TEN YEARS WITH SEVENTEEN-TEN: A DECADE IN THE CONSERVATION OF TRADITIONAL VERNACULAR HOUSES 1973-1983
Journal Name:
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name |
|---|
Abstract (2. Language):
The period from 1973 to 1983 occupies a special place in Turkey's relatively long
history of the care and conservation of cultural propertyfor a number of reasons.
Perhaps the first and foremost of these was the enactment, in 1973, of the
Antiquities Law numbered 1710 (Eski Eserler Kanunu) the provisions of which,
at least in theory, broadened the coverage of conservation decisions to embrace
the examples and ensembles of the traditional vernacular buildings and were in
force until 1983.
However, despite the officially initiated pilot schemes mostly undertaken by the
universities to lead the way, as it were, the number of practical implementations
of conservation proposals during the decade remained far from satisfactory.
What is more, the years from 1973 to 1983 also witnessed a rather swift disappearance
of countless fine examples of traditional vernacular houses in many
parts of the country and, paradoxically enough, especially in settlements which
contained conservation areas designated under the provisions of the 1710.
An overview of the ten years during which the Antiquities Law numbered 1710
remained in force, may therefore point to a variety of conclusions that would be
valuable, at least academically, for future reference.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
1973-1983 arasındaki on yıllık süre, Türkiye'deki kültür varlıklarının
korunmasına ilişkin çalışmalar açısından özel bir önem taşır. Bunun bir nedeni,
1973'te çıkarılan 1710 sayılı Eski Eserler Yasası ile getirilmiş olan 'sit' kavramı
ve böylelikle, geleneksel-yörese! konut yapılarının da daha yeterli bir biçimde
koruma kapsamına alınmış olmasıdır. Bununla birlikte, adı geçen yasanın
yürürlükte kaldığı on yıl boyunca Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek
Kurulu'nun tüm kararlarına ve Üniversiteler öncülüğünde geliştirilen çok sayıda
pilot projenin varlığına karşın, koruma önerileri gereken düzeyde uygulamaya
aktarılamamıştır. Dahası, aynı süre içinde yakılan, yıkılan, yitirilen gelenekselyöresel
konutların sayısı şaşırtıcı boyutlara ulaşmıştır. Bunlar arasında
çoğunluğun koruma kararlarına konu olması ise, herhalde ayrıca düşündürücü
bulunmalıdır.
1980 ertesinde devlet örgütleşmesine, Üniversiteler, Danıştay, Anıtlar Kurulu,
Türk Tarih Kurumu ve diğerleri ölçeğinde çok sayıda yeni düzenleme
getirilirken, 1710 sayılı yasa da yürürlükten kaldırılmış ve 1973-1983 arasında
alınmış sit ve bireysel koruma kararlarının yeniden gözden geçirilerek gereksiz
bulunanların iptali istenmiştir.
Bu yazıda 1710 sayılı Eski Eserler Yasası'nın yürürlükte kaldığı on yıllık sürenin,
adı geçen yasa açısından genel bir değerlendirmesi yapılarak bir yandan koruma
çabalarının yakın geçmişine ışık tutulacağı, öte yandan da bu konuda geleceğe
yönelik bazı kestirimlerin yapılabileceği umulmaktadır.
FULL TEXT (PDF):
- 2
117-124