You are here

EVLİ BİREYLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

AN INVESTIGATION OF THE PSYCHOLOGICAL RESILIENCE LEVELS OF MARRIED INDIVIDUALS' IN TERMS OF SOME SOCIO-DEMOGRAPHIC VARIABLES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.18026/cbusos.16929
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The purpose of this study is to investigate whether psychological resilience levels of married individuals vary in terms of some socio-demographic variables including gender, age, educational level of the person and the spouse, employment status of the person and the spouse, and perceptions of economic wellbeing. The sample of this study consists of 835 (485 women, 350 male) married individuals who live in İzmir Metropolitan Municipality. "Resilience Scale for Adults" and a personal information form were used for data collection purposes. The data were analyzed through independent sample t-tests, one-way analysis of variance (ANOVA) and eta squared statistics. The findings demonstrate that there is no statistically significant difference in married individuals' psychological resilience levels in terms of gender, age, and employment status of the person and the spouse. On the other hand, a significant difference was discerned among psychological resilience scores of the married individuals in terms of education and spouse's education, as well as perceptions of economic wellbeing.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmada, evli bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeyinin cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, eşin öğrenim durumu, bir işte çalışıp çalışmama, eşin bir işte çalışıp çalışmaması ve ekonomik durum algısı değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde yaşayan 835 (485 kadın, 350 erkek) evli bireyden oluşturulmuştur. Veri toplama aracı olarak, "Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği", ve "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve eta kare yöntemleri kullanılmıştır. Bulgulara göre, evli bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin cinsiyet, yaş, bir işte çalışıp çalışmama ve eşin bir işte çalışıp çalışmamasına göre farklılaşmadığı; öğrenim durumu, eşlerin öğrenim durumu ve ekonomik durum algısına göre farklılaştığı belirlenmiştir. Bir başka deyişle, evli bireylerin öğrenim düzeyi, eşlerin öğrenim düzeyi ve ekonomik durum algısı puanları arttıkça psikolojik dayanıklılık düzeyleri de artmaktadır. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılarak, geliştirilen öneriler sunulmuştur.
215
240

REFERENCES

References: 

