Buradasınız

ŞEYHÜLİSLAM BAHÂYÎ EFENDİ’NİN GAZELİNİN DİVAN ŞİİRİNE YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

AN ANALYSIS WITH THE ODE (LYRIC) OF ŞEYHÜLİSLAM BAHAYİ EFENDİ IN THE FRAME OF CRITICISM DIRECTED TO OTTOMAN POETRY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4415

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Divan poetry has managed to attract attention as a tradition that continues for centuries without a sigrificant change with a deep-rooted history that makes us feel the impact at periods when it is heavily critized and even today. It is jarred by the blows from the west while maintaining its important impacts which is stil worth dealing with and which shows its power since centuries in terms of the theme and content. With the advancement of the West in various fields, a desire to create a Western understanding of poetry causes diatribe in Ottoman poetry as a result of wish for innovation that emerged in Tanzimat Reform era appearing necessity of change and progress needed explicitly with the beginning of the West’s pressure on the Ottoman Empire. By emphasizing how to be revealed such critics as artistic and heavy language, imagination system, not being national, artificiality and insincerity, the lack of integrity of the subject and not dealing with social issues are tried to exemplify with the investigation on text. The lyric (ode) of Şeyhülislam Bahâyî Efendi studying the themes such as love, lover, the beauty and disloyalty of lover, seperation, missing and convergence in his lyrics (odes), which is one of the beautiful examples of Ottoman Poetry is chosen though he writes in various poetry types with the aim of investigation. The purpose of the study is to pick up all the assessments directed to Divan Literature and put forward the critics and anti-thesis against these critics with the examples by investigating and try to determine the effects on folk poetry and daily poetry, concepts and the way of images which are handled and the structure in terms of syntax in the framework of the critics.
Abstract (Original Language): 
Divan şiiri yüzyıllarca önemli bir değişiklik göstermeden varlığını devam ettirebilen bir gelenek olarak, yoğun şekilde eleştirildiği dönemlerde ve hatta günümüzde dahi etkisini hissettiren köklü geçmişiyle dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır. Tema ve içerik bakımından yüzyıllardan gelen gücünü gösteren ve hala ele alınmaya değecek, önemli etkilerini sürdürürken Batı’dan gelen darbelerle sarsılır. Batı dünyasının çeşitli alanlarda ilerlemesi, Osmanlı İmparatorluğu üzerinde baskı oluşturmaya başlamasıyla birlikte ihtiyaç duyulan değişim ve ilerleme zorunluluğunun açık bir şekilde ortaya çıktığı Tanzimat senelerinde yoğunlaşan yenileşme arzusunun sonucu olarak Batılı bir şiir anlayışı oluşturma isteği divan şiirinin sert bir şekilde eleştirilmesine neden olmuştur. Sanatlı ve ağır dil, hayal sistemi, millî olmamak, yapaylık ve samimiyetsizlik, konu bütünlüğünün olmaması, sosyal konuları ele almaması gibi eleştirilerin nasıl ortaya koyulduğu üzerinde durularak metin üzerinden incelmelerle örneklendirilmeye çalışılacaktır. İnceleme amacıyla çeşitli nazım türlerinde yazmasına karşın aşk, sevgi, sevgili, sevgilinin güzelliği ve vefasızlığı, ayrılık, özlem, kavuşma gibi temaları işlediği gazelleri divan şiirinin güzel örneklerinden olan Şeyhülislam Bahâyî Efendi’nin gazeli seçilmiştir. Çalışmadaki amaç, Divan edebiyatına yönelik değerlendirmelerin tümünü toparlamak ve bunlardan yola çıkarak bir inceleme yapıp eleştirileri ve bu eleştirilere karşı anti tezleri örneklerle ortaya koymak, halk şiiri ve günümüz şiirine etkilerini, kavramlar ve imajların ele alınış şeklini, söz dizimi açısından yapısını eleştiriler çerçevesinde tespit etmeye çalışmaktır.
2837-2853

REFERENCES

References: 

