Buradasınız

Anasayfa » Content

ASKER AİLELERİNE YARDIMCI HANIMLAR CEMİYETİ

AIDING THE POOR SOLDIERS’ FAMILIES: THE ASKER ÂİLELERİNE YARDIMCI HANIMLAR CEMİYETİ

Journal Name:

  • Türkiyat Mecmuası

Publication Year:

  • 2011

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The Ottoman Empire had a vibrant associational life during the Second Constitutional Period. As research has shown, women too were actively involved in the creation and continuation of this associational life. In this article one of the many women’s organizations established in this period, the Asker Âilelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti, is explored: using the newspapers of the time, detailed information on its membership, its beneficiaries and its activities is collected. By analyzing these details, the author seeks to understand the importance of associational life for the changing concept of citizenship, and for community and/or nation building and state formation. As such the article seeks to place the existence of this organization in the wider context of gendered historical processes taking place in the Ottoman Empire during the Second Constitutional Period and, more specifically, during the First World War.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Osmanlı İmparatorluğu’nda, İkinci Meşrutiyet döneminde çeşitli cemiyetler (dernekler) kurulup faaliyete geçtiler. Araştırmanın da işaret ettiği gibi kadınlar da bu dönemde ortaya çıkan derneklerin bazılarının kurulması ve onların devamlılığı sağlamakta önemli katkılarda bulunmuşlardır. Bu makalede bu dönemde kurulan kadın derneklerinden bir tanesi, yani Asker Âilelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti, ayrıntılı olarak incelemeye alındı. O dönemin gazetelerini taramak suretiyle bu derneğin üyeleri, onların faaliyetleri ile dernek tarafından destek ve yardım alanlar ile ilgili bilgiler toplanıp değerlendirirken, bu bilgiler ışığında o dönemde değişen vatandaşlık kavramı ile toplum, ulus ve devlet inşası için Asker Âilelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti gibi derneklerin varoluşunun önemini açıklamak amaçlanmıştır. Böylece bu ve benzeri derneklerin ve oluşumların, İkinci Meşrutiyet ve özellikle Birinci Dünya Savaşı döneminde, Osmanlı İmparatorluğu’nda gelişen toplumsal cinsiyetçi tarihsel süreç çerçevesindeki önemi ele alınmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-asker-ailelerine-yardimci-hanimlar-cemiyeti.pdf
  • 2
255
290
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1. Primary source materials:
1.1. Newspapers and periodicals
Hanımlara Mahsûs Gazete
İçtihâd
İttihâd ve Terakki
Kadınlar Dünyâsı
Lloyd Ottoman / Osmanischer Lloyd
Sabah
Servet-i Fünûn
Tanîn
Tasvîr-i Efkâr
Türk Yurdu
Vakit
1.2. Archival sources
1.2.1. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
Dâhiliye Nezâreti, Kalem-i Mahsûs Müdüriyeti (DH.KMS)
Dâhiliye Nezâreti - Muhaberât-i Umûmiye İdâresi (DH.MUİ)
Dâhiliye Nezâreti – İdâre-i Umûmiye (DH.İUM)
Dosya Usûlü İrâdeler Tasnîfi (DUİT)
148 “Hâtıra-i Celâdet”, Tasvîr-i Efkâr, 26 Mart 1332 (8 April 1916), p. 2.
149 Türk Kızılayı Arşivi, 988/4, 22 Haziran 1335 (22 June 1919).
286
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
Hâriciye Nezâreti, Siyâsî Kısım (HR.SYS)
Nişân Defterleri
Şurâ-yı Devlet / Selânik
1.2.2. Türk Kızılayı Arşivi
1.3. Other primary sources
“Cemiyetler Kanûnu”, Düstur, II/1, Matbaa-i Osmâniye, Dersaâdet 1329/1913,
pp. 604-608.
GRIPENBERG, Alexandra, “Special Reports of New Organising Work: From
Baroness Gripenberg, in Greece and Turkey”, in: Ogilvie Gordon (ed.),
International Council of Women: Report for 1905-1906, International
Council of Women, Aberdeen 1906, pp. 134-137.
HERTL, Gustav, “Kriegswirtschaft in der Türkei”, Weltwirtschaftliches Archiv,
XI/3, 1917, pp.245-250.
Makbule Leman, Makes-i Hayal, Dersaadet: Matbaa-i Ahmed İhsan ve
Şürekâsi, 1331.
LORENZ, Charlotte, “Die Frauenfrage im Osmanischen Reiche mit besonderer
Berücksichtigung der arbeitenden Klasse”, Die Welt des Islams, VI/3-4,
1918, pp.72-214.
Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Hanımlar Heyet-i Merkeziyesi, Takvîm - 4 -,
[İstanbul], 1918.
Türkiye Hilâl-i Ahmer Hanımlar Merkezi Dâr-üssınaası: eytâm ve erâmil-i
şühedâya muâvenet, [İstanbul:] Ahmed İhsan ve Şürekâsi, 1339.
[YALMAN], Ahmed Emin, Turkey in the World War, Yale University Press,
New Haven 1930.
2. Secondary sources
ALKAN, Mehmet Ö., “Sivil toplum kurumlarının hukuksal çerçevesi 1839-
