Bayrami Poets/Sheıks in Vefeyat-ı Ayvansarayi
Journal Name:
- Sufi Araştırmaları Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
When they are put in chronologic order according to their foundation dates, Bayramilik is
in the last places among other dervish orders (Kâdirilik, Sühreverdîlik, Rufâîlik, Mevlevîlik etc.) The
first Turkish order Bayramiye which was established by a sufi (Hacı Bayram-ı Velî) who was born and
raised in Anatolia in 15th century, became common in Ankara and neighborhood even when its
founder was alive. Haci Bayrami Veli who had good relationship with Ottoman sultan Murat II of the
period and Aksemseddin who with his perception found the tomb of Ebû Eyyûb-i Ensârî who was
the flag bearer of Hz. Muhammet in the surround of Istanbul which is important in Turk- Islam
history in 1453, have a great impact upon its being common. In the following years this order being
effective in many regions of Ottoman territory, divided into branches remembered with the names of
important sheiks in time. ( Semsiyye, Celvetiyye, Tennuriyye, Himmetiyye etc.)
Some of the respected poets of Sufistic Turkish Literature are the members of Bayrami
order. These poets, whose poetic languages are in a place between Ottoman Poetry and folk poetry,
are among the important people of this order. 18th century prose writer Ayvansarayi Hafiz Huseyin
B. Ismail, who is known for his biography studies, mentioned to the life stories of poets who were
Bayrami in his books -which include sheiks of important orders- such as Vefeyat-i Ayvansarayi,
Tercume-i Mesayihin and Tezkire-i Ayvansarayi. In this article, the mentioned works will be analyzed
and information about Bayrami sheiks whose biographies were mentioned will be given.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Kurulus tarihi bakımından tarikatlar arasında bir sıralama yapıldıgında, Bayramîlik diger tarikatlara
nazaran (Kâdirilik, Sühreverdîlik, Rufâîlik, Mevlevîlik vb.) sonlarda yer alacaktır. XV. asırda
Anadolu topraklarında dogup büyüyen bir mutasavvıf (Hacı Bayram-ı Velî) tarafından kurulmus ilk
Türk tarikatı olan Bayramiyye, daha kurucusunun saglıgında Ankara ve çevresinde yaygınlık kazanmıstır.
Süphesiz bunda, dönemin Osmanlı padisahları Sultan II. Murad ile önemli iliskiler tesis eden Hacı
Bayram-ı Velî ve Fatih Sultan Mehmed ile yakın münasebetlere sahip, Türk-&slâm tarihinin mühim
olaylarından 1453 yılındaki &stanbul kusatmasında, fethi müjdeleyen ve Hz. Peygamber’in sancaktarı
Ebû Eyyûb-i Ensârî’nin kabrini firaseti vasıtasıyla tahmin eden Aksemseddin’in payı büyüktür. Daha
sonraki asırlarda Osmanlı cografyasının birçok yerinde etkin olan bu tarikat, zaman içinde önemli
seyhlerin adıyla anılan çesitli subelere ayrılmıstır.(Semsiyye, Celvetiyye, Tennûriyye, Himmetiyye vb.)
Tasavvufî Türk edebiyatının muteber sairlerinin bir kısmı, Bayramî tarikatına mensuptur. Siirlerinin
dili itibariyle divan siiri ile halk siiri arasında gösterilebilecek bu sairler, bahis konusu tarikatın
mühim simaları içinde yer almaktadır. Biyografi alanındaki çalısmalarıyla tanınan XVIII. asır
nâsirlerinden Ayvansarâyî Hâfız Hüseyin B. &smail, çogunlugunu muhtelif tarikatlara mensup seyhlerin
teskil ettigi Vefeyât-ı Ayvansarâyî, Tercüme-i Mesâyihîn ve Tezkire-i Ayvansarâyî gibi isimlerle anılan
eserinde, Bayramî oldugunu bildirdigi suarânın hayat hikâyelerine de yer vermistir. Bu yazıda, söz
konusu eser incelenerek biyografilerine deginilen Bayramî seyhler hakkında bilgi verilecektir.
FULL TEXT (PDF):
- 6