Buradasınız

Yorum Farklılıkları Açısından Bir Tefsir Kaynağı Olarak Kur’ân-ı Kerîm

The Holy Qur’an as a Source of Tafsir with respect to Differences in Commentaries

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This article deals with the Holy Qur’an as a source of tafsir with respect to early common methods of tafsir, mainly Riwayah and Dirayah commentaries and later on in terms of the practice of interpretation and concept tafsirs in the course of the historical process. Among tafsir commentators, the most reliable and trusted method is Tafsir al-Qur’an bil-Qur’an, interpreting the Qur’an with reference to the Qur’an itself. With this assumption in mind, this research tries to find answers to the following questions by employing subjectivity and objectivity value in the application of this method of tafsir: Are commentators regard Tafsir al-Qur’an bil-Qur’an as an indispensable method of tafsir for every verse? Does the source itself make it possible for commentators using this method to reach consensus on some of the verses? Does this practice of tafsir, as an element of exposition , in the course of the historical process make some verses indispensable? In the collected works of tafsir, when the verses used to explain a verse are taken into consideration, what kind of spectrum is observed from past into the future?
Abstract (Original Language): 
Bu makale tarihi süreç içerisinde; rivâyet ve dirâyet ağırlıklı tefsirler, sonrasında ise konulu tefsirler ve kavram tefsirleri pratiğinde bir tefsir kaynağı olarak Kur'ân-ı Kerîm’i ele almaktadır. Kur'ân'ın Kur'ân'la tefsirinin en sağlam ve en güzel tefsir metodu olduğu tefsir üsûlcüleri arasında genel bir kabuldür. Bu ön kabulle birlikte yapılacak araştırmada; müfessirler Kur'ân’la Kur'ân tefsirini bir tefsir metodu olarak her âyet için vazgeçilmez görmüşler midir? Kaynağın kendisi bu metodu kullanmayı tercih edenlerin bazı âyetler üzerinde ittifak etmelerini sağlamış mıdır? Tarihsel gelişim içerisinde Tefsir pratiği -açıklayıcı bir unsur olarak- bazı âyetleri vazgeçilmez kılmış mıdır? Tefsir müdevvenâtı, bir âyeti açıklamak için kullanılan âyetler göz önüne alındığında, geçmişten geleceğe nasıl bir yelpazeyi şekillendirmektedir? şeklindeki sorulara verilecek cevaplarla Kur'ân'ın Kur'ân'la tefsiri metodunun uygulamadaki öznellik ve nesnellik değerine değinilmeye çalışılacaktır.
632
651

REFERENCES

References: 

Albayrak, İsmail, ‚Kur’ân ve Anlatı(m) Bilim‛, EKEV Akademi Dergisi - Sosyal
Bilimler- 13, (2002): 87-103.
Aydüz, Davut, Tefsir Tarihi Çeşitleri ve Konulu Tefsir, 2. bs., İstanbul: Işık
Yayınları, 2004.
Akyüz, Vecdi, Zekat, İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
Âlûsî, Ebü’s-Senâ Şehâbeddîn Mahmûd b. Abdullâh b. Mahmûd, Ruhü’l-
Meani fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Azim ve’s-Seb’i’l-Mesani, Ths. Muhammed Hüseyin
Arab, Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1997.
Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul: Yeni Ufuklar
Neşriyat, 1989.
Atik, Aydın, ‚İbn Kesîr’in Kur’ân’ı Kur’ân’la Tefsiri‛, Yüksek Lisans Tezi,
Sakarya Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
Ayyâşî, Ebü’n-Nasr Muhammed b. Mesud, Tefsîrü’l-Ayyâşî, tlk. Haşim
Resuli Muhallati, Beyrut: Müessesetü’l-A’lemi li’l-Matbuat, 1991.
Azzâm, Abdullah, Tevbe Sûresi Tefsiri (Cihat Dersleri), 3. bs., İstanbul: Buruc
Yay., 2007.
Benton, Ted; Ian Craib, Sosyal Bilim Felsefesi: Toplumsal Düşüncenin Felsefi
Temelleri, trc. Ümit Tatlıcan, Berivan Binay, Bursa: Sentez Yayıncılık, 2008.