1945”, in: A.N. Yücekök, İ. Turan & Mehmet Ö. Alkan (derl.)
Tanzimat’tan günümüze İstanbul’da STK’lar, Türkiye Ekonomik ve
Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul 1998, pp. 45-73.
ALKAYA, Orhan, “Mevcudu biraz daha temiz tutalım”, Radikal, 1-4-2007 at
http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=r2&haberno=6895 (accessed
22 July 2010).
287
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
ANDERSON, Benedict, Imagined Communities: Reflections on the Origins and
Spread of Nationalism, London: Verso, 1991 (revised ed. of original
1983).
ÇAKIR, Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul 1994.
ÇIÇEK, Rahmi, “Asker Âilelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti’nin
faaliyetleriyle ilgili bir belge”, Tarih ve Toplum, XX, 116, Ağustos 1993,
p.13.
ÇORUK, Ali Şükrü, “Turkuaz yahut Müstecip Onbaşı’nın hikâyesi…” Mostar,
61, Mart 2010, at http://mostar.com.tr/ (accessed 22 July 2010).
FILIZ, Hayrettin, “Saygıdeğer bir madam üzerine: Kıran Sıvacıyan’ın
hikayesi”, Bilimsel Tiyatro Atölyesi, 9 Ocak 2007, at
http://www.btasahnesi.net/yazilar/hf/hf8/saygidegerbirmadam.htm
(accessed 23 July 2010).
FRASER, Nancy, “Rethinking the Public Sphere: A Contribution to the
Critique of Actually Existing Democracy”, Social Text, 25/26, 1990,
pp.56-80.
HEALY, Maureen, Vienna and the Fall of the Habsburg Empire: Total War
and Everyday Life in World War I, Cambridge University Press,
Cambridge, etc. 2004.
KIRANLAR, Safiye, “Savaş Yıllarında Turkiye’de Sosyal Yardım Faaliyetleri
(1914-1923)” (Unpublished PhD Thesis, İstanbul University, 2005).
KURNAZ, Şefika, II. Meşrutiyet döneminde Türk kadını, Millî Eğitim
Bakanlığı, İstanbul 1996.
LEWIS, Jane, “Gender, the family and women’s agency in the building of
‘welfare states’: the British case”, Social History, XIX/1, 1994, pp.38-55.
MARWICK, Arthur, “Problems and Consequences of Organizing Society for
Total War”, in: Nándor F. Dreisziger (ed.), Mobilization for Total War:
the Canadian, American, and British Experience 1914-1918, 1940-1945,
Wilfrid Laurier University Press, Waterloo 1981, pp.3–21.
MUNZEL-EVERLING, Dietlinde, Kriegsnagelungen Wehrmann in Eisen
Nagel-Roland Eisernes Kreuz, Wiesbaden, 2008, (consulted at
http://www.munzel-everling.de/download/munzel_nagelfiguren.pdf, 4-8-
2011).
288
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
van OS, Nicole A. N. M.. “Kandilli Sultânî-i İnâs: Bir devlet adamının
teşebbüs-i şâhsisi nasıl sonuçlandı?” Tarih ve Toplum, XXVIII/163,
1997, pp. 26-34.
van OS, Nicole A. N. M., “The Ottoman State as Breadgiver: the Muinsiz Aile
Maaşı”. In: Erik Jan Zürcher (ed.), Arming the State: Conscription in the
Middle East and Central Asia, 1775-1925, I. B. Tauris, London 1999,
pp.95-110.
van OS, Nicole A. N. M., “Ottoman Women’s Organizations: Sources of the
Past, Sources for the Future”, Islam and Christian-Muslim Relations,
XI/3, 2000, pp.369-383.
ÖZBEK, Nadir, “90 yıllık bir hayır kurumu: Topkapı Fukaraperver Cemiyeti”,
Tarih ve Toplum, XXX/180, 1998, pp.4-10.
ÖZBEK, Nadir, "Osmanlı İmparatorluğu'nda 'Sosyal Yardım' Uygulamaları,
1839-1918”, Toplum ve Bilim, Kış 1999/2000, pp.111-132.
ÖZBEK, Nadir, “Philantropic Activity, Ottoman Patriotism, and the Hamidian
Regime, 1876-1909”, International Journal of Middle East Studies,
XXXVII, 2005, pp.59-81.
QUATAERT, Jean H., Staging Philanthropy: Patriotic Women and the
National Imagination in Dynastic Germany, 1813-1916, University of
Michigan Press, Ann Arbor 2001.
SINGER, Amy, Charity in Islamic Societies, Cambridge University Press,
Cambridge, etc. 2008.
TOPRAK, Zafer, “İttihad Terakki ve Teali-i Vatan Osmanlı Hanımlar
Cemiyeti”, Toplum ve Bilim, 43-44, 1989, pp.183-190.
TOPRAK, Zafer, İttihad – Terakki ve Cihan Harbi: Savaş Ekonomisi ve
Türkiye’de Devletçilik 1914-1918, Homer Kitabevi, İstanbul 2003.
WATT, Carey Anthony, Serving the Nation: Cultures of Service, Association,
and Citizenship in Colonial India, Oxford University Press, New Delhi
2005.
“Wehrmann in Eisen”, at http://de.wikipedia.org/wiki/Wehrmann_in_Eisen
(consulted 4-8-2011).
WINTER, Jay, “Paris, London, Berlin 1914-1919: Capital Cities at War”, in:
Jay Winter and Jean-Louis Robert (eds), Capital Cities at War: Paris,
289
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
London, Berlin 1914-1919, Cambridge University Press, Cambridge, etc.
1999, pp. 3-24.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com