AKA, Pınar. Divan Edebiyatı ve Bütünlük, Littera Edebiyat Yazıları, Aralık 2005, c.17 s.173.
AKSAN, Doğan. Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Engin Yayınları, 5. Baskı, Ankara 2005.
AKTAŞ, Şerif. “Namık Kemal ve İnsan”, Edebiyat ve Edebi Metinler Üzerine Yazılar, Kurgan Edebiyat, Ankara 2011, s.170-182
AKTÜCCAR, Halil. Yunus Emre, Hayatı Sanatı ve Eserleri, Gökşin Yayınları, 1984.
APAYDIN, Mustafa. Türk Hiciv Edebiyatında Ziya paşa, Doktora Tezi, Adana 1993.
AYVAZOĞLU, Beşir. Aşk Estetiği, İslam Sanatlarının Estetiği Üzerine Bir Deneme, Ötüken Yayınları, 5. Baskı, İstanbul 1997.
AYVAZOĞLU, Beşir. Geleneğin Direnişi, Ötüken Yayınevi, İstanbul 1997.
ÇETİN, Nurullah. Yeni Türk Şiirinde Geleneğin İzleri, Hece Yayınları, 1. Baskı, Ankara 2004
DEVELLİOĞLU, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi Yayınları, 15. Baskı, Ankara 1998
DEMİREL, Gamze. “Neşâtî’nin “Bile” Redifli Gazeli Üzerinde Bir Tahlil Denemesi”Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Elazığ 2001, C. 11 S. 2, s. 137-146
2852 Kenan YAVUZ
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
DİLÇİN, Cem. Cumhuriyetin Sekseninci Yılında Divan Şiiri Üzerine Düşünceler, Türkoloji Dergisi, 2003, c.16, S.2, s.3-21
ELÇİN, Şükrü. Halk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, 6. Baskı, Ankara 2000.
ENGİNÜN, İnci. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı,Dergah Yayınları, 10. Baskı, İstanbul 2008
ERBAY, Erdoğan. Eskiler ve Yeniler, Akademik Araştırmalar, Erzurum 1997.
ERCİLASUN, Bilge. Servet-i Fünun’da Edebi Tenkit, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1998.
GARİPER, Cafer. “Yenileşmenin Başlangıcı ve Öncüleri”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara 2006
GİBB, E. J. Wilkinson. Osmanlı Şiir Tarihi 1-2, Çeviri: Ali Çavuşoğlu, Akçağ Yayınları, Ankara Tarihsiz.
HAŞİM, Ahmet. “Şiir Hakkında Bazı Mulahazalar”,
http://ahmethasim.wordpress.com/2008/08/15/siir-hakkinda-bazi-mulahazala...
KAHRAMAN, Mehmet. Divan Edebiyatı Üzerine Tartışmalar, Beyan Yayınevi, İstanbul 1996
KEMÂL, Nâmık. “Lisan-ı Osmanînin Edebiyatı Hakkında Bazı Mulahazatı Şamildir”, Tanzimat Dönemi Edebiyatı, Saadettin Yıldız, Günce Yayınları, Eskişehir 2006
KEMÂL, Nâmık. Mukaddime-i Celal’den, Tanzimat Edebiyatı, Ali İhsan Kolcu, Salkımsöğüt Yayınevi, 8. Baskı, Erzurum 2011.
KILIÇ, Zülküf. Türk Divan Şiirinde Sosyal Eleştiri, Doktora Tezi, Elazığ 2008.
KURNAZ, Cemal. Divan ve Halk Şiirinin Müşterekleri, Bizim Büro Basım Yayın, Ankara 2003
LİVİNGSTON, Ray. Geleneksel Edebiyat Teorisi, Ç. Necat Özdemiroğlu, İnsan Yayınları, İstanbul 1998.
MACİT, Muhsin. Gelenekten Geleceğe, Kapı Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2011.
MENGİ, Mine. Divan Şiiri ve Bikr-i Mana, Divan Şiiri Yazıları, 1.Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara 2000.
MORKOÇ, Yasemin Ertek. Tanzimattan Cumhuriyete Divan Edebiyatı'na Yaklaşımlar, (17.04.2007) http://www.mehmeteminturkyilmaz.com/i/2037/tanzimattan-cumhuriyete-divan...
OKUYUCU, Cihan. “Divan Edebiyatının Muhtevası Üzerindeki Tartışmalar”, Yağmur, Ocak-Şubat-Mart 2004, c.22 http://www.yagmurdergisi.com.tr/archives/konu/divan-edebiyatinin-muhteva...
OKUYUCU, Cihan. Divan Edebiyatı Estetiği, Kapı Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2010.
SAUSSURE, Ferdinand de. Genel Dilbilim Dersleri, Çeviren: Berke Vardar, Multilingual Yayınları, İstanbul 2001.
SELÇUK, Bahir. “Diyorlar ki’ nin Işığında Yenilerin Divan Edebiyatına Bakışı”, Tutkish Studies, S. 4/2, 2009, s.958-954
Şeyhülislam Bahâyî Efendi’nin Gazelinin Divan Şiirine Yöneltilen Eleştiriler… 2853
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
TANPINAR, Ahmet Hamdi. 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul 1988.
TOLASA, Harun. Şeyhülislâm Bahâyî Efendi Dîvânı’ndan Seçmeler, Kervan Kitapçılık, İstanbul 1979.
TOPRAK, Muhbet. Şeyhülislam Bahayi Divanı Şerhi, Yüksek Lisans Tezi, Denizli 2006.
UÇAN EKE, Nagehan. “Nâ’ilî’nin ‘Âfitâb’ Redifli Gazelinin Şerhi ve Yapısalcılık Açısından İncelenmesi”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı:30 Konya 2011, s.179-200.
UÇMAN, Abdullah. “Tanzimat ve Servet-i Fünun Dönemi Türk Edebiyatında Eleştiri”, HECE Eleştiri Özel Sayısı, Hece Yayıncılık, Ankara, Mayıs/Haziran/Temmuz 2003, Sayı: 77/78/79.
YARDIMCI, Mehmet. Âşık Figanî’ de Klasik Türk Şiirinin Etkileri, http://www.mehmetyardimci.com/akademikyazilar.htm.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com