You are here

Hanefî Fıkhında Maklûb Hadis Kullanımına Dair Bir Örnek: İskât Hadisi

An Example of Usage of Maqlub (Reversed) Hadith in The Hanafi School of Law: The Hadith of Isqat

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
The isqat of prayers (i.e. paying expiation for missed prayers of the deceased) is a controversial issue in Turkey. The isqat, which is actually an opinion attributed to Muhammad al-Shaibani, a leading Hanafi scholar and nothing but a piece of his advice has been in due course regarded by people as an obligation. This misconception paved the way for another practice called dawr (i.e. the rotation of the payment in hands due to the shortage of money) to realize the isqat. This article endeavors to prove that the allegedly marfu’ (elevated) hadith which is deemed evidence to the practice of isqatis indeed a mawquf (stopped) and maqlub (reversed) hadith. The article also presents how the issue of isqat is dealt with by Hanafi scholars. Thereforehow transmission of a narration that some jurists converted it to a maqlub (reversed) hadith by next generations of jurists without exami- nation has changed a practice devoid of an original proof into a very important ruling with an original proof isrevealed. The study thus emphasizes the significance of the examination of hadiths which are regarded as evidence to a ruling.
Abstract (Original Language): 
Namaz ıskâtı konusu ülkemizde tartışılan ve teorik zemini dışında pratik yönü de olan ilmî konulardan biridir. Hanefî mezhebinde İmâm Muhammed'e nispet edilen ve temenniden ibaret bir görüş olan ıskâtın zamanla halka bir vecibe gibi algılatılması toplum üzerinde maddî ve manevî bir baskı unsuru halini almış ve zamanla devir uygulamasının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu makalede, ıskâta delil olarak getirilen merfû' hadisin gerçekte mevkûf ve maklûb olduğu gösterilecek ve ıskât hükmünün Hanefî mezhebinde ele alınış biçimi ortaya konulacaktır. Böylelikle bazı fakihlerce maklûb hale getirilen bir hadisin sonra gelen fakihlerce tahkîk edilmeden nakledilmesinin aslî delilden yoksun bir meseleyi nasıl aslî delili olan ve çok önemli bir hüküm haline getirdiği gösterilecek, hükme delil olarak irad edilen hadislerin tahkîkinin önemi vurgulanacaktır.
75
88

REFERENCES

References: 

