You are here

SULTAN BİRİNCİ MAHMUD DÖNEMİ (1730-1754) ISLAHAT HAREKETLERİ

SULTAN MAHMUD PERIOD (1730-1754) REFORM MOVEMENTS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4359

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This research of the reform movements performed during the era of one of the important rulers of XVIII. Century, Sultan I. Mahmud who ruled for 24 years between 1730 and 1754, basically aims to shed light on an important stage in the modernization of a society. According to this, the Ottoman Empire who dominated Europe kept its traditional structure until the XVIII. Century and did not feel the need to change. However, when the European nations that developed in economic, political, cultural and technical fields began to win battles against the Ottomans, the state began to question the situation it was in. The understanding of accepting the superiority of the west which started especially with the Tulip Era was continued during the reign of Sultan I. Mahmud and western reforms were made particularly in the military field. Thanks to these reforms that Sultan I. Mahmud continued during his 24 year reign, the state recovered significantly and recorded important military victories during his era. Again during the rule of Sultan I. Mahmud, with his special emphasis on the reconstruction of the city, Istanbul flourished with the architectural activities conducted during his time. For all these reasons, in order to understand the era of Sultan I. Mahmud which marked a period in the Ottoman history, knowing the military and political events of this time is not enough. The reform and transformation movements of the era have to be known as well. This study has been prepared along these goals and objectives. In the study, focus has been on the reasons and general characteristics of the reforms. The basic idea was to identify the effects of these movements on the Ottoman State and their imprint on the next reformists.
Abstract (Original Language): 
XVIII. yüzyılın önemli padişahlarından birisi olan ve 1730-1754 yılları arasında 24 yıl hükümdarlık yapan Sultan I. Mahmud döneminde yapılan ıslahat hareketlerinin incelendiği bu araştırma, genel anlamıyla bir toplumun modernleşme sürecinin önemli bir aşamasına ışık tutmayı amaçlamaktadır. Buna göre XVIII. yüzyıla kadar geleneksel yapısını muhafaza ederek, Avrupa’da hâkim olan Osmanlı Devleti herhangi bir değişim ihtiyacı hissetmemiştir. Ancak ekonomik, siyasal, kültürel ve teknik alanlarda gelişen Avrupa devletleri, bu yüzyıla gelindiğinde Osmanlı’ya karşı askeri zaferler kazanmaya başlayınca, devlet içinde bulunduğu durumu sorgulamaya başlamıştır. Özellikle Lâle Devri ile birlikte başlayan batının üstünlüğünü kabul etme anlayışı, Sultan I. Mahmud döneminde devam ettirilerek, askeri alanda başta olmak üzere Batı tarzlı ıslahatlar yapılmıştır. Sultan I. Mahmud’un 24 yıllık saltanatı boyunca yaptığı bu ıslahat çalışmaları sayesinde devlet önemli ölçüde toparlanmış ve dönemi boyunca önemli askeri başarılar kazanılmıştır. Yine İstanbul’un imarına özel bir önem veren Sultan I. Mahmud döneminde yapılan mimari faaliyetler ile şehir mamur hale getirilmiştir. Tüm bu sebeplerden dolayı Osmanlı tarihinin önemli bir dönemine damga vuran Sultan I. Mahmud döneminin anlaşılması için sadece askeri ve siyasi olayların bilinmesi yeterli değildir. Bunun yanı sıra döneme ait ıslahat ve değişim hareketlerinin de bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışma bu amaç ve hedefler doğrultusunda hazırlanmıştır. Çalışmada ıslahatların nedenleri ve genel özellikleri üzerinde durulmuştur. Temel amaç yapılan bu faaliyetlerin Osmanlı Devleti üzerindeki etkilerini tespit ederek, sonraki reformculara tesirini belirlemektir.
167-179

REFERENCES

References: 

