Buradasınız

Anasayfa » Content

HOMOSÎSTEÎN ve KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ

HOMOCYSTEINE AND CHRONIC RENAL FAILURE

Journal Name:

  • Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi

Publication Year:

  • 2002
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Böbrek fonksiyonları plazma homosistein konsantrasyonu için önemli bir belirleyicidir ve azalan böbrek rezervi ile homosistein düzeyleri arasında yakın bir ilişki vardır (1). Böbrek yetmezliği gelişen hastalarda homosistein düzeyleri normal şahıslara oranla en az üç-dört kat artmakta (2-4), normal populasyonda %5-7 olan hiperhomosisteinemi prevalansı %85-90'a ulaşmaktadır (1,5,6). Diyaliz tedavisi ile izlenen hastalarda hiperhomosisteinemiye geniş serili bir çalışmada Bostom tarafından dikkat çekilmiş ve bu hastalarının %83'ünde hiperhomosisteineminin saptandığı gösterilmiştir (7). Kronik periton diyalizi ile izlenen hastalarda da total homosistein düzeylerinin hemodiyaliz hastalarına göre daha düşük düzeylerde olmakla birlikte belirgin olarak yükseldiği gösterilmiştir (8). Üremide homosistein metabolizmasında yer alan diğer aminoasit ve ara ürünler de etkilenmektedir. Hastaların metionin düzeyleri normal, buna karşın sistationin ve sistein gibi transsülfürasyon metabolitlerinin düzeyleri yüksek bulunmaktadır. S-adenozil metionin (Ado-Met) ve S-adenozil homosistein (Ado-Hcy) gibi ara ürünlerin plazma konsantrasyonlarının arttığı, Ado-Hcy'deki artışın daha belirgin olduğu ve buna bağlı olarak Ado-Met/Ado-Hcy oranının düştüğü gösterilmiştir. Aynı patern eritrositlerde de gösterilmiş, üremik hastalarda artmış plazma ve eritrosit homosisteininin eritrositlerde toksik bir bileşen olan Ado-Hcy birikimine neden olduğu saptanmıştır (3,4). Sistein-homosistein mikst disülfit düzeylerinin böbrek yetmezliği olan hastalarda kreatinin düzeyleri ile korele olarak arttığı bilinmektedir (9). Plazma homosistein konsantrasyonu ile kreatinin düzeyi arasında pozitif, kreatinin klirensi ile negatif korelasyon olduğu da gösterilmiştir (1). Buna karşın hiperhomosisteinemi ile primer böbrek hastalığı, diyaliz modalitesi, diyaliz süresi ve diyaliz yeterliliği arasında ilişki saptanamamıştır (10). Hiperhomosisteineminin ateroskleroz gelişimi ve kardiyovasküler morbidite/mortalite açısından bağımsız bir risk faktörü olduğu bilinmektedir (11-14). Homosisteinin ateroskleroz patogenezindeki yerine ilk kez 30 yılı aşkın bir süre önce homosistinürili bir hastaya ait otopside aterosklerozis varlığını gösteren McCully dikkat çekmiş (15) ve devam eden araştırmalarla hiperhomosisteineminin sağlıklı populasyon ve kronik böbrek yetmezliği hastaları için kardiyovasküler risk faktörü olduğu kesinleşmiştir (16). Kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda % 85-90'a varan hiperhomosisteinemi prevalansı ve diğer pek çok predizpozan faktör nedeniyle aterosklerotik hastalıklar açısından oldukça yüksek risk söz konusudur (17). Total homosistein düzeyindeki 1 nmol/l lik artış, üremik hastalarındaki vasküler riski %1 arttırmaktadır (18). Üremik çocuk hastalarda da hiperhomosisteinemiye bağlı vasküler komplikasyonlar gelişebilmektedir (19). Homosistein aracilıklı vasküler hasar direkt endotelial toksisite yanısıra trombosit ve pıhtılaşma faktörlerindeki fonksiyonel bozukluklar nedeniyle de gelişmektedir (20). Homosisteinin kültüre edilmiş endotelial hücrelerde reaktif oksijen radikalleri oluşumunu arttırdığı ve peroksitleri detoksifıye edecek antioksidan enzimleri inhibe ettiği gösterilmiştir (21-24). Ayrıca hiperhomosisteineminin endotel hücre proliferasyonunu ve endotel bağımlı vazodilatasyonu inhibe ettiği ve endotelin antitrombotik fonksiyonlarını bozduğu da bilinmektedir (21). Üremik hastalarda homosisteinin özellikle okside formlarının birikimi nedeniyle serbest oksijen radikalleri aşırı miktarda üretilmekte, antioksidan savunma mekanizmaları bozulmakta, nitrik oksitin biyoyararlanımı azalmakta ve endotel bağımlı vazodilatasyon negatif yönde etkilenmektedir (21). Diyaliz hastalarında endotel fonksiyonlarında geri dönüşsüz bozukluklar oluşabilmekte ve buna bağlı olarak kalıcı vasküler hasar gelişebileceği düşünülmektedir (21,25). Kalıcı vasküler hasarı önlemek ve olası kardiyovasküler risklerden korunmak için hiperhomosisteinemiye yönelik tedaviler gündeme gelmektedir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon pdf_tndt_379.pdf
  • 2
68-72
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1. Chauveau P, Chadefaux B, Coude M, Aupetit J, Hannedouche T, Kamoun P. Hyperhomocysteinemia, a risk factor for atherosclerosis in chronic uremic patients. Kidney Int Suppl 1993; 43: S72-77.
2. Hultberg B, Andersson A, Arnadottir M. Reduced, free and total fractions of homocysteine and other thiol compounds in plasma from patients with renal failure. Nephron 1995; 70: 62-67.
3. Hörl WH. Genesis of the ureamic syndrome. In: Davison
AM, Cameron JS, Grünfeld .IP, Kerr DNS, Ritz E,
Winearls CG (eds). Oxford Textbook of Clinical Nephrology. Oxford Medical Publications, Oxford 1998; pp 1822-1836.
4. Guldener CV, Stam F, Stehouver CDA. Homocysteine metabolism in renal failure. Kidney Int Suppl 2001; 59: S234-237.
5. Dennis VW, Robinson K. Homocysteinemia and vascular disease in end stage renal disease. Kidney Int
Suppl 1996; 50: SI 1-17.
6. Bostom AG, Lathrop L. Hyperhomocysteinemia in end-stage renal disease: Prevalence, etiology, and potential relationship to atherosclerotic outcomes. Kidney Int
1997; 52: 10-20.
7. Bostom AG, Shemin D, Lapane KL, Sutherland P,
Nadeau MR, Wilson PWF, et al.
Hyperhomocysteinemia, hyperfibrinogenemia, and lipoprotein (a) excess in maintenance dialysis patients.: A matched case-control study. Atherosclerosis 1996;
125:91-101.
8. Spence JD, Cordy P, Kortas C, Freeman D. Effect of usual doses of folate supplementation on elevated plasma homocysteine in hemodialysis patients: No difference between 1 and 5 mg daily. Am J Nephrol 1999; 19:405-410
9. Wilcken DEL, Gupta VJ. Sulphur-containing aminoacids in chronic renal failure with particular reference to cysteine-homocysteine mixed disulfide. Eur
J Clin Invest 1979; 9: 301-307.
10. Bostom AG, Shemin D, Lapane KL, Nadeau MR, Sutherland P, Chan J, et al. Folate status is the major determinant of fasting total plasma homocysteine levels in maintenance dialysis patients. Atherosclerosis 1996;
123: 193-202.
11. Boers GHJ, Smals AGH, Trijbels FJM, Fowler B,
Bakkeren JAJM, Schoonderwaldt HC; et al. • Heterozygosity for homocystinuria in premature peripheral and cerebral occlusive arterial disease. N Eng J Med 1985; 313: 709-715.
12. Clarke R, Daly R, Robinson K, Naughten E, Cahalane S, Fowler B, Graham I. Hyperhomocysteinemia: An independent risk factor for vascular disease. N Eng J
Med 1991; 324: 1149-1155.
13. Stampfer MJ, Malinow R, Willett WC, Newcomer LM,
Upson B, Ullmann D, et al. A prospective study on plasma homocysteine and risk of myocardial infarction
in US physicians. JAMA 1992; 268: 877-881.
14. Perna AF, Ingrosso D, Castaldo P, Galletti P, De Santo GN. Homocysteine and transmethylations in uremia.
