Buradasınız

OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE KALIPLAŞMIŞ ZARF, SIFAT, EDAT vd. İFADELER

THE MOLD ADVERBS, ADJECTIVES, PREPOSITIONS AND OTHER EXPRESSIONS IN THE OTTOMAN ARCHIVAL DOCUMENTS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3580

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In the Ottoman archival documents which were is a important source of Turkish language and literature is used many the word stereotypes. Most of these words are in Arabic, Persian and Turkish are in use from mixed to very many. At various times and places written in millions of archiving document a common language used and as a result mold was made from a number of words and phrases. Among of these adverbs, adjectives, prepositions and similar words have an important place. In this study utilized as possible from each fund of millions of archive document, and the mold words is shown together with witnesses. Adverbs, adjectives and prepositions which were used frequently in documents and widespread and to reading and listening has provided a narrative for the quick and short way. These words, increased the wealth of multi-language vocabulary of Ottoman Turkish, three, or even further words was established. Each one of these words that many of the past century at least 3-4 are used today in everyday language. Although some of these words are used only the documents, most of them over time, the literary life, and was quick to take its place in society. We each used the word, but took care to choose one's widespread. In our study, mold adverbs, adjectives, prepositions, etc. phrases in alphabetical order, showing works of witnesses and received funds or given in footnotes. Every word was a witness to show that a lot of witnesses.
Abstract (Original Language): 
Türk dili ve edebiyatının önemli kaynaklarından birisi olan Osmanlı arşiv belgelerinde birçok kalıplaşmış kelime kullanılmıştır. Bu kelimelerin çoğu Arapça olup, Farsça ve Türkçe karışık hâlde kullanılanların sayısı da az değildir. Çeşitli zaman ve mekanlarda yazılmış milyonlarca arşiv belgesinde ortak bir dil kullanılmış ve bunun sonucu olarak da kalıplaşan birçok kelime ve ibare bulunmuştur. Bunların arasında zarf, sıfat, edat vb. kelimeler önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada milyonlarca arşiv belgesinin her fonundan mümkün olduğunca yararlanılmış ve kalıp kelimeler tanıklarıyla birlikte ortaya konulmuştur. Belgelerde sık kullanılan zarf, sıfat ve edatlar yaygınlık kazanarak belgeleri okuyan ve dinleyen için çabuk, tasarruflu ve kısa yoldan bir anlatım sağlamıştır. Bu kelimeler, Osmanlı Türkçesinin üç, hatta daha da çok dilden kelimelerle kurulmuş vokabüler zenginliğini daha da artırmıştır. Her birisinin mazisi en az 3¬4 asır olan bu kelimelerden çoğunun bugün günlük dilde de kullanıldığı görülmektedir. Her ne kadar bu kelimelerden bir kısmı sadece belgelerde kullanılmış ise de, çoğunun zamanla edebî hayatta ve toplumda da yerini almakta gecikmediği görülmektedir. Çalışmamızda her kullanılan kelimenin değil, yaygınlık kazanıp kalıplaşmış olanların seçilmesine özen gösterilmiştir. Çalışmada, belgelerde geçen kalıp zarf, sıfat, edat vd. ifadeler alfabetik sırayla, tanıklarıyla ve dipnotlarda fonları veya alındıkları eserler gösterilerek verilmiştir. Kelimelere gösterilmesi gereken tanıklar epey fazla olduğundan her kelimeye birer tanık vermekle yetinilmiştir.
1123-1158

REFERENCES

References: 

AKYILDIZ, Ali. Tanzimat Döneminde Belgelerin Şekil Dil ve Muhteva Yönünden Geçirdiği Bazı Değişiklikler (1839-1856), Osmanlı Araştırmaları Dergisi 15, 1995, s.221-237.
ELİAÇIK, Muhittin. Osmanlı Belgelerinde Yakın Anlamlı (Sinonim) Kelimeler, Türk Dili, Ağustos 2000, s.178-201.
GÖK, Necdet. Osmanlı Beratları Kapsamında Diplomatika İlmi veya "İlm-i İnşâ", Selçuk Üni., SBE Dergisi, 2008/20, s.731-746.
GÖKBİLGİN, Tayyip. Osmanlı İmparatorluğu Medeniyet Tarihi Çerçevesinde Osmanlı Paleografya ve Diplomatik İlmi, İstanbul: 1979.
İNALCIK, Halil. Osmanlı Bürokrasisinde Aklâm ve Muâmelât, Osmanlı Araştırmaları Dergisi I, 1980, s.1-14;
İNALCIK, Halil. Şikâyet Hakkı: „Arz-ı Hâl ve „Arz-ı Mahzarlar, Osmanlı Araştırmaları Dergisi VII-VIII, 1988, s.33-54.
KRAELİTZ, F. XV.Yüzyılın İkinci Yarısında Türkçe Yazılmış Osmanlı Belgeleri, Viyana, 1921.
KÜTÜKOĞLU, Bekir. Münşeât Mecmualarının Osmanlı Diplomatiği Bakımından Ehemmiyeti, Tarih Boyunca Paleografya ve Diplomatik Semineri-Bildiriler, 30 Nisan-2 Mayıs 1986, İÜ Yayını, 1986.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat. Osmanlı Belgelerinin Dili (Diplomatik), İstanbul:Kubbealtı Akademisi,
1994a.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat Diplomatik", IX, DİA, İstanbul: 1994b.
NEDKOV, Boris.
Osmanoturska
Diplomatika i Paleografiya I, Sofia:1966.
ÖZTÜRK, Sait. Osmanlı Arşiv Belgelerinde Siyakat Yazısı ve Tarihi Gelişimi, İstanbul: 1996.SAVAŞ, A. İbrahim. Valery Stajanov'un 'Osmanlı Diplomatikası ve Paleografyasının Doğuşu ve Gelişimi' Adlı Eseri Hakkında Bir İnceleme, Toplumsal Tarih, Temmuz, İstanbul: 1995.
SAVAŞ, A.İbrahim. Osmanlı Türkçesi ile Yazılmış Eserlerde Geçen Sıfat Grubu Kelimelerin Kullanım Özellikleri, Türk Dili- Özel Sayı-, 1996, s.307-314.
STOJANOV, Valery. Die Entstehung und Entwicklung der osmanisch-türkischen Paleographie und Diplomatik, Berlin: 1983.
WRAY, Alison. Formulaic Language and the Lexicon, Cambridge: Cambridge University Press,
2002.
ZAJACKOWSKI-REYCHMAN, J. Zarys dyplomatyki osmansko-tueckiej,(İngilizce tercümesi: Handbook of Ottoman-Türkich Diplomatics, The Hague-Paris,1968), Varşova: 1955.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com