You are here

Aydınlanma Döneminde Doğu’ya Bakış: Değişen İlgi ve Söylemler

Changing Concerns and Discourse Toward Orient in the Enlightenment

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Western interest to oriental societies has developed after 16th century. This interest has changed through the changes in the world politics and European domestic political issues. At the age of Enlightenment that information of Orient has seriously developed oriental social formations have been employed for the critics of aristocracy and church, and for interpreting the changes in European society. But since the social balance between aristocracy and bourgeoisie has changed and the western domination over world has increased a hegemonic narration was arisen. Especially geographical, climatic and even racial differences have become a base of the explanation of occidental ‘dynamism’ against oriental ‘stagnancy’. At the threshold of 19th century orientalism has appeared for corresponding need for systematic knowledge about oriental world
Abstract (Original Language): 
Avrupa’nın Doğu’ya ilgisi 16. yüzyıldan itibaren giderek artmıştır. Bu ilginin gelişimi Batı’nın kendi iç siyaseti ve dünya güç ilişkilerindeki konumuna göre yeni aşamalar katetmiştir. Doğu’ya ilginin ciddi bir biçimde yoğunlaştığı Aydınlanma döneminin başlangıcında Doğu toplum biçimleri, Avrupa’daki gelişmeleri açıklamak ve içeride aristokrasi ile Kilise’ye karşı mücadelelerinde bir konum sağlamak için geniş bir bağlam olarak kullanılmaktaydı. Ancak yüzyılın sonuna doğru, aristokrasi ile burjuvazi arasındaki toplumsal dengenin değişip Avrupa toplum modelinin şekillenmesi ve Avrupa’nın dünya egemenliğinin pekişmesi ile Doğu’ya karşı bir üstünlük söylemi ortaya çıkmıştır. Daha önce kısmi hayranlıkla şekillenen Doğu’ya bakış, bu sefer giderek bir değerlendirme ve yargılama tonuna sahip olmuştur. ‘Durağan Doğu toplumları’ karşısında ‘dinamik Avrupa’nın farklılığı, özellikle coğrafi ve iklimsel farklar, hatta ırkın üstünlüğü gibi faktörlere dayanılarak açıklanmaya başlanmıştır. Bu açıklama girişimleri dünya siyasetindeki değişimlere paralel olarak artan sistematik bilgi ihtiyacını karşılamak üzere 19. yüzyılın eşiğinde şarkiyatçılığın doğuşu ile neticelenmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
59-82

REFERENCES

References: 