ALİKAŞİFOĞLU, M. ve ERCAN, O. (2009), "Ergenlerde riskli davranışlar", Türk Pediatri Arşivi, 44, 1-6.
BASIM, H. N. ve ÇETİN, F. (2011), "Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeği'nin güvenilirlik ve geçerlilik çalışması", Türk Psikiyatri Dergisi, 22(2), 104-116.
BAYRAKDAROĞLU, S. (2014), "Tekvandocuların psikolojik sağlamlık ve öz-anlayış düzeylerinin takım sporcularıyla karşılaştırılması", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
BİLDİRİCİ, F. (2014), "Özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerde aile yükü ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişki", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
BİTMİŞ, M. G., SÖKMEN, A., TURGUT, H. (2013), "Psikolojik dayanıklılığın tükenmişlik üzerine etkisi: örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 27-40.
BONANNO, G. A.
(2004)
, "Loss, trauma, and human resilience: have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events?", American Psychologist, 59, 20-28.
BONANNO, G. A. (2005), "Clarifying and extending the construct of adult resilience. American Psychologist", 60 (3), 265-267.
BONANNO, G. A., GALEA, S., BUCCIARELLI, A., ve VLAHOV, D.
(2006) , "Psychological resilience after disaster: The New York City in the aftermath of the September 11th terrorist attack". Psychological Science, 17(3), 181-186.
BONANNO, G. A., GALEA, S., BUCCIARELLI, A., ve VLAHOV, D.
(2007) , "What predicts psychological resilience after disaster? the
Beşeri Bilimler Sayısı | 235
Mahmut
Bektaş-Şüheda Özben
role of demographics, resources, and life stress", Journal of Consulting and Clinical Psychology, 75(5), 671-682.
BONANNO, G. A., ve MANCINI, A. D. (2008), "The human capacity to thrive in the face of potential trauma". Pediatrics, 121, 369-375.
BRADBURY, T. N., FINCHAM, F. D., ve BEACH, S. R. H. (2000), "Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review", Journal of Marriage and the Family, 62(4), 964¬980.
BRONFENBRENNER, U. (1986), "Ecology of the family as a context for human development: research perspectives", Developmental Psychology, 22(6), 723-742.
BROOKS, J. E. (2006), "Strengthening resilience in children and youths: Maximizing opportunities through the schools". Children & Schools, 28(2), 69-76.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2008), "Bilimsel Araştırma Yöntemleri", Ankara: Pegem Akademi.
CAMPBELL-SILLS, L., COHAN, S. L., ve STEIN, M. B. (2006),
"Relationship of resilience to personality, coping, and psychiatric symptoms in young adults". Behavior Research and Therapy, 44, 585¬599.
CAMPBELL-SILLS, L., FORDE, D. R., ve STEIN, M. B. (2009),
"Demographic and childhood environmental predictors of resilience in a community sample". Journal of Psychiatric Research, 43(12), 1007-1012. doi:10.1016/j.jpsychires.2009.01.013.
CHAN, D. W. (2003), "Hardiness and its role in the stres-burnout relationship among prospective Chinese teachers in Hong Kong", Teaching and Teacher Education, 19, 381-395.
CONDLY, S. J. (2006), "Resilience in children: A review of literature with implications for education". Urban Education, 41(3),
211-236.
CROWLEY, B. J., HAYSLİP, B., ve HOBDY, J. (2003). Psychological Hardiness And Adjustment To Life Events In Adulthood. Journal of Adult Development:10(4). 237-248.
ÇAKIR, S. G. (2009), "Factors and mechanısms of resilience among turkish migrant women in the UK", Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
236 | Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi - Cilt: 14, Sayı: 1, Mart 2016
Evli Bireylerin Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin...
ÇELİK, M. (2006), "Evlilik doyum ölçeği geliştirme çalışması", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
ÇELİK, M, ve TÜMKAYA, S. (2012), "Öğretim Elemanlarının Evlilik Uyumu ve Yaşam Doyumlarının İş Değişkenleri ile İlişkisi". Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1),
223-238.
FAULKNER,
R
. A., DAVEY, M. ve DAVEY, A. (2005), "Gender-related predictors of change in marital satisfaction and marital conflict", The American Journal of Family Therapy, 33, 61-83.
FRIBORG, O., HJEMDAL, O., ROSENVINGE, J. H.,
MARTINUSSEN, M.
(2003)
, "A new rating scale for adult resilience: what are the central protective resources behind healthy adjustment?", International Journal of Methods in Psychiatric Research, 12 (2), 65-76.
GENÇ, A. (2014), "Psikolojik dayanıklılığın örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisi: Görgül bir araştırma", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GÖKMEN, B. (2014), "Özel eğitim okulu yöneticilerinin psikolojik dayanıklılık ve iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul örneği)", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
GÖREGENLİ, M.
(1997)
, "Individualist-collectivist tendencies in a Turkish sample", Journal of Cross-Cultural Psychology, 28(6), 787¬794.
GREEN, S. B. ve SALKIND, N. J. (2008), "Using SPSS for windows and macintosh. Analyzing and understanding data", (5. Baskı). New Jersey: Upper Saddle River.
GREENE, R. (2002), "Resiliency: An integrated approach to practice, policy and research", Washington, DC: National Association of Social Workers Press.
GUINN, B., VINCENT, V. ve DUGAS, D. (2009), "Stress resilience among border Mexican American women", Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 31(2), 228-243. doi:
10.1177/0739986309332003.
GÜRGAN, U. (2006), "Grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin yılmazlık düzeylerine etkisi", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
HJEMDAL, O., ROAZZI, A., DIAS, M., DA, G. B. B., ve FRIBORG, O.
(2015)
, "The cross-cultural validity of the Resilience Scale for Adults:
Beşeri
Bilimle
r Sayısı | 237
Mahmut
Bektaş-Şüheda Özben
a comparison between Norway and Brazil". BMC Psychology, 3(18), 1¬9. DOI 10.1186/s40359-015-0076-1.
IRMAK-YILMAZ, T. (2008),
"Çocuk
istismarı ve ihmalinin yaygınlığı ve dayanıklılıkla ilişkili faktörler". Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
