Buradasınız

Gösterge çözüm yöntemi ile William Shakespeare’in “Merchant Of Venice” eserinde mitolojik ve ikonografik göndergelerin saptanması ve Türkçe çevirilerinin değerlendirilmesi

Determining the Mythological and Iconographical References in Merchant of Venice by William Shakespeare through Semiotics and Evaluating its Translations

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The aim of this study is to identify the mythological and iconographic references in the play Merchant of Venice by Shakespeare (1994) and to evaluate the translation of those references in two Turkish translations of the play by Nutku (2012) and Mısırcı (2012). Aktulum (2011: 435-436) defines the term reference as directly referring the reader to another text while reading a particular text by mentioning author names, text titles, previously written novel or poem characters, a historical figure and holy books without quoting from a previously written text. To this end, Kristeva’s (1969: 145) sem-analysis approach has been adopted in identifying the references in the text. Regarded as the founder of intertextuality, Kristeva defines sem-analysis stating that a text both experiences the history and becomes a piece of the history itself; therefore, texts need to be analyzed in other texts, in history and in the society. Based on this definition, intertextual references need to be identified in the analysis of a text. Shakespeare is widely known for using both mythological and iconographic elements frequently in his plays as well as adorning his plays with intertextual elements. In order for a reader to signify a particular text, that reader needs to be familiar with those references and analyze them. In Merchant of Venice, Shakespeare seems to have enriched the content and the plot with iconographic intertextual elements by making direct references to Judaism and the holy book of that religion through a Jewish character called Shylock besides making references to Christianity through a Christian character. The mythological and iconographic references made by Shakespeare in this play have been identified through sem-analysis approach. In addition to analysis of those references in the source text, their translations in two Turkish translations of the text have been identified through a comparative study between the source text and the translated target text in inter-discourse level. Translation evaluation was carried out depending on Kasar’s (2009: 187-211) classification of weaseled tendencies in translation, the first of which is the over-interpretation of meaning in translation. The whole translation evaluation was based on this first tendency, namely over-interpretation of meaning. It was found that there was no over-interpretation of meaning in the two Turkish translations of the text at all. In reporting the results, Turkish translations of the mythological and iconographic references were given together with their English equivalences from the source text. This translation evaluation is significant in that it provides a perspective for translators of literary texts which are set on a slippery ground so that they could analyze puns and narrative techniques in a text in order to allow the readers of the translated text to get just the same pleasure as the readers of the source text culture get.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmanın amacı, Shakespeare’in Merchant of Venice (1994) oyunundaki ikonografik ve mitolojik göndergelerin saptanması ve oyunun 2012 yılında Nutku ve yine 2012 yılında Mısırcı tarafından Türkçeye çevrilmesinde bu göndergelerin çevirisinin değerlendirilmesidir. Aktulum’a (2011: 435-436) göre gönderge bir metinde daha önce üretilmiş bir yapıttan alıntı yapmaksızın yazar adlarının, yapıt başlıklarının, roman veya şiir kişisinin, tarihi bir kahramanın ve kutsal kitaplarının adının anılarak okuru doğrudan o metne göndermesidir. Bu amaca yönelik olarak, metindeki göstergelerin saptanmasında Kristeva’nın (1969: 145) göstergeçözüm yöntemi kullanılmıştır. Aynı zamanda metinlerarasılığın kurucusu olarak kabul edilen Kristeva'nın göstergeçözüm yönteminde bir metin hem tarihi okumuş hem de tarihin bir parçası olmuştur, bu yüzden metinler diğer metinler içinde, tarih ve toplum içinde değerlendirilmelidir. Bu tanıma göre, metin incelemesinde metinlerarası göndergelerin saptanması gerekir. Shakespeare, eserlerinde hem mitoloji hem de dini öğelere sıklıkla başvurması ve eserlerini metinlerarası öğelerle donatması ile tanınmaktadır. Okurun metni alımlayabilmesi için bu göndergeleri çözümlemesi ve bu göndergelere aşina olması gerekmektedir. Merchant of Venice eserinde Shakespeare, Shylock isimli bir Yahudi tefeci yoluyla bu tefecinin ait olduğu dine ve kutsal kitabına göndermeler yaparken, Hristiyan tüccarlar yoluyla Hristiyanlığın esaslarına göndermeler yaparak eserini ikonografik metinlerarası unsurlar ile zenginleştirmiştir. Ayrıca mitolojik unsurlara bol miktarda göndermeler yapan Shakespeare’in bu eserindeki sözü edilen mitolojik ve ikonografik göndergeler göstergeçözüm yöntemi ile saptanmıştır. Bu göndergelerin, metnin Türkçe çevirilerine nasıl aktarıldığı değerlendirilerek kaynak metindeki göndergelerin erek metin okuruna nasıl sunulduğu söylemlerarası düzeyde karşılaştırma yapılarak saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar, kaynak metindeki ikonografik ve mitolojik göndergelerin Türkçe çevirilerde aşırı yorumlanmadığını göstermektedir. Bu çalışmanın sonuçlar bölümünde göndergelerin Türkçe çevirilerdeki karşılıkları İngilizce kaynak metindeki söylemleri ile birlikte verilmiştir. Çeviri değerlendirmesi Kasar’ın (2009: 187-211) anlam bozucu eğilimler sınıflandırmasından anlamın aşırı yorumlanması maddesi ışığında yapılmıştır. Bu çeviri karşılaştırması ve değerlendirmesi, kaygan bir zemin üzerine kurulu olan edebi yazında çevirmenlerin, kaynak kültür toplumunun kaynak metinden aldığı hazzı kaynak metin yazarının yaptığı sözcük oyunları ve anlatı tekniklerini çözümleyerek erek kültür toplumunun da çeviri eserden almasını sağlayacak bir biçimde çeviri yapmalarına bakış açısı kazandırması açısından önemlidir.
1
24