Kidney Int Suppl 2001; 59: S230-233.
71
15. McCully KS. Vascular pathology of homocysteinemia: implications for the pathogenesis of atherosclerosis. Am J Pathol 1969; 56: 111-128.
16. Scott JM. Homocysteine and cardiovascular risk. Am J Clin Nutr 2000; 72: 333-334.
17. Bostom AG, Gohh RY, Beaulieu AJ, Nadeau MR, Hume AL, Jacques PF, et al. Treatment of hyperhomocysteinemia in renal transplant recipients: A randomized, placebo-controlled trial. Ann Int Med 1997;
127: 1089-1092.
18. Moustapha A, Naso A, Nahlawi M, Gupta A, Arheart
KL, Jacobsen DW, et al. Prospective study of hyperhomocysteinemia as an adverse cardiovascular risk factor in end-stage renal disease. Circulation 1998; 97: 138-141.
19. Merouani A, Genest J, Rozen R, Lambert M, Mitchell
GA, Dubois J, Robitaille P. Cerebral vascular complications in a cystinotic uremic child. Pediatr
Nephrol 1999; 13: 73-76.
20. Ueland PM, Refsum H, Brattström L. Plasma homocysteine and cardiovascular disease. In: Atheosclerotic cardiovascular disease, Hemostasis and endothelial function. Francis RB Jr (ed), New York, Marcel Dekker, Inc., 1992, pp 183-236.
21. Massy ZA, Ceballos I, Chadefaux-Latscha B, Nguyen-Khao T, Descamps-Latscha B, Driieke T, Jungers P. Homocysteine, oxidative stress, and endothelium function in uremic patients. Kidney Int Suppl 2001; 59: S243-245.
22. Heinecke JW, Rosen H, Suzuki LA, Chait A. The role of sulphur-containing aminoacids in superoxide production and modification of low density lipoprotein by arterial smooth muscle cells. J Biol Chem 1987; 262: 10098¬10103.
23. Starkebaum G, Harlan JM. Endothelial cell injury due to copper-catalized hydrogen peroxide generation from
homocysteine. J Clin Invest 1986; 77: 1370-1376.
24. Upchurch GR, Welch GN, Fabian AJ, Freedman JE,
Johnson JL, Keaney JF, Loscalzo J. Homocysteine decreases bioavailable nitric oxide by a mechanism involving glutation peroxidase. J Biol Chem 1997; 272: 17012-17017.
25. Guldener CV, Janssen MJFM, Lambert J, ter Wee PM,
Jacobs J, Donker AJM, Stehouwer CDA. No change in impaired endothelial function after long-term folic acid therapy of hyperhomocysteinemia in hemodialysis
patients. Nephrol Dial Transplant 1998; 13: 106-112.
26. Refsum H, Helland S, Ueland PM. Radioenzymatic determination of homocysteine in plasma and urine. Clin Chem 1985;31:624-628.
27. Stabler SP, Marcell PD, Podell ER, Allen RH.
Quantitation of total homocysteine, total cysteine and methionine in normal serum and urine using capillary gas chromatography-mass spectrophotometry.
Analytical Biochem 1987; 162: 186-196.
28. Hultberg B, Andersson A, Sterner G. Plasma homocysteine in renal failure. Clin Nephrol 1993; 40:
230-234.
29. Massy ZA. Reversal of hyperhomocyst(e)inemia in chronic renal failure-Is folic or folinic acid the
answer? Nephrol Dial Transplant 1999; 12: 2810¬2812.
30. Loehrer FMT, Angst CP, Brunner FP, Haefeli WE,
Fowler B. Evidence for disturbed S-adenosylmethionine:S-adenosylhomocysteine ratio in patients with end-stage renal failure: A cause for disturbed methylation reactions? Nephrol Dial
Transplant 1998; 13:656-661.
31. Födinger M, Buchmayer H, Sunder-Plassmann G. Molecular genetics of homocysteine metabolism. Miner
Electrolyte Metab 1999; 25: 269-278.
32. Födinger M, Wagner OF, Hörl WH, Sunder-Plassmann G. Recent insights into the molecular genetics of the homocysteine metabolism. Kidney Int Suppl 2001; 59: S238-242.
33. Födinger M, Hörl WH, Sunder-Plassmann G. Molecular biology of 5,10-methylenetetrahydrofoIate reductase. J
