You are here

HAYVANLAR ETRAFıNDA OLUŞAN INANÇ VE UYGULAMALAR: DOĞUM ÖRNEĞI

BELIEFS AND PRACTICES THAT OCCUR ANIMALS: EXAMPLE OF BIRTH

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Culture and traditions prevailing in a society still ongoing in every language, emotions, thoughts, beliefs, art and life are all elements. We are members of the community culture is learned unconsciously, of them at various times in our lives we all benefit. Anatolian people's life one of the most important cultural buildings are beliefs. Folk beliefs that are one of the important elements of the culture and contains some cheracteristics of societies, can show wariety and be supported with various sources. We can see these beliefs in on illness treatment, wishing for rain or while taking read. Turks had contacted with various societies, influenced from them, accepted various religions and beliefs and adapted various life style in throughout the history. It is natural that their bliefs has influenced them over time. One of the factors which effect their beliefs is "animals". One of the most important resons for this is nomad-rider life style of Turks and their social and economic system based on animals. This situation shows that, socio-cultural and economic structure of animals because of the location and function of a causes the emergence of blief, then that blief is made relevant applications. Studies showed this animals had taken part in Turks beliefs in lots of subject from birth to death, from wedding popular seience . In our study, these rich folk culture in Anatolia, in the context of animal-related beliefs were discussed. Here the transition phase of life, one of the "birth" focused on the examples on. East-related beliefs and practices that occur around animals "prenatal", "birth order" and "natal" in relation to the three main topics were discussed.
Abstract (Original Language): 
Kültür, bir toplumda geçerli olan ve gelenek hâlinde devam eden her türlü dil, duygu, düşünce, inanç, sanat ve yaşayış öğelerinin tümüdür. Bizler üyesi olduğumuz toplumun kültürünü farkında olmadan öğrenir, hayatımızın çeşitli zamanlarında bunlardan yararlanırız. Anadolu insanının hayatında yer alan en önemli kültür yapılarından biri de inançlardır. Kültürün önemli unsurlarından biri olan ve toplumlara ait bazı özellikleri bünyelerinde barındıran halk ele aldık . Burada hayatın geçiş evrelerinden olan "doğum"la ilgili örnekler üzerinde duruldu. Doğumla ilgili hayvanlar etrafında oluşan inanç ve uygulamalar "doğum öncesi", "doğum sırası" ve "doğum sonrası"na ilişkin olarak üç ana başlıkta ele alınmıştır.inançları çeşitli konularda olabilir ve çeşitli kaynaklardan beslenebilirler. Bir hastalığı tedavi etmede, yağmur yağdırmada, yola çıkarken vb.de bu inançları görebiliriz. Türkler tarih süreci içinde çeşitli toplumlarla ilişkide bulunmuş, onlardan etkilenmiş, çeşitli dinleri ve inanç sistemlerini kabul etmiş, çeşitli hayat tarzlarını benimsemişlerdir. Doğaldır ki bunlar da zamanla inançlarını etkilemiştir. Onların inançlarını etkileyen unsurlardan biri de "hayvanlar" olmuştur. Türklerin uzun yıllar atlı- göçebe bir hayat tarzı benimsemeleri, sosyal ve ekonomik düzenlerinin hayvanlara dayanması bu durumun en önemli nedenlerinden biridir. Bu durum gösteriyor ki, hayvanlar sosyo kültürel ve ekonomik yapıdaki yeri ve işlevlerinden dolayı ilgili bir inancın ortaya çıkmasına sebep oluyor, sonra da bu inançla ilgili uygulamalar oluşuyor. Çalışmalar şunu göstermiştir ki hayvanlar doğumdan ölüme, evlenmeden halk hekimliğine kadar birçok alanda Türklerin inançlarında yer almıştır. Biz de çalışmamızda, Anadolu'daki bu zengin halk kültürünü hayvanlarla ilgili inançlar bağlamında
9
23

REFERENCES

References: 

