l-Âsâr, thk: Muhammed Zehra en-Neccâr-Muhammed Seyyid Carulhak,
Beyrut, 1994.
Tirmizî, Ebu "sa Muhammed b. "sa, Sünenü’t-Tirmizî, "stanbul, 1992.
XVI. YÜZYIL OSMANLI ULEMASI ARASINDA PARA VAKIFLARI ETRAFINDA CEREYAN EDEN
TARTISMALAR (Ebussuûd, Ibn Kemal- Çivizâde, Birgivî)
337
Yediyıldız, Bahaeddin, “Vakıf ”, Meb !slam Ansiklopedisi, !stanbul, 1993.
Yüksel, Emrullah, “Birgivî”, D!A, VI, ss. 191-194.
Zehra, Muhammed, Muhâdarât fi’l-Vakf, b.y.y., 1959.
Zencânî, Sihabuddîn Mahmud b. Ahmed, Tahrîcü’l-Furu’ ale’l-Usûl, thk: Muhammed
Edîp Salih, Beyrut, 1982.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com