Aliyyü’l-Kârî, Şerhu Şerhi Nuhbeti'l-Fiker, (tah. Muhammed Nizâr
Temîm-Heysem Nizâr Temîm), (Beyrut: Dârü’l-Erkam, tsz.).
Aynî, Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed, el-Binâye Şerhu’l-Hidâye, (Beyrut:
Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000).
Aynî, Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed, Minhatü’s-Sulûk fî Şerhi Tuhfetü’l-
Mulûk, tah. Ahmed Abdürrezzâk el-Kübeysî, (Katar: Vizâretü’l-Evkâf
ve’ş-şuûni’l-İslâmiyye, 2007).
Bardakoğlu, Ali, “Iskât”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi
(DİA), XIX, 143.
Buhârî, Abdülazîz b. Ahmed, Keşfü’l-Esrâr Şerhu Usûli’l-Pezdevî,
(Dârü’l-Kütübi’l-İslâmî, tsz.).
Buhârî, Ebû Abdullâh Muhammed b. İsmâîl, el-Câmiuʿs-Sahîh, nşr.
Muhammed Fuâd Abdülbâkî, (Kahire: Dârü’l-Hadîs, 2011).
Buhârî, Ebü’l-Meâlî Mahmûd b. Ahmed, el-Muhîtü’l-Burhânî fi’l-fıkhi’n-
Nu’mânî, tah. Abdülkerîm Sâmî el-Cündî, (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye,
2004).
Ertürk, Mustafa, “Maklûb”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi
(DİA), XXVII, 448.
Haskefî, Alâüddîn Muhammed b. Ali, ed-Dürrü’l-Muhtâr Şerhu Tenvîri’l-
ebsâr, tah. Abdülmünim Halîl İbrâhîm, (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye,
2002).
Itr, Nûreddîn, Menhecü’n-Nakd fî Ulûmi’l-Hadîs, (Dimaşk: Dârü’l-
Fikr, 1997).
İbn Âbidîn, Muhammed Emîn b. Ömer, Reddü’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-
Muhtâr, (Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1992).
İbn Hacer, Ebü'l-Fadl Ahmed b. Ali, Tehzîbü’t-Tehzîb, (Hindistan:
Matbaatü Dâireti’l-Meârifi’n-Nizâmiyye, h. 1326).
İbnü's-Salâh, Ebû Amr Osmân b. Abdurrahmân, Ma’rifetü Envâi Ulûmi’l-
Hadîs (el-Mukaddime), tah. Nûreddîn Itr, (Sûriye: Dârü’l-fikr, 1986).
İbnü't-Türkmânî, Ebü'l-Hasen Ali b. Osmân, el-Cevherü’n-Nakî alâ
Süneni’l-Beyhakî, (Beyrut: Dârü’l-Fikr, tsz.).
Üzeyir Durmuş
87
)
Kandemir, Yaşar, “Abdullâh b. Ömer b. Hattâb”, Türkiye Diyanet Vakfı
İslâm Ansiklopedisi (DİA), I, 126.
Karaman, Hayreddin, İslâm'ın Işığında Günün Meseleleri, (İstanbul:
İz Yayıncılık, 2002).
Leknevî, Muhammed Abdülhay b. Muhammed, el-Âsârü’l-Merfûa
fi’l-Ahbâri’l-Mevdûa, tah. Muhammed es-Saîd Besyûnî Zağlûl, (Bağdat:
Mektebetü’ş-Şarki’l-Cedîd, tsz.).
Mâlik b. Enes, el-Muvatta’, nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, (Kahire:
Dârü’l-Hadis, 2005).
Mollâ Hüsrev, Muhammed b. Ferâmüz, Dürerü’l-Hükkâm Şerhu Gureri’l-
ahkâm, (Kahire: Dârü İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, tsz.).
Müslim, Müslim b. el-Haccâc, Sahîhu Müslim, nşr. Muhammed Fuâd
Abdülbâkî, (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2011).
Nesâî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb, es-Sünenü’l-kübrâ, tah.
Hasen Abdülmünim eş-Şelebî, (Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2001).
San’ânî, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm, el-Musannef, tah. Habîbü’r-
Rahmân el-A’zamî, (Hindistan: el-Meclisü’l-İlmî, h. 1403).
Semerkandî, Ebü’l-Leys Nasr b. Muhammed, Fetâvâ’n-Nevâzil, tah.
es-Seyyid Yûsuf Ahmed, (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004).
Serahsî, Muhammed b. Ahmed, el-Mebsût, (Beyrut: Dârü’l-ma’rife,
1993).
Serahsî, Muhammed b. Ahmed, Usûlü’s-Serahsî, (Beyrut: Dârü’l-
Ma’rife, tsz.).
Sevim, Abdullâh “Kadıhân’ın Şerhu’z-Ziyâdât Adlı Eserinin Tahkik ve
Tahlili” (2002), İSAM.
Sifil, Ebubekir, “Zeylaî, Abdullâh b. Yûsuf”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi (DİA), XLIV, 353.
Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebû Bekr, Tedrîbü’r-Râvî fî Şerhi
Takrîbi’n-Nevevî, tah. Ahmed Osmân Hâşim, (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-Arabî,
1996).
Şeybânî, Muhamed b. Hasen, el-Asl, tah. Muhammed Boynukalın,
(Beyrut: Dârü İbn Hazm, 2012).
Hanefî Fıkhında Maklûb Hadis Kullanımına Dair Bir Örnek: İskât Hadisi
88
)
Şürünbülâlî, Hasen b. Ammâr, İmdâdü'l-Fettâh şerhu Nûri'l-Îzâh,
tah. Beşşâr Bekrî Arâbî, (Dimeşk, tsz.).
Şürünbülâlî, Hasen b. Ammâr, Merâkı’l-Felâh Şerhu Metni Nûri’l-
Îzâh, tah. Nuaym Zerzûr, (Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 2005).
Tahâvî, Ebû Ca’fer Ahmed b. Muhammed, Şerhu müşkili'l-âsâr, tah.
Şuayb el-Arnaût, (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1994).
Ünal, İsmail Hakkı, İmam Ebû Hanîfe'nin Hadis Anlayışı ve Hanefi
Mezhebinin Hadis Metodu, (Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları,
2001).
Zehebî, Ebû Abdullâh Muhammed b. Ahmed, Siyerü A’lâmi’n-Nübelâ,
(Kahire: Dârül-Hadis, 2006).
Zeylaî, Cemâlüddîn Abdullâh b. Yûsuf, Nasbü’r-Râye Tahrîcu Ehâdîsi’l-
Hidâye (mea’l-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî), tah. Ahmed Şemseddîn,
(Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1996).
Zeylaî, Fahrüddîn Osmân b. Ali, Tebyînü’l-Hakâik Şerhu Kenzi’d-
Dekâik, (Bulak: el-Matbaatü’l-Kübrâ el-Emîriyye, h. 1313).
Zuhaylî, Vehbe, Usûlü’l-fıkhi’l-İslâmî, (Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1996).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com