Bolay, S. Hayri, Felsefi Doktrinler Sözlüğü, 9. bs., Ankara: Akçağ Yay., 2004.
Bursevî, İsmail Hakkı, Tefsîru Ruhi'l-beyân= Ruhü’l-beyân fi Tefsîri’l-Kur’an,
İstanbul: Mektebetu Eser *Eser Kitabevi+, 1969/1389.
Cerrahoğlu, İsmail, ‚Fahruddîn er-Râzî ve Tefsiri‛, Atatürk Üniv. İslami
İlimler Fak. Der 2, (1977): 7-57.
Çiftci, Ali, ‚Mekkî Sûreler Bağlamında Kur’ân’da İnfak-Zekat İlişkisi‛,
Doktora Tezi, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
Demirci, Muhsin, Konulu Tefsire Giriş, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006.
Derveze, Muhammed İzzet b. Abdülhadi b. Derviş, et-Tefsîrü’l-Hadis: Nüzul
Sırasına Göre Kur’ân Tefsiri, trc. Mehmet Baydaş, Vahdettin İnce, Ramazan
Yıldırım, İstanbul: Ekin Yayınları, 1997.
Erten, Mevlüt, İslam Tefsir Geleneğinde Öznellik, Ankara: Araştırma Yayınları,
2011.
Güven, Şahin, Çağdaş Tefsir Çalışmalarında Konulu Tefsir Metodu, İstanbul:
Şura Yayınları, 2001.
Habibov, Aslan, ‚İlk Dönem Şii Tefsir Anlayışı‛, Doktora Tezi, Ankara
Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
Yorum Farklılıkları Açısından Bir Tefsir Kaynağı Olarak Kur’ân-ı Kerîm
itobiad
“İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi”
“Journal of the Human and Social Sciences Researches”
ISSN: 2147-1185
[648]
Hanefî, Muhammed Abdülhak b. Şâh Hindi, el-İklil ala Medârikü’t-tenzîl ve
hakaikü’t-te’vîli’l-İmam en-Nesefî, tahkik Muhyiddin Üsâme el-Bayrakdâr,
Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2012.
Hererî, Muhammed Emin b. Abdullah b. Yusuf b. Hasan Uremmi Alevi
Esyubi, Tefsîru Hadaiki’r-Ravh ve’r-Reyhan fî Ravaye Ulûmi’l-Kur’ân, işraf ve
müracaa Haşim Muhammed Ali b. Hüseyin Mehdi, Beyrut: Dâru Tavki’n-
Necat, 2001.
İbn Acîbe, el-Hasenî, Bahrü’l-Medîd fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Mecid, trc. Dilaver
Selvi, İstanbul: Semerkand, 2012.
İbn Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed b. Muhammed et-Tunusi,
Tefsîrü’t-Tahrir ve’t-Tenvir, Tunus: ed-Dârü’t-Tunusiyye, 1984.
İbn Kesîr, Ebü’l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer, Tefsîrü’l-Kur’âni’l-Azim,
tahk. Mustafa es-Seyyid Muhammed vd., Kahire: Müessesetu Kurtuba;
Mektebetü’l-Evladi’ş-Şeyh li’t-Türas, 2000.
İbn Kesîr, Ebü’l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer, Hadislerle Kur’ân-ı Kerîm
Tefsiri, trc.Bekir Karlığa, Bedrettin Çetiner, İstanbul: Çağrı Yay., 1994.
Karaman, Hayreddin v. dğr., Kur’an yolu: Türkçe meal ve tefsir; Ankara:
Diyanet İşleri Başkanlığı, 2003.
Karataş, Ali, ‚Rivâyet ve Dirâyet Kaynakları Açısından Mâtürîdî’nin
Te’vîlâtü’l-Kur’ân’ı‛, EKEV Akademi Dergisi - Sosyal Bilimler- 47, (2010): 161-
174.
Kaya, Ayhan, ‚Kur’ân’da İnfak Kavramı‛, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet
Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
Koç, Mehmet Akif, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri:
İbn Ebi Hatim (ö. 327/939) Tefsiri Örneğinde Bir Literatür İncelemesi, Ankara:
Kitabiyat, 2003.