ACIPAYAMLI, Orhan (1961) Türkiye'de Doğumla İlgili İnanmaların Etnolojik Etüdü, Erzurum:
TTK.
ACIPAYAMLI, Orhan (1974) "Türkiye'de Yürümeyen Çocukları Yürütme Gelenekleri", I.
Uluslararası Türk Folklor Semineri Bildirileri, Ankara: Milli Folklor Araştırma Dairesi
Yayınları, s. 357- 364.
AKÇİÇEK, Eren (1997) Eren'ce (HalkBilim Yazıları), İzmir: Güneşim Ofset.
ALTUNBOGA, Bilal (1999) Diyarbakır Folklorundan Kesintiler, İstanbul: Diyarbakır
Büyükşehir Belediyesi Yay.
ARTÜN, Erman (2006) Adana Halk Kültürü, Adana: Altın Koza Yay.
(2002) "Anadolu İnanç Önderlerini Besleyen Eski İnanç Sistemleri, Dinler,
İnanışlar", Uluslararası Türk Dünyası Kongresi (23-28 Ekim 2001), Ankara: Tüksev Yay, s.
25- 40.
(1996) "Çukurova Yörüklerinin Gelenek ve Görenekleri", I. Akdeniz Yöresi
Türk Toplulukları Sosyo- Kültürel Yapısı (Yörükler) Sempozyumu Bildirileri (1994 Antalya),
Ankara: Kültür Bakanlığı Yay., s. 25- 62.
(1998) Tekirdağ Halk Kültürü Araştırmaları, Tekirdağ: Tekirdağ Genç
Yöneticiler ve İş Adamları Derneği Yay.
BAŞAR, Zeki (1972) Erzurum'da Tıbbi ve Mistik Folklor Uygulamaları, Ankara: Sevinç
Matbaası.
BORATAV, Pertev Naili (1984) 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
ÇELİK, Ali (2000) Trabzon- Çaykara Halk Kültürü, İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yay.
(1999) Trabzon-Şalpazarı Çepni Kültürü, Trabzon: Trabzon Valiliği İl Kültür
Müdürlüğü Yay.
, GÜRSOY, Ahmet (2007) "Espiye'de Halk İnanışları", Tarihi, Kültürel
Özellikleri ve Gelenekleriyle Espiye Sempozyumu, İstanbul: Espiye Belediyesi Yay.
KÜRÜCA, Nazım (2000) "Şebinkarahisar'daki Halk İnanmaları",
Şebinkarahisar, I. Tarih ve Kültür Sempozyumu, İstanbul: Şebinkarahisar Belediyesi Yay., s.
333- 354.
(2001) "Afganistan'daki Hazara Türkleri İle Karadeniz Bölgesindeki Çepni
Türkleri Arasında Yaşayan Halk İnançları Üzerine Bir Mukayese Denemesi", Uluslararası
Anadolu İnançları Kongresi Bildirileri, Ankara: Evrak Yay., s. 167- 184.
(2007) "Amasya'daki Türk Halk İnanışlarında Atalar Kültü İle Yer-Su Kültünün
İzleri", I. Amasya Araştırmaları Sempozyumu (13- 15 Haziran 200)7, Amasya, s. 763- 780.
(2002) "Çepnilerde ve Diğer Türkmenlerde Doğumla İlgili Âdet ve İnanmalar",
Yörük ve Türkmenlerde Günlük Hayat Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Yörük Vakfı, s. 63¬
84.
(1999) "Hayvanlarla İlgili Anlatılar", III. Uluslararası Çukurova Halk Kültürü
Bilgi Şöleni Bildirileri, Adana, s. 220- 225.
(1998) "Giresun'da Mart Kırma Geleneği ve Buna Bağlı Bazı İnanmalar",
20
folklor / edebiyat
Giresun Kültür Sempozyumu(Mayıs 1998) Bildirileri, İstanbul: Giresun Belediyesi Kültür
Yay.
(2002)
"Trabzon'u
n İnanç Önderlerinin Geçmişte ve Günümüzdeki
Fonksiyonları", Uluslararası Türk Dünyası Kongresi (23-28 Ekim 2001) Ankara: Tüksev Yay.
ÇELİK, Hülya (1996) "Gaziantep ve Yöresinde Cinsiyet Belirlemek İçin Yapılan Uygulamalar" Türk Halk Kültüründen Derlemeler 1994, Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.
ÇİMRİN, Hüseyin (1984) Antalya Folkloru, Antalya: Akdeniz Kitabevi.
ERGİN, Muharrem (1970) Oğuz Kağan Destanı, İstanbul: MEB.
GÜNAY, Hayrettin (1998) "Giresun Yöresinde Bazı İnanışlar", Giresun Kültür Sempozyumu
