Buradasınız

KIRIM BÖLGESİNDE İLK TÜRKLEŞME FAALİYETLERİ

ACTIVITIES OF TURKIZATION IN CRIMEAN REGION

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.714

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Although the foundation of the Crimean Khanate is mainly accepted to be the Crimean Peninsula, it actually covers the area known as the Kipchack steppes extending from the shores of the Sea of Azov to the banks of the Danube, from Lower Don region to the Dnepr River. The region embraced the Turkish peoples starting with the Huns, and eventually became the region of settlement for the Turkish dynasties such as Bulgar, Avar, Khazar, Kök Turk. It is well known today that the region had been the scene of contention between the Eastern Roman Empire and the Khazar Turks. The Pecthenegs (Kumans?) also occupied the Crimea along with the Kipchack Steppes for a while. As the region entered the area of sovereignty of the Kuman Kipchack, Crimea became home for the Kipchack and the Byzantine influence over the region diminished. Moreover, the Seljukid Turks showed deep interest in Crimea ever since their early years and launched campaigns into the region. Northern Black Sea entered the sovereignty of Tzenghiz Khanate as of 1240s. Crimea became ever valuable upon the coming of the Kuman Kipchack who later took over the Golden Horde Khanate.
Abstract (Original Language): 
Kırım Hanlığının esas dayanak noktası Kırım yarımadası olmakla beraber, Azak Denizi çevresinden Tuna boylarına, Aşağı Don'dan Özü Nehri'ne kadar uzanan ve Kıpçak Bozkırı olarak adlandırılan geniş stepler hanlığın topraklarını oluşturuyordu. Bölge Hunlardan itibaren Türklere kucağını açmış; ardından Bulgar, Avar, Hazar, Kök Türk gibi Türk hanedanlarının iskan sahası haline gelmiştir. Bizans için son derece önemli bu bölge yüzünden Hazar Türkleriyle Doğu Roma arasında uzun yıllar mücadelelerin sürüdüğünü de biliyoruz. Peçenekler de bir ara Kıpçak Bozkırlarıyla birlikte Kırım'ı ele geçirler. 11. yüzyıldan sonra Kuman-Kıpçakların faaliyet alanına girince, Kırım da bir Kıpçak yurdu olmuş ve buralarda Bizans'ın etkisi azalmıştır. Bununla birlikte Selçuklu Türkleri de başlangıçtan itibaren Kırım'la ilgilenmişler ve buraya seferler düzenlemişlerdi. Karadeniz'in kuzeyi 1240lardan itibaren Çingiz Han'ın devletinin hakimiyetine sokuldu. Onlarla gelen Kuman-Kıpçakların özellikle Altun Orda Hanlığına sahip olmaları üzerine Kırım'ın değeri de arttı.
1013-1023

REFERENCES

References: 

ARTAMONOV,
M.I.
, Hazar Tarihi, Çev. A.Batur, İstanbul 2004 BALA, M., "Kırım", İslam Ansiklopedisi, C. 6, 5. baskı, İstanbul
1988
DEGUİGNES, J.M., Hunların, Türklerin, Moğolların ve daha sair Tatarların Tarih-î Umumisi, C. 2, İstanbul 1924
GOLDEN, P.B.,
"People
s of the South Russian Steppes", Early Inner Asia, Edited by D.Sinor, Cambridge 1990
GOLDEN, P.B.,
Haza
r Çalışmaları, Çev. E.Ç.Mızrak, İstanbul 2006
GÖKYAY, O.Ş., "Hannâme", Necati Lugal Armağanı, Ankara 1968
GÖMEÇ, S., Kök Türk Tarihi, 2. Baskı, Ankara 1999
GÖMEÇ, S., "Türk Tarihinin Kahramanları: 3- Yılduz Kagan", Orkun, Sayı 51, İstanbul 2002
GÖMEÇ, S., "Oguz Kagan'ın Kimliği, Oguzlar ve Oguz Kagan Destanları Üzerine Bir-İki Deneme", DTCF. Tarih Araştırmaları Dergisi, 22/35, Ankara 2004 GÖMEÇ, S., Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, 3. baskı,
Ankara 2006
GÖMEÇ, S., Türk Kültürünün Ana Hatları, Ankara 2006
GREGORY
Abu'l-Farac
, Abu'l-Farac Tarihi, C. I, Çev. Ö.R.Doğrul,
2. baskı, Ankara 1987
GROUSSET, R., Bozkır İmparatorluğu, Çev. R.Uzmen, İstanbul
1980
GUMİLEV, L.N., Drevniye Tyurki, Moskva 1967
HAUSSİG, W., İpek Yolu ve Orta Asya Kültür Tarihi, Çev. M.Kayayerli, Kayseri 1997
KAFESOĞLU, İ., Türk Milli Kültürü, 2. baskı, İstanbul 1983
KHONİATES, N., Historia, Çev. F.Işıltan, Ankara 1995
KOŞAY, H.Z., "İdil-Ural Bölgesindeki Türklerin Menşei Hakkında", V. Türk Tarih Kongresi Bildirileri, Ankara 1960
KURAT, A.N., IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara 1972
KURAT, A.N, "Peçenekler", İslam Ansiklopedisi, C. 9, 5. baskı,
İstanbul 1988
MESUDİ, Murûc ez-Zeheb, Çev. A.Batur, İstanbul 2004
MORAVCSİK, G., Türk Tarihinin Bizans Kaynakları, Çev.
H. N.Orkun, Ankara 1938
ÖGEL, B., Türk Mitolojisi, C. I, Ankara 1971
ÖGEL, B., Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, C. I, Ankara 1981
PSELLOS, M., Mihail Psellos'un Khronographia'sı, Çev.
I. Demirkent, Ankara 1992
SEYDİ, A.R., İskitler ve İskitler Hakkında Herodot'un Verdiği
Bilgiler, İstanbul 1934
SPULER, B., "Geschichte Mittelasiens seit dem Auftreten der Türken", Handbuch der Orientalistik, V/V, Leiden/Köln
1966
ŞİKARÎ, Karamanoğulları Tarihi, Konya 1946 TELLİOĞLU, İ., Doğu Karadeniz'de Türkler, Trabzon 2004 ZİMONYİ, I., "The Nomadic Factor in Mediaeval European History",
Acta Orientalia, Vol. 58, Budapest 2005

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com