A.ARġĠV KAYNAKLARI
1. Cevdet Tasnifi (C)
Cevdet Askeriye (C. AS.) nr. 782 / 33101; nr. 937 / 40644; nr. 222 / 9433; nr. 38 / 1738.
Cevdet Saray (C. SM) nr. 168 / 8426.
Cevdet Dahiliye (C. DH) nr. 117 / 5835; nr. 165 /8239; nr. 165 / 8240.
Cevdet Maarif (C. MR) nr. 5 / 2482; nr. 155/ 7730; nr. 59 /2937; nr. 108 / 5386.
Cevdet Evkaf (C. EV) nr. 213 / 10605.
2. Hatt-ı Hümâyûn Tasnifi (HH) nr. 6 / 184.
3. Mühimme Defterleri (A. DVNS. MHM. d.) nr. 126.
B. DĠĞER KAYNAKLAR
87 Hayta-Ünal, “a.g.e”, s. 43.
178 Uğur KURTARAN
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/2, Winter 2013
“I. Mahmud”, Osmanlı, XII, (Ed. Güler Eren), Ankara 1999, s.183-188.
ADIVAR Abdülhak Adnan, Osmanlı Türklerinde Ġlim, Ġstanbul 1943.
BARKAN Ö. Lütfi, “Avârız”, ĠA, II, Ġstanbul 1990, s.13-19.
BAYSUN Cavid, “Ahmed PaĢa (Humbaracı), ĠA, I, Ġstanbul 1989, s.199-205.
BERKES Niyazi, Türkiye’de ÇağdaĢlaĢma, Ġstanbul 2009.
BĠRĠNCĠ, Ali, “Lâle Devri ve Türk Rönesansı”, Genel Türk Tarihi, V, (Ed. Güler Eren), Ankara
2002, s. 630-82.
ÇOLAK Songül,“Patrona Halil Ayaklanması‟nı Hazırlayan ġartlar ve Ġsyanın Pây-i Tahttaki
Etkileri”, Türkler, XII, (Ed. Güler Eren), Ankara 2002, s. 525-530.
DERĠN F. Çetin,“Osmanlı Devlet‟inin Siyasi Tarihi”, Türk Dünyası El Kitabı, Ġstanbul 1976, s.
858-999.
HALAÇOĞLU Yusuf, XVIII. Yüzyılda Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Ġskân Siyaseti ve
AĢiretlerin YerleĢtirilmesi, Ankara 2006.
HAMMER J. V., Osmanlı Tarihi, VIII, Ġstanbul 1992.
HAYTA Necdet-Uğur Ünal, Osmanlı Devleti’nde YenileĢme Hareketleri (XVII. Yüzyıl
BaĢlarından YıkılıĢa Kadar), Ankara 2005.
ITZKOWĠTZ Norman, “XVIII. Yüzyılda Osmanlı Ġmparatorluğu”, Osmanlı, I, (Ed. Güler Eren),
Ankara 1999, s. 519-527.
ĠHSANOĞLU Ekmeleddin, “Eğitim ve Bilim”, Osmanlı Medeniyeti Tarihi, I, Ġstanbul, 1999,
s.221-359.
ĠNALCIK Halil, “Türkler (Osmanlılar)”, ĠA, XII/ II, Ġstanbul 1991, s. 286-308.
JORGA Nicolai, Osmanlı Ġmparatorluğu Tarihi, IV, Ġstanbul 2007.
KADI ÖMER EFENDĠ, “Mahmud I. Hakkında 1157/ 1744-1160/1747 Arası Ruznâme”, (Haz.
Özcan Özcan), BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul 1965.
KARAL E. Ziya,“Osmanlı Devleti‟nin KuruluĢundan Tanzimat‟a Siyasi Tarih”, Yeni Türkiye,
Ankara 1959, s.30-60.
KARATEPE ġükrü,“Tanzimat Reformları ve ÇeliĢkiler”, Türkler, XIV, (Ed. Güler Eren), Ankara
2002, s.716-726.
KUNT Metin,“Siyasî Tarih (1600-1789)” Zirveden ÇöküĢe Osmanlı Tarihi, II, (Haz. Sina AkĢin,
Metin Kunt ve diğerleri), Ġstanbul t.y, s. 101-156.
KURTARAN Uğur, Osmanlı Avusturya Diplomatik ĠliĢkileri (1526-1791), KahramanmaraĢ
2009.
KURTARAN Uğur, “Sultan Birinci Mahmud ve Dönemi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, BasılmamıĢ Doktora Tezi, Konya 2012.