REFERENCES

References: 

Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık / Göstergelerarasılık. Ankara: Kanguru
Bakhtin, M. (2001a). Romanda söylem. İçinde Irzık, S. (Ed.) Karnavaldan romana Mikhail Bakhtin edebiyat teorisinden dil felsefesine seçme yazılar (ss. 33-79). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Bakhtin, M. (2001b). Gülmenin tarihinde Rabelais. İçinde Irzık, S. (Ed.) Karnavaldan romana Mikhail Bakhtin edebiyat teorisinden dil felsefesine seçme yazılar (ss. 80-163). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Cömert, B. (2008). Mitoloji ve ikonografi. Ankara: De ki Yayınevi.
Crossan, J. D. (1995). Who killed Jesus?: exposing the roots of anti-semitism in the gospel story of the death of Jesus. San Francisco: HarperSanFrancisco.
Daly, K. N., & Rengel, M. (2009). Greek and Roman Mythology, A to Z. (3. Baskı) New York: Infobase
Gordon, R. K. (Ed.). (1978). The story of Troilus. Toronto: University of Toronto Press.
Hansen, W., & Hansen, W. F. (2005). Classical Mythology: a guide to the mythical world of the Greeks and Romans. Oxford: Oxford University Press.
Hunter, M. (2005). Jason and Medea: a whirlwind of ruin. Bloomington: Iuniverse Publishing
Karantay, S. (1995). Tiyatro çevirisi: Oyun dili ve çeviri. İçinde M. Rifat (ed.), Çeviri ve Çeviri Kuramı üstüne Söylemler.(ss.93-115) İstanbul: Düzlem yayınları 23
2015, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 13, 1-24.
2015, Journal of Language and Literature Education, 13, 1-24.
Kasar, S. (2009). Un chef-d’oeuvre très connu: Le chef-d’oeuvre inconnu de Balzac. Commentaires d’une traduction à l’autre laissant des traces. İçinde M. Nowotna & A. Moghani (ed.), Les traces du traducteur (pp.187-211). Paris: Publications de l’INALCO.
Kitabı Mukaddes (1993). İstanbul : Kitabı Mukaddes Şirketi.
Kristeva, J. (1969). Recherches pour une sémanalyse . Paris: Seuil.
Kristeva, J. (1986a). The system and the speaking subject. İçinde J. Kristeva (Ed) The Kristeva reader (ss.24-34.) New York: Columbia University Press.
Kristeva, J. (1986b). Word, dialogue and novel. İçinde J. Kristeva (Ed) The Kristeva reader (ss.35-61.) New York: Columbia University Press.
Lutz, C.E. (1954). Democritus and Heraclitus. Classical Journal, 309-314.
Meek, M. (1827) An Introduction to the Mythology of the Greeks and Romans. Manchester: Bancks and Co.
Ovid, M. (2004). Metamorphoses. (C.Martin, Çev.) New York : W.W. Norton
Phelps, N. (2007). The longest struggle: Animal advocacy from Pythagoras to PETA. New York: Lantern Books
Rifat, M. & Rifat, S. (1998). XX. yüzyılda dilbilim ve göstergebilim kuramları 1. İstanbul: Om Yayıncılık.
Saussure, F. (2001). Genel dilbilim dersleri. (B. Vardar, Çev.) Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Shakespeare, W. (1994). Merchant of Venice. London: Harmondsworth.
Shakespeare, W. (2012). Venedik taciri. (Ö. Nutku,Çev.) İstanbul: İş Bankası Yayınları.
Shakespeare, W. (2012). Venedik taciri. (Y. Mısırcı, Çev.) İstanbul: Parola Yayınları.
Virgil, P. (1956). The Aeneid of Virgil. New York: Doubleday.
Walker, D. P. (1953). Orpheus the Theologian and Renaissance Platonists. Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 100-120. 24

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com