(Mayıs 1998) Bildirileri, İstanbul: Giresun Belediyesi Kültür Yay. KALAFAT, Yaşar (2004) "Orta Toroslar ve Makedonya Yörükleri Halk İnançları Karşılaştırması"
Millî Folklor, Yıl: 6, Sayı: 23. (2005) Balkanlardan Uluğ Türkistan'a Türk Halk İnançları II, Ankara:
Babil Yay.
(2006)
Doğu
Anadolu'da Eski Türk İnançlarının İzleri, Ankara: Babil Yay.
(2001)
Türk
Dünyası Halk İnançları (Teori ve Metod), Trabzon: Türk
Ocakları Trabzon Şubesi Yay.
(2004)
AltaylardanAnadolu'yaKamizm/Şamanizm,
İstanbul: Yeditepe Yay.
(2002)
"Tür
k Halk İnançlarında Zaman (Doğu Karadeniz Örnekleri İle)",
Trabzon ve Çevresi Uluslararası Tarih- Dil- Edebiyat Sempozyumu Bildirileri (3- 5 Mayıs
2001)
Trabzon: Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yay. (1998) "Anadolu ve Yakın Çevresi Türk Halk İnançlarında Ölüm veya
Halk İnançlarımıza Göre Yatır Ziyareti", Geçmişten Günümüze Mezarlık Kültürü ve İnsan
Hayatına Etkileri Sempozyumu, İstanbul: Mezarlıklar Vakfı, s. 239- 270. (2002) "İnanç Önderlerinin Halk Biçimi İtibariyle Önemi", Uluslararası
Türk Dünyası İnanç Önderleri Kongresi (23-28 Ekim2001), Ankara: Tüksev Yay. (1998) "Giresun ve Yöresi Örnekleri İle Türk Halk Sufizmi", Giresun Kültür
Sempozyumu(Mayıs 1998) Bildirileri, İstanbul: Giresun Belediyesi Kültür Yay, s. 453- 458. (2002) "Göktürklerden Günümüze Türk Halk İnançlarında Kurt", XIV. Türk
Tarih Kongresi, Ankara.
(2002)
"Hal
k Edebiyatı- Halk İnançları İlişkisine Dair", Uluslar arası Türk
Dünyası Halk Edebiyatı Kurultayı Bildirileri (26-28 Mayıs 2000), Ankara: Kültür Bakanlığı Yay., s. 401-408.
(1995)
"Hal
k İnançlarımızda 'Göğe Kaldırma' Dini Pratiği", III.
Milletlerarası Türk Halk Edebiyatı ve Folkloru Kongresi Bildirileri, Konya: Kültür Bakanlığı Yay., s. 133- 139.
KAŞGARLI, Mahmud (1992), Divanü Lugati 't-TürkI, Çev.: Besim ATALAY, Ankara: TDK. KALAYCIOĞLÜ, Mithat (2001) Hatay Halk Bilimi- II, Hatay.
KAZAN, Şevkiye (2001) "Burdur'daki Dinî Manevi Halk İnançları, Mahallî Kelimeler, Atasözleri, Deyimler", Burdur Araştırmaları, Burdur Valiliği Yay.
21
folklor / edebiyat
KILIÇ, Abdullah (2001) "Isparta Yöresi Halk İnançları", Uluslararası Anadolu İnançları
Kongresi Bildirileri, Ankara: Evrak Yay., 415- 444. MEAR, Hüray (1992) Kıbrıs Türk Toplumunda Doğum, Evlenme ve Ölümle İlgili Adet ve
İnanışlar, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bak. Yay. ÖGEL, Bahaeddin (1984) Türk Kültür Tarihine Giriş I-VI, Ankara: Kültür ve Turizm Bak. Yay.
(1971)
Türk
Kültürünün Gelişme Çağları II, İstanbul: MEB .
(1993)
Türk
Mitolojisi I. (Kaynakları ve Açıklamaları İle Destanlar), Ankara:
TTK.
ÖRNEK, Sedat Veyis (1997) Türk Halkbilimi, Ankara: Türkiye İş Bankası Yay. SARIASLAN, İsa (1998) Yenifakılı (Tarih, Toplum, Kültür, Folklor), Ankara: Ekin Yay. Tarsus Alan Araştırmaları (1995) Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
TAŞ, Hülya (1996) "Erzurum'da Doğum ve Çocukla İlgili Eski Âdet ve İnançlar", Türk Halk Kültüründen Derlemeler 1994, Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.
ÜSLÜ, Şükrü (2004) "Darende ve Çevresinde Halk İnançları", Millî Folklor, Yıl: 16, Sayı: 61., s.102- 110

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com