Buradasınız

Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Okuryazarlık: Türkiye Deneyimi

Lifelong Learning and Literacy in Process of Historical Change: A Turkish Experience

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
This study identifi es factors which contributed to the development of lifelong learning and literacy in Turkey from 1923 to 2010. Whilst a brief historical review is given of a range of policies which have aff ected the fabric of literacy in Turkey, this article invites society to think about lifelong learning, literacy and libraries as a concept, a process, and environment. The research was based on the survey and historical methods, and used the range of diverse primary information sources. Important questions that the research attempts to answer are: How does the pattern of literacy as a concept in process of historical change contribute to the development of basic skills? What role did the contemporary factors play in the development of lifelong learning, literacy and libraries? What had been the impacts of educational and cultural policies relating to Turkey? What eff ects did they have on the subsequent Turkish cultural life? The results of this article explore and suggest the motivational activities.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma, Türkiye’de 1923 yılından 2010 yılına değin yaşam boyu öğrenmenin ve okuryazarlığın gelişimine katkıda bulunan unsurları incelemektedir. Türkiye’de okuryazarlığın yapısını etkileyen politikaların tarihsel geçmişi sunulurken, geniş çaplı çalışmalarımızı kapsayan bu makale toplumu kavram, süreç ve ortam olarak yaşam boyu öğrenme, okuryazarlık ve kütüphaneler üzerine düşünmeye davet etmektedir. Araştırma betimleme ve tarihsel metotlarla gerçekleştirilirken, yoğun olarak birincil bilgi kaynakları kullanılmıştır. Yaptığımız araştırmalarla yanıtlanmaya çalışılan önemli sorular arasında şunlar yer almaktadır: Tarihsel değişim süreci içinde okuryazarlık kavramıyla ilgili temel gelişmeler nasıl gerçekleşmiştir? Yaşam boyu öğrenmeyi, okuryazarlık türlerini ve kütüphaneleri etkileyen çağdaş gelişmeler nelerdir? Türkiye’de ulusal eğitim ve kültür politikalarının etkisi neler olmuştur? Bunlar Türk kültür hayatında kütüphanelere yönelik olarak hangi gelişmeleri ortaya çıkarmıştır? Gerçekleştirilen çalışmalarla ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda gelişime yöneltecek öneriler sunulmaktadır.
101-121

REFERENCES

References: 

Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2002). Öğretmenlere bilgi okuryazarlığı becerilerinin
kazandırılması üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 16, 123-138.
Aldemir, A. (2004). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı düzeyleri üzerine bir araştırma: Sakarya
Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış bilim uzmanlığı tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Au, K. H. (2006). Diversity, technology, and the literacy achievement gap. M. McKenna, L. Labbo, R.
Kieff er ve D. Reinking (Yay. Haz.). International handbook of literacy and technology içinde (Vol.
II, ss. 363- 367). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
Barker, S. (Ed.). (1996). Signs of change: Premodern, modern, postmodern. Albany: State University
of New York Press.
Bruce, B. C. (2003). Literacy in the information age: Inquires into meaning making with new
technologies. Newark, DE: International Reading Association.
Buyse, O. (1939). Teknik öğretim hakkında rapor–1927. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Dewey, J. (1939). Türkiye Maarifi hakkında rapor–1924. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Dewey, J. (1952). Türkiye Maarifi hakkında rapor (2 bs.). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Ersoy, A. ve Yılmaz, B. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye’de halk kütüphaneleri. Türk
Kütüphaneciliği, 23(4), 803- 834.
Gee, J.P. (2000). The new literacy studies. D. Barton, M. Hamilton ve R. Ivanic (Yay. Haz.). Situated
literacies: Reading and writing in context içinde (ss. 180 – 196). London: Routledge.
Gee, J. P. (2001). A Sociocultural perspective on early literacy development. S. B. Neuman ve D. K.
Dickinson (Yay. Haz.). Handbook of early literacy research içinde (ss.30-42). New York: Guilfod
Press.
Grisham, D. I. ve Wolsey, T. D. (2006). Recentering the middle school classroom as a vibrant
learning community: Students, literacy and technology interest. Journal of Adolescent and
Adult Literacy, 49 (8), 648-660.
Gürdal, O. (2000). Yaşam boyu öğrenme etkinliği: Enformasyon okuryazarlığı. Türk Kütüphaneciliği,
14, 176-187.
Harste, J. (2003). What do we mean by literacy now?. Voices From the Middle, 10(3), 8-12.
Holum, A. ve Gahala, J. ( 2006). Critical issue: Using technology to enhance literacy instruction.
18 Şubat 2010 tarihinde http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/content/cntareas/readig/
li300htm adresinden erişildi.
IFLA/UNESCO (1998). IFLA/UNESCO Okul kütüphaneleri bildirgesi (İ. Önal, Çev.) 18 Şubat 2010
tarihinde http://www.ifl a.org/VII/s11/pubs/slm-tr.pdf adresinden erişildi.
Kaptan, S. (2000). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Bilim Yayınları.
Kavuncu, E. (2001). Özel ilköğretim okul kütüphanelerinde kullanıcı eğitimi programlarının
geliştirilmesi. Yayımlanmamış bilim uzmanlığı tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
119
Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme... BİLGİ DÜNYASI, 2010, 11 (1) 101-121
Kist, W. (2004). The new literacies movement: Reading and writing in the digital age. Independent
School, 63(4): 28-36.
Künhe, A. (1939). Mesleki terbiyenin inkişafına dair rapor – 1925. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Kurbanoğlu, S. (2001). Öğrencilere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılmasının önemi ve
okul kütüphanecilerinin bu alandaki rolü. Bilgi Dünyası, 2(1), 1-19.
Kurbanoğlu, S. ve Akkoyunlu, B. (2002). Bilgi okuryazarlığı: Bir ilköğretim okulunda yürütülen
uygulama çalışması. Türk Kütüphaneciliği, 16, 20-40.
Lankshear, C. ve Knobel, M. (2003). New literacies: Changing knowledge and classroom learning.
Buckingham: Open University Press.
Lankshear, C. ve Knobel, M. (2006). Discussing new literacies. Language Arts, 84(1), 78-86.
Leu, D., Kinzer, C., Coiro, J. ve Cammack, D. (2004). Toward a theory of new literacies emerging from
the Internet and other information and communication technologies. R. Ruddell ve N. Unrau
(Yay. Haz.). Theoretical Models and Processes of Reading (5.bs.) içinde (ss.29-35). Newark, DE:
International Reading Association.
Malche, A. (1939). İstanbul Üniversitesi hakkında rapor. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Morrow, L. M. (2004). Literacy development in the early years: Helping children read and write (5.bs.).
Boston: Pearson.
Parker, B. (1939). Türkiye’de ilk tahsil hakkında rapor – 1934. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Polat, C. (2005). Üniversitelerde kütüphane merkezli bilgi okuryazarlığı programlarının geliştirilmesi:
Hacettepe Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Rufi , J. (1956). Türkiye’de orta öğretim; müşahedeler, problemler ve tavsiyeler. Ankara: Maarif
Basımevi.
Okçabol, R. (1999). 75. Yılda eğitim. İstanbul: İş Bankası Yayınları.
Önal, H. İ. (2005a). New developments on the Turkish school library scene. Journal of Librarianship
and Information Science, 37(3), 141-152.
Önal, H. İ. (2005b). Okul kütüphanelerinde derme geliştirme: Politikalar ve dermelerin betimlenmesi.
Bilgi Dünyası, 6(2), 193-218.