Köse, Murtaza, ‚ ‘Fî Sebîlillâh’ Kavramının Zekât Açısından Tahlili‛, Atatürk
Üniv. İlahiyat Fakültesi Dergisi 21, (2004):107-134.
Kummî, Ebü’l-Hasan Ali b. İbrâhim, Tefsîrü’l-Kummî, thk. Tayyib el-Musevi
el-Cezairi, y.y.: Mektebetü’l-Hüda, t.y.
Kuhn, Thomas, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, çev. Nilüfer Kuyaş, İstanbul:
Kırmızı Yay., 2008.
Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Cami li-Ahkami’l-Kur’ân,
i’tina ve tsh. Hişam Semîr el-Buhari, Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 2003.
Kuşeyrî, Abdulkerim, Letâifu’l-İşârât: Kuşeyri Tefsiri, trc. Mehmet Yalar,
İstanbul: İlk Harf Yayınevi, 2012.
Ahmet Sait SICAK
itobiad
“İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi”
“Journal of the Human and Social Sciences Researches”
Cilt: 3, Sayı: 3
Volume: 3, Issue: 3
2014
[649]
Matürîdî, Ebû Mansur Muhammed b. Muhammed b. Muhammed,
Te’vîlâtü’l-Kur’ân: el-A’raf-et-Tevbe, tahkik Ertuğrul Boynukalın, müracaa
Bekir Topaloğlu, İstanbul: Mizan Yayınevi, 2006.
Merâgi, Ahmed Mustafa, Tefsîrü’l-Merâgi, 5. bs., Kahire: Mustafa el-Babi el-
Halebi, 1974.
Mevdûdî, Seyyid Ebü’l-A’la, Tefhimü’l-Kur’ân, trc. Ahmed Asrar, İstanbul:
Bengisu Yayıncılık, 1997.
Nesefî, Ebü'l-Berekât Hâfızüddîn Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, Tefsîrü’n-
Nesefî = Medârikü't-tenzîl ve hakaikü't-te'vîl, tahkik ve tahric Yusuf Ali
Büdeyvi, Dımaşk; Beyrut: Daru İbn Kesir, 2008/1429.
Okumuş, Mesut, ‚Muhammed İzzet Derveze ve Tefsir`deki metodu‛,
Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994.
Öztürk, Mustafa, Cumhuriyet Türkiyesi’nde meal ve tefsirin serencamı,
Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012.
Öztürk, Mustafa, ‚ ‘Sadaka’ Kavramının Kur’ân’daki Anlam Çerçevesi -
Semantik Bir Tahlil Denemesi-‛, Ondokuz Mayıs Üniv. İlahiyat Fakültesi
Dergisi 12-13, (2001): 457-487.
Öztürk, Mustafa, ‚Kur’ân’ın Kur’ân’la Tefsiri: Bir Mahiyet Soruşturması‛,
Çukurova Üniv. İlahiyat Fakültesi Dergisi 2, (2008): 1-20.
Râzî, Fahreddîn, Mefâtîhu’l-Gayb, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
Reşîd Rızâ, Muhammed Abduh, Menar Tefsiri, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Hakim,
Tefsîru’l-Menar, trc. Mehmet Erdoğan...*ve öte.+, yayına haz. Fikret Başar,
Hamza Türkmen, İstanbul: Ekin Yayınları, 2011.
Sâbûnî, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tefasir: Tefsirlerin Özü, trc. Sadreddin
Gümüş, Nedim Yılmaz, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1992.
Sadr, Muhammed Bagır, Kur’ân Okulu; trc. Mehmed Yolcu, 2. bs., Ankara:
Fecr Yayınevi, 1995.
Saîd Havvâ, el-Esas fi’t-Tefsîr, 3. bs., y.y.: Dârü’s-Selam, 1991.
Semerkandî, Ebü’l-Leys İmamülhüda Nasr b. Muhammed b. Ahmed,
Tefsîrü’s-Semerkandî: Bahru’l-Ulûm, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1993.
Seyyid Kutub, Seyyid b. Kutub b. İbrâhim, Fî zılâli’l-Kur’ân, 11. bs., Beyrut:
Dârü’ş-Şuruk, 1985.