LEWĠS Bernard, Modern Türkiye’nin DoğuĢu, (Çev. Metin Kıratlı) Ankara 2000.
MANTRAN Robert, “XVIII. Yüzyılda Osmanlı Ġmparatorluğu‟nda Ticaretin DeğiĢmesi”, Ege
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Tarih Ġncelemeleri Dergisi, III, Ġzmir 1987, s. 159-175.
MANTRAN Robert, Osmanlı Ġmparatorluğu Tarihi, I, (Çev. Server Tanilli), Ġstanbul 1991.
Sultan Birinci Mahmud Dönemi (1730-1754) Islahat Hareketleri 179
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/2, Winter 2013
MUSTAFA NURĠ PAġA, Netayicü’l-Vukuat, III, Ġstanbul 1327.
ORTAYLI Ġlber, Türkiye TeĢkilât ve Ġdare Tarihi, Ankara 2007.
ÖZCAN Abdülkadir, “Bostancı Ocağı”, DĠA, VI, Ġstanbul 2004, s. 308-309.
ÖZCAN Abdülkadir, “Mahmud I”, DĠA, XXVII, Ġstanbul 2000, s. 348-352.
ÖZCAN Abdülkadir,Humbaracı Ahmet PaĢa”, DĠA. XVIII, Ġstanbul 2006, s. 351-360.
ÖZCAN Abdülkadir,Osmanlı Tarihi 1299-1922, Ġstanbul 2005.
ÖZKAYA Yücel, “XVIII. Yüzyılda TaĢra Yönetimine Genel Bir BakıĢ”, Türkler, XIII, (Ed. Güler
Eren), Ankara 2002, s. 699-709.
ÖZKAYA Yücel, 18. Yüzyılda Osmanlı Toplumu, Ġstanbul 2008.
PAKALIN Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, I-III, Ġstanbul 1983.
PALMER Alan, Osmanlı Ġmparatorluğu (Son Üç yüz Yıl) Bir ÇöküĢün Yeni Tarihi, Ġstanbul
1997.
PARMAKSIZOĞLU Ġsmet, “Karlofça”, ĠA, VI, Ġstanbul 1991, s. 346-350.
QUATAERT Donalt, Osmanlı Ġmparatorluğu 1700-1922, (Çev. AyĢe Berktay), Ġstanbul 2008.
REFĠK Ahmet, Âlimler ve San’atkârlar, (Haz. Vahid Çabuk), Ankara, 1980.
SABEV Orlin, Ġbrahim Müteferrika ya da Ġlk Osmanlı Matbaa Serüveni (1726-1746), (Çev.
Orhan Salih), Ġstanbul 2006.
SAVAġ Ali Ġbrahim, Osmanlı Diplomasisi, Ġstanbul 2007.
SERTOĞLU Mithat, Osmanlı Tarih Lûgati, Ġstanbul 1986.
SERTOĞLU Mithat, Resimli Haritalı Mufassal Osmanlı Tarihi, V, Ġstanbul 1962.
SHAW Stanford J.- Ezel Kural Shaw, Osmanlı Ġmparatorluğu ve Modern Türkiye, I, (Çev.
Mehmet Harmancı), Ġstanbul 1994.
ġEM‟DANĠ-ZÂDE FINDIKLI SÜLEYMAN EFENDĠ, Mür’i’t-Tevârih, I, (Haz. M. Münir
Aktepe), Ġstanbul 1974.
ġEN Adil, Osmanlı’da Dönüm Noktası (III. Selim’in Hayatı ve Eserleri), Ankara 2003.
UZUNÇARġILI Ġsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Tarihi, V, Ankara 1988.
ÜNAL Tahsin, Türk Siyasî Tarihi 1700-1958, Ġstanbul 1998.
VAKANÜVĠS MEHMET SUPHĠ EFENDĠ, Suphî Tarihi, (Haz. Mesut Aydıner), Ġstanbul 2007.
YALÇINKAYA M. Alaaddin, “XVIII. Yüzyıl: Islahat, DeğiĢim ve Diplomasi Dönemi (1703-
1789)”, Genel Türk Tarihi, VII, (Ed. Güler Eren), Ankara 2002, s. 479-511.
YAMANLAR Emine AĢan, PadiĢahların Dilinden Osmanlı Tarihi, Ankara 2003.
YILMAZ DurmuĢ, Osmanlı’nın Son Yüzyılı, Konya 200.
YILMAZ, Ömer Faruk, Belgelerle Osmanlı Tarihi, III, Ġstanbul 1999.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com