Amin, S. (1993). Avrupa merkezcilik: Bir ideolojinin eleştirisi. M. Sert
(Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Aristoteles. (2004). Politika. M. Tunçay (Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Bacon, F. (1999). The essays or counsels, civil and moral. Oxford & New
York: Oxford University Press.
Ballantyne, T. (2002). Orientalism and race: Aryanism in the British Empire.
New York: Palgrave.
Sunar / Aydınlanma Döneminde Doğu’ya Bakış: Değişen İlgi ve Söylemler 79
Bernal, M. (1998). Kara Atena: Eski Yunan uydurmacası nasıl imal edildi
1785-1985. Ö. Buze (Çev.). İstanbul: Kaynak Yayınları.
Bernier, F. (1914). Travels in the Mogul Empire, A.D. 1656-1668. Archibald
Constable (Çev. ve Notlandıran), Vincent Arthur Smith (Gözden Geçiren).
Londra ve New York: H. Milford, Oxford University Press.
Bock, K. (1990). İlerleme, gelişme ve evrim kuramları. A. Uğur (Çev.). Tom
Bottomore ve Robert Nisbet (Ed.), Sosyolojik çözümlemenin tarihi (s.
53-96), Ankara: Verso Yayınları.
Bodin, J. (1967). Six books of the commonwealth. Oxford: B. Blackwell.
Brook, T. (1989). Introduction. Timothy Brook (Ed.), The Asiatic Mode of
Production in China (s. 3-35), Armonk, N.Y.: M.E. Sharpe.
Bulut, Y. (2000). Hindistan’da İngiliz sömürgeciliği, oryantalizm ve William
Jones. Sosyoloji Dergisi, 3 (6), 71-106.
Carvounas, D. (2002). Diverging time: The politics of modernity in Kant,
Hegel, and Marx. Lanham: Lexington Books.
Clarke, J.J. (1997). Oriental enlightenment: The encounter between Asian
and Western thought. Londra ve New York: Routledge.
Collani, C. von (2001). China in the German “geistesgeschichte” in the
seventeenth and eighteenth centuries. Stephen Uhalley ve Xiaoxin Wu
(Ed.), China and Christianity: Burdened Past, Hopeful Future (s. 149-
162) New York ve Londra: M. E. Sharpe.
Cuayyıt, H. (1995). Avrupa ve İslam. K. Kahraman (Çev.). İstanbul: İz
Yayıncılık.
Çiğdem, A. (2001). Aydınlanma düşüncesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Condorcet, M. de (1944). İnsan zekasının ilerlemeleri üzerinde tarihi tablo
taslağı. 2 Cilt O. Peltek (Çev.). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Delanty, G. (2005). Avrupanın icadı. H. İnanç (Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
Dodson, M. S. (2007). Orientalism, empire, and national culture: India,
1770-1880. New York: Palgrave Macmillan.
80 Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 24. Sayı
Fontana, J. (1995). Avrupa’nın yeniden yorumlanması. N. Elhüseyni (Çev.).
İstanbul: Afa Yayınları.
Goldman, R. P. (2004). Indologies: German and other. Douglas T. McGetchin,
Peter K. J. Park ve D. R. SarDesai (Ed.), Sanskrit and “orientalism”:
Indology and comparative linguistics in Germany, 1750-1958 (s. 27-46).
New Delhi: Manohar.
Goody, J. (2006). The theft of history. New York: Cambridge University
Press.
Hazard, P. (1999). Batı düşüncesindeki büyük değişme. E. Güngör (Çev.).
İstanbul: Ötüken Yayınları.
Hegel, G. W. F. (1902). The philosophy of history. J. Sibree (Çev.). New
York: P. F. Collier.
Hentsch, T. (1996). Hayali Doğu: Batı’nın Akdenizli Doğu’ya politik bakışı.
A. Bora (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Herder, J.G. (2002). Philosophical writings. Michael N. Forster (Ed.).
Londra: Cambridge University Press.
Hirschman, A. (2008). Tutkular ve çıkarlar: Kapitalizm zaferini ilan etmeden
önce nasıl savunulurdu? İstanbul: Metis Yayınları.
Hobsbawm, E. (1995). Sermaye çağı. B. S. Şenel (Çev.). Ankara: Dost
Yayınları.
Hobson, J. M. (2006). Batı medeniyetinin doğulu kökenleri. E. Ermert
(Çev.). İstanbul: YKY.
Hourani, A. (1996). Batı düşüncesinde İslam. M. K. Atalar (Çev.). İstanbul:
Pınar Yayınları.
Hume, D. (1854). Philosophical works of David Hume. Boston: Little &
Brown.
Koebner, R. (1951). Despot and despotism, Vicissitudes of a political term.
Journal of Warburg and Courtland Institutes, 14 (3/4), 275-302.
Kontje, T.C. (2004). German orientalisms. Ann Arbor: University of Michigan
Press.
Sunar / Aydınlanma Döneminde Doğu’ya Bakış: Değişen İlgi ve Söylemler 81
Koselleck, R. (2007). İlerleme. M. Özdemir (Çev.). Ankara: Dost Yayınları.
Kumar, K. (1995). Sanayi sonrası toplumdan postmodern topluma çağdaş
dünyanın yeni kuramları. M. Küçük (Çev.). Ankara: Dost Yayınları.
Lowe, D. M. (1966). The function of “China” in Marx, Lenin, and Mao.
Berkeley: University of California Press.
Machiavelli, N. (1995). The prince. David Wootton, (Ed. ve Çev.). Indianapolis:
Hackett Publishing.
Montesquieu, (1900). The spirit of laws. Cilt 1, Thomas Nugent (Çev.).
Londra & New York: The Colonial Press.
Murti, K.P. (2001). India: The seductive and seduced “other” of German
orientalism. Westport, CT: Greenwood Press.
O’Leary, B. (1989). Asiatic mode of production: Oriental despotism, historical
materialism, and Indian history. Massachusetts: Basil Blackwell.
Park, P. K. J. (2004). A Catholic apolojist in a pantheisitc world: New
approaches to Friedrich Schlegel. Douglas T. McGetchin, Peter K. J.
Park ve D. R. SarDesai (Ed.), Sanskrit and “Orientalism”: Indology
and comparative linguistics in Germany, 1750-1958 (s. 83-106). New
Delhi: Manohar.
Perkins, F. (2004). Leibniz and China: A commerce of light. Cambridge:
Cambridge University Press.
Plamenatz, J. (1992). Man and society: Political and social theories from
Machiavelli to Marx. (Cilt 3: Hegel, Marx and the idea of progress), M.E.
Plamenatz ve Robert Wokler (Gözden Geçiren). New York: Longman.
Polanyi, K. (1986). Büyük dönüşüm. A. Buğra (Çev.) İstanbul: Alan Yayınları.
Rabault, P. (2004). From language to man?. Douglas T. McGetchin, Peter
K. J. Park, D. R. SarDesai (Ed.), Sanskrit and “orientalism”: Indology
and comparative linguistics in Germany, 1750-1958 (s. 337-360), New
Delhi: Manohar.
Rodinson, M. (1983). Batıyı büyüleyen İslam. C. Meriç (Çev.). İstanbul:
Pınar Yayınları.
82 Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 24. Sayı
Rubiés, J.P. (2005). Oriental despotism and European orientalism: Botero
to Montesquieu. Journal of Early Modern History, 9(1-2), 109-180.
Springborg, P. (1992). Western republicanism and the oriental prince.
Cambridge: Polity Press.
Sweetman, W. (2004). The prehistory of orientalism: Colonialism and the
textual basis for Bartholomäus Ziegenbalg’s account of Hinduism. New
Zealand Journal of Asian Studies, 6 (2), 12-38.
Tao, Z. (2009). Drawing the dragon: Western European reinvention of
China. New York: Peter Lang.
Tavernier, J. B. (1889). Travels in India. 2 vol. Londra ve New York: Macmillan
and Co.
Trautmann, T. R. (1997). Aryans and British India. Berkeley: University
of California Press.
Turner, B.S. (2005). Leibniz, Islam and cosmopolitan virtue. Theory, Culture
& Society, 22(6), 139-147.
Valensi, L. (1994). Venedik ve Bab-ı Ali: Despot’un doğuşu. L.Valensi (Çev.).
İstanbul: Bağlam Yayınları.
Venturi, F. (1963). Oriental despotism. Journal of the History of Ideas,
24(1) 133-142.
Wallerstein, I. (1992). Tarihsel Kapitalizm. N. Alpay (Çev.) İstanbul: Metis
Yayınları.
Zeitlin, I. M. (1968). Ideology and the development of sociological theory.
New Jersey: Prentice-Hall.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com