Sıcak, Ahmet Sait, ‚Kur'ân Tefsirinde Öznellik‛, Doktora Tezi, Marmara
Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
Sıddik Hasan Han, Ebü’t-Tayyib Muhammed el-Kannevci, Fethü’l-Beyân fî
Makasıdi’l-Kur’ân, göz. geç. Abdullah b. İbrâhim el-Ensârî, Beyrut: el-
Mektebetü’l-Asriyye, 1992.
Yorum Farklılıkları Açısından Bir Tefsir Kaynağı Olarak Kur’ân-ı Kerîm
itobiad
“İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi”
“Journal of the Human and Social Sciences Researches”
ISSN: 2147-1185
[650]
Süyûtî, Ebu’1-Fazl Celâleddîn Abdurrahmân b. Ebû Bekir, ed-Dürrü’l-Mensûr
fi’t-Tefsîri’l-Me’sûr, Beyrut: Dâru’l-fikr, 1993.
Şen, Mustafa, ‚Kur’ân’da Zenginlik ve Fakirlik‛, Doktora Tezi, Selçuk Üniv.
Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
Şentürk, Mustafa Hikmet, Soru ve Cevaplarla Zekat, İstanbul: Rehber Yay.,
2006.
Şentürk, Mustafa, Kur’ân’ın Sünni ve Şii Yorumu -İbn Atıyye ve Tabresi Örneği-,
İstanbul: İnsan Yay., 2010.
Şirbînî, Şemseddin Hatib Muhammed b. Ahmed Kahiri Şafii, Tefsîrü’l-
Kur’âni’l-Kerîm: es-Siracü’l-münir, harace ehâdîse ve allake aleyh Ahmed İzzu
İnaye Dımaşki, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 2004.
Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân,
Beyrut: Dâru’l-fikr, 1995.
Tan, Muhammet Nedim, ‚Abdullah Ensârî Herevî’nin Tasavvuf Tarihindeki
Yeri ve Sad Meydân’ı‛, Doktora Tezi, Marmara Üniv. Sosyal Bilimler
Enstitüsü, 2013.
Taslaman, Caner, ‚İzâfiyet Teorisi, Değerler ve Tanrı-Evren İlişkisi‛,
M.Ü.İ.F.D. 33, (2007): 5-20.
Tekiner, Aziz, ‚Kur’ân’da İnfak‛, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniv. Sosyal
Bilimler Enstitüsü, 2006.
Temel, Nihat, Kur’ân’da Sosyal Güvenlik Kurumu Olarak İnfak, İstanbul:
Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesi Vakfı (İFAV), 2001.
Türcan, Saliha, ‚Rivayet tefsiri geleneğinin dönüşümü İbn Kesir
(Ö.774/1373) Tefsiri örneği üzerinden‛, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
Ustaosmanoğlu, Mahmud, Rûhu’l-Furkân Tefsiri, İstanbul: Ahıska Yayınevi,
2011.
Yavuz, Yunus Vehbi, İslamda Zekat Müessesesi: (Zekatın Önemi, Nisabı,
Verileceği Yerler, Devlete Verilmesi,) (Tamamlayıcı Bilgiler), 2. bs., İstanbul:
Türdav, 1975.
Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili: Yeni Mealli Türkçe
Tefsir, Ankara: Diyanet İşleri Reisliği, 1935.
Yılmaz, Hasan, ‚Kur’ân Kelime ve İfadelerini Anlamada Kavram Tefsiri ve
Semantik Analiz Yöntemi‛, Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler
Enstitüsü, 2003.
Yılmaz/Duman, Sibel, ‚Zekât Verilecek Kimseler‛, Yüksek Lisans Tezi,
Erciyes Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
Ahmet Sait SICAK
itobiad
“İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi”
“Journal of the Human and Social Sciences Researches”
Cilt: 3, Sayı: 3
Volume: 3, Issue: 3
2014
[651]
Üner, Aslı, ‚Sosyal Bilimlerde Nesnellik Sorunu‛, Yüksek Lisans Tezi,
Pamukkale Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım Mahmud b. Ömer, el-Keşşâf an Hakâiki Gavâmıdı’t-
Tenzil ve Uyûni’l-Ekâvili fî Vucûhi’t-Te’vîl, Mısır, 1354.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com