TÜRKÇEDE MARCEL PROUST

Millî Kütüphane kaynaklarına göre 1942-1915 yılları arasında Marcel Proust’un on beş yapıtı on ayrı çevirmen tarafından Türkçe’ye aktarılmıştr. Bu yapıtlar on bir farklı yayınevi tarafından yayımlanmış ve yüzün üzerinde baskı yapmıştır. Bu on beş çeviriyi gerçekleştirenler arasında Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Nasuhi Baydar, Tahsin yücel gibi ünlü isimler yer alırken, on bir çevirinin Roza Hakmen tarafından yapılmış olduğunun altını çizmek gerekir. Proust çevirileri konusunda altı çizilmesi gereken bir başka nokta ise, 20. Yüzyılın bu dahi romancısının, ölümünden 20 yıl sonra ilk kez Türkçe’ye kazandırılmış olmasıdır. Bu gecikmenin nedenlerini, Proust’un edebiyat dünyasının henüz Türk okuru tarafından anlaşılamayacak ölçüde geniş olmasına ve çok uzun tümcelerden oluşan dilinin çevirmenleri zorlamasına bağlayabiliriz. Bu nedenlerle Roza Hakmen’den önceki çevirmenler, onun devasa yapıtı Geçmiş Zaman İzinde’yi tek tek ciltler ya da bölümler halinde çevirmişler, Roza Hakmen ise yapıtın tümünü Türkçe’ye aktarma cesaretini göstermiştir. Dileğimiz, Proust’un 100. Ölüm yıldönümü olan 2022 de tüm yapıtlarının eksiksiz olarak Türkçe’de okunabilmesidir.