Önal, H. İ. (2006). Türkiye’de basımcılık ve yayıncılığın bilgi hizmetlerine etkisi: Tarihsel araştırma.
Bilgi Dünyası, 7(1), 1-22.
Önal, H. İ. (2007). Medya okuryazarlığı: Kütüphanelerde yeni çalışma alanı. Türk Kütüphaneciliği,
21(3), 335-359.
Önal, H. İ. (2009). “IFLA/UNESCO School Library Manifesto for creating one world”. Libri, 59(1), 45-
54.
Saatçioğlu, Ö, Özmen, Ö. ve Özer, P. S. (2002). Bilgi okuryazarlığı: Üniversite eğitiminde yeni bir
boyut. Yumuşak, İ. G. ve M. A. Dönmez (Yay. Haz.). I. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi
Bildiriler Kitabı içinde (ss.287-299). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
120
BİLGİ DÜNYASI, 2010, 11 (1) 101-121 İnci ÖNAL
Serim, Ö. (1991). Milli Eğitim mevzuatı. Ankara: Alkım Kitapçılık Yayıncılık.
Street, B. V. (1993). The new literacy studies. Journal in Reading, 16(2), 81-97.
T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (2003). Ön ulusal kalkınma planı. 17 Şubat
2010 tarihinde http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/aep/e-dtr/2005.pdf adresinden erişildi.
T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (2010). Kalkınma planları. 17 Şubat 2010
tarihinde http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan.asp adresinden erişildi.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (1981). Halk kütüphaneleri görev ve çalışma yönetmeliği. Resmi
Gazete Tarihi: 21.09.1981 Resmi Gazete Sayısı: 17465. 17 Şubat 2010 tarihinde http://www.
kutuphaneci.org.tr/HalkKutuphaneleriGorevve CalismaYonetmeligi.pdf adresinden erişildi.
T.C. Maarif Vekâleti. (1927). Lise ve orta mektepler talimatnamesi. İstanbul: Devlet Matbaası.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2004). 100 eser. Genelge. Sayı: B.08.0.APK.0.03.01.00.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2007). 2008 Yılı bütçesine ilişkin rapor. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü
Basımevi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2008). 2009 Yılı bütçesine ilişkin rapor. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü
Basımevi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2009). 2010 Yılı bütçesine ilişkin rapor. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü
Basımevi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010a). Bilişim teknolojisi sınıfl arının halka açılması. 15 Şubat 2010
tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/html/211_0.html adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010b). Intel öğrenci programı. 17 Şubat 2010 tarihinde http://mevzuat.
meb.gov.tr/html/17990_0.html adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010c). Milli eğitim şuraları. 17 Şubat 2010 tarihinde http://ttkb.meb.
gov.tr/secmeler/sura/sura.htm adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010d). Milli Eğitim Temel Kanunu. 17 Şubat 2010 tarihinde http://personel.
meb.gov.tr/daireler/mevzuat/mevzuatlar/milli_egitim_temel_kanunu_1739.pdf adresinden
erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010e). Öğretim programları. 17 Şubat 2010 tarihinde http://yayim.meb.
gov.tr/dergiler/index-arsiv3.htm adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010f ). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı yaygın eğitim kurumları yönetmeliği. 17
Şubat 2010 tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ 26080_0.html adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010g). Yönetmelikler: iköğretim, lise ve dengi okullar eğitici çalışmalar
yönetmeliği. 17 Şubat 2010 tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26_0.html adresinden
erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010h). Yönetmelikler: Ortaokul ve ortaöğretim kurumlarındaki
öğrencilerin ders dışı eğitim ve öğretim faaliyetleri hakkında Yönetmelik. 17 Şubat 2010 tarihinde
http://www.mevzuat.meb.gov.tr/html/ 20336_0.html adresinden erişildi.
121
Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme... BİLGİ DÜNYASI, 2010, 11 (1) 101-121
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010ı). Yönetmelikler ve mevzuat çalışmaları. 17 Şubat 2010 tarihinde
http://www.meb.gov.tr/MebAsp/mebdata/mevzuat/listeleme.asp adresinden erişildi.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2010j). WEB hizmetleri. 17 Şubat 2010 tarihinde http://mevzuat.meb.
gov.tr/html/18675_0.html adresinden erişildi.
Thompson, L. S. (1952). Türkiye kütüphanelerini geliştirme programı. İstanbul: Milli Eğitim
Basımevi.
UNESCO. (1994). Halk kütüphanesi bildirgesi. 17 Şubat 2010 tarihinde www.kutuphaneci.org.tr/
web/node.php?action=6...6... adresinden erişildi.
Üstün, A. (2000). Halk eğitimi ve halk kütüphaneleri. İstanbul: Berdan Matbaası.
Yalvaç, M. (2001). Web’de enformasyon okuryazarlığı. Bilgi Dünyası, 2(1), 48 – 66.
Yılmaz, B. (2004). Türkiye’de eğitim politikası ve kütüphane. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Yılmaz, B. (2009). Türkiye’de kültür politikası ve kütüphane. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Yücel, H. A. (1938). Türkiye’de ortaöğretim. İstanbul: Devlet Basımevi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com