KARA, M., KIYAK-ÇAĞLAYAN, E., KARAÇAVUŞ, S. ve ERDOĞAN, Y. (2012), "Yozgat ilinde yaşayan gebelerin sosyoekonomik ve demografik faktörler açısından değerlendirilmesi", Cumhuriyet Tıp Dergisi, 34, 158-163, http://dx.doi.org/10.7197/1305-0028.1248
KARAIRMAK, Ö.
(2007)
, "Investigation of personal qualities contributing to psychological resilience among earthquake survivors: A model testing study", Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
KARAIRMAK, Ö. ve GÜLOĞLU, B. (2014), "Deprem deneyimi yaşamış yetişkinlerde bağlanma modeline göre psikolojik sağlamlığın açıklanması", Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43 (2),
01-18.
KIRIMOĞLU, H., FİLAZOĞLU-ÇOKLUK, G. ve YILDIRIM, Y. (2012), "Türk antrenörlerin yılmazlık düzeylerinin incelenmesi", Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (39), 115-127.
KIRIMOĞLU, H., YILDIRIM, Y. ve TEMİZ, A. (2010), "İlk ve ortaöğretim okullarında görev yapan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin yılmazlık düzeylerinin incelenmesi (Hatay İli Örneği)", Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1), 88-97.
KIMURA, D.
(2002)
, "Sex difference in the brain: Men and women display patterns of behavioral and cognitive differences that reflect varying hormonal influences on brain development", Scientific American, 12(1), 32-39.
LUTHAR, S. S., CICHETTI, D. ve BECKER, B. (2000), "The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work", Child Development, 71, 543 - 562.
MADDI, S. R., HARVEY, R. H., KHOSHABA, D. M., LU, J. L.,
PERSICO, M. ve BROW, M. (2006), "The Personality Construct Of Hardiness, III: Relationships with Repression, Innovativeness, Authoritarianism, and Performance", Journal of Personality,
74(2):575-598.
MASTEN, A. S. (2001), "Ordinary magic: resilience process in development", American Psychologist, 56, 227-239.
238 | Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi - Cilt: 14, Sayı: 1, Mart 2016
Evli Bireylerin Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin...
MASTEN, A. S. ve
REED
, M. G. (2002), "Resilience in development", In A. C.R. Snyder S.J. Lopez (Ed.), The Handbook of Positive Psychology (pp.74-88). New York: Oxford University Press.
MORGON, G. A., LEECH, N. L., GLOECKNER, G. W. ve BARRETT,
K. C. (2004), "SPSS for introductory statistics use and interpretation", (2. Baskı). New Jersey: Lawrence Erlbaum Ass.
NEFF, L. A., ve BROADY, E. F. (2011). "Stress resilience in early marriage: Can practice make perfect?". Journal of Personality and Social Psychology, 101(5), 1050.
OKTAN, V. (2012), "Psikolojik sağlamlığın gelişiminde bir moderator olarak umut", International Journal of Human Sciences.
(9)2, 1691-1701.
ÖKTEN, Ş. (2009), "Toplumsal cinsiyet ve iktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin toplumsal cinsiyet düzeni", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 302-312.
ÖZBAY, Y., ve AYDOĞAN, A. G. D. (2013). "Aile yılmazlığı: bir engele rağmen birlikte güçlenen aile". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi,7(31).
PATTERSON, J. M. (2002), "Integrating Family Resilience and Family Stress Theory". Journal of Marriage and Family, 64, 349-360.
PATTON, M. Q.
(1987)
, "How to Use Qualitative Methods in Evaluation", California: Sage Publications Inc.
SELÇUKLU, A. E. (2013), "Örgütsel bağlılığın bir yordayıcısı olarak kurum kültürü ve psikolojik dayanıklılık", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
SEZGİN, F.
(2009)
, "Relationships between teacher organizational committment, psychological hardiness and some demographic variables in Turkish primary schools," Journal of Educational Administration, 47(5), 630-651.
SEZGİN, F. (2012), "İlköğretim okulu öğretmenlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi", Kastamonu Eğitim
Dergisi. 20(2), 489-502.
SIMEON, D., YEHUDA, R., CUNILL, R., KNUTELSKA, M.,
PUTNAM, F. W., ve SMITH, L. M. (2007), "Factors associated with resilience in healthy adults". Psychoneuroendocrinology, 32(8), 1149¬1152.
SOYER, F.,
GÜLLE
, M., MIZRAK, O., ZENGİN, S. ve KAYA, E. (2013), "Spor Yapan Bedensel Engelli Bireylerin Çeşitli Değişkenlere Göre Yılmaz Düzeylerinin İncelenmesi", Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7 (2), 126-136.
Beşeri Bilimler Sayısı | 239
Mahmut
Bektaş-Şüheda Özben
ŞENER T., VE TERZİOĞLU, G. (2008), "Bazı Sosyo-Ekonomik ve Demografik Değişkenler ile İletişimin Eşler Arası Uyuma Etkisinin Araştırılması", Aile ve Toplum, 4(13), 7-20.
TAKU, K.
(2014)
. "Relationships among perceived psychological growth, resilience and burnout in physicians". Personality and individual differences, 59, 120-123.
TEKİN, E. (2011), "Askeri hastanelerde çalışan hemşirelerin psikolojik dayanıklılık ve tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
TUSAIE, K. ve
DYER
, J. (2004), "Resilience: a historical review of the construct", Holistic. Nursing Practice, 18, 3-8.
ÜLKER-TÜMLÜ, G. ve RECEPOĞLU, E. (2013), "Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki", Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3, 205-213. DOI:
10.5961/jhes.2013.078.
VEFİKULUÇAY, D., ZEYNELOĞLU, S., EROĞLU, K. ve TAŞKIN, L. (2007), "Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları", Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 14(2), 26-38.
YALÇIN, S. (2013), "İlköğretim okulu öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile stres, psikolojik dayanıklılık ve akademik iyimserlik arasındaki ilişki". Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
YAŞIN DÖKMEN, Z. (2010), "Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar", İstanbul: Remzi Kitabevi.
YILMAZ, A., ve AVCI, İ.A. (2015), "15-49 yaş grubu evli kadınların bazı toplumsal cinsiyet özellikleri ile evlilik uyumları arasındaki ilişki", Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi,
4(2), 180-193.
ZAKOWSKI, S. G., HARIS, G., KRUEGER, N., LAUBMEIER, K. K.,
GARRETT, S., FLANIGAN, R. ve JOHNSON, P. (2003), "Social barriers to emotional expression and their relations to distress in male and female cancer patients", British Journal of Health Psychology, 8, 271¬286.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com