GREV VE LOKAVT UYGULAMASINDA CEZA HUKUKUNUN SINIRLARI

İnsanla beraber ortaya çıkan ve çok eski bir hukuk dalı olan ceza hukuku ile, geçen yüzyılda ortaya çıkan ve henüz gelişme çağında olan iş hukuku arasındaki ilişkilerin ne olabileceği sorusu bu yazının başlığının okunduğu anda akla gelebilmektedir. Geleneksel kalıplan içinde ceza hukuku bir yandan kişiyi, diğer yandan toplumu esas alarak, bunlara zarar veren ve varlıklarını tehlikeye sokan eylemleri saptayıp karşılığında ceza yaptırımı öngören bir hukuk dalıdır. İş Hukuku ise emek-sermaye ilişkisi içinde iş uyuşmazlıklarının çözümünü ve üretimin sosyal adalet çerçevesinde bölüşümünü amaçlayan bir hukuk disiplini olarak hukuk sistemi içinde yer almaktadır. Sorun bu iki hukuk dalının birbirleri ile ilişkilerinde ortaya çıkmakta ve ceza hukukunun üretim gelirlerinin bölüşülmesi nedeniyle sermaye ile emek arasında çıkan uyuşmazlıklarda ve mücadelede etkin bir rol oynayıp oynamaması konusu üzerinde toplanmaktadır. İş hukukunun başlangıcında ceza hukuku endüstriyel hukuka karışmaktan beri kalmamış, kanunlarda saptanan suç ve cezalar, ortaya yeni çıkan bu sosyal değişikliğin nedenini kavramayan kişilerce uzun süre uygulanmıştır. Bu nedenledir ki, sosyal olayların ilk defa meydana geldiği, çalışanların bir araya gelerek iş şartlarına karşı çıktıkları zaman karşılarında geleneksel ceza hukuku kural ve yaptırımlarını bulmuşlardır. Bu müdahale olumlu bir sonuç ortaya koymuş ve iş hukuku gelişmesini ceza yasalarının çoklukla uygulanması oranında süratle sağlayabilmiştir.