Nephrol 2000; 13:20-33.
34. Frosst P, Blom HJ, Milos R, Goyette P, Sheppard CA,
Matthews RG, et al. A candidate genetic risk factor for vascular disease: A common mutation in methylenetetrahydrofolate reductase (letter). Nat Genet
1995; 10: 111-113.
35. Födinger M, Wolfl G, Fischer G, Rasoul-Rockenschaub S, Schmid R, Hörl WH, Sunder-Plassmann G. Effect of MTHFR 677C T on plasma total homocysteine levels in renal graft recipients. Kidney Int 1999; 55: 1072-1080.
36. Weisberg I, Tran P, Christensen B, Sibani S, Rozen R. A second genetic polymorphism in methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) associated with decreased enzyme activity. Mol Genet Metab 1998; 64:169-172.
37. Födinger M, Buchmayer H, Heinz G, Papagiannopoulos M, Kletzmayr J, Rosoul-Rockenschaub, et al. Effect of
MTHFR 1298 A C and MTHFR 677C T genotypes on
total homocysteine, folate, and vitamin B 12 plasma concentrations in kidney graft recipients. J Am Soc Nephrol
2000; 11: 1918-1925.
38. Janssen MJFM, Guldener CV, de Jong GM, van den Berg M, Stehouwer CDA, Donker AJM. Folic acid treatment of hyperhomocysteinemia in dialysis patients. Miner
Electrolyte Metab 1996;22: 110-114.
39. Wilcken DEL, Gupta VJ, Betts AK. Homocysteine in the
plasma of renal transplant recipients: Effects of cofactor for methionine metabolism: Clin Sci 1981; 61: 743-749.
40. Bostom AG, Shemin D, Gohh RY, Beaulieu AJ, Bagley
P, Massy ZA, et al. Treatment of hyperhomocysteinemia in hemodialysis and renal transplant recipients. Kidney Int 2001 Suppl; 59: S246-252.
41. Wilcken DEL, Dudman NP, Tyrrell PA, Robertson MR. Folic acid lowers elevated plasma homocysteine in chronic renal insufficiency: Possible implications for prevention of vascular disease. Metabolism 1988; 37: 697-701.
42. Bostom AG, Shemin D, Lapane KL, Hume AL, Yoburn D, Nadeau MR, et al. High dose B-vitamin treatment of hyperhomocysteinemia in dialysis patients. Kidney Int
1996;49: 147-152.
43. Sunder-Plassmann G, Födinger M, Buchmayer H, PapagiannopoulosM, Wojcik J, Kletzmayr J, Enzenberger B, et al. Effect of high dose folic acid therapy on hyperhomocysteinemia in hemodialysis
72
patients: Results of the Vienna Multicenter Study. J Am
Soc Nephrol 2000; 11: 1106-1116.
44. Massy ZA, Chadefaux-Vekemans B, Chevalier A, Bader CA, Drueke TB, Legendre C, et al. Hyperhomocysteinaemia: a significant risk factor for cardiovascular disease in renal transplant recipients.
Nephrol Dial Transplant. 1994;9(8):1103-1108.
45. Stein G, Miiller A, Busch M, Fleck C, Sperschneider S. Homocysteine, its metabolites, and B group vitamins in renal transplant patients. Kidney Int Suppl 2001; 59: S262-265.
46. Arnadottir M, Hultberg B, Wahlberg J, Fellström B,
Dimeny E. Serum total homocysteine concentration before and after renal transplantation. Kidney Int 1998; 54: 1380¬1384. •
47. Bostom AG. Homocysteine: "Expensive creatinine" or important, modifiable risk factor for atherosclerotic outcomes in renal transplant recipients? J Am Soc Nephrol
2000;11:149-151.
48. Ducloux D, Ruedin C, Gibey R, Vautrin P, Bressonvautrin C, Rebibou JM, Chalopin JM. Prevalence, determinants and, clinical significance of hyperhomocyst(e)inemia in
renal transplant recipients. Nephrol Dial Transplant 1998; 13:2890-2893.
49. Hagen W, Födinger M, Heinz G, Buchmayer H, Hörl WH, Sunder-Plassmann G. Effect of MTHFR genotypes and hyperhomocysteinemia on patient and graft survival in kidney transplant recipients. Kidney Int Suppl 2001; 59: 253-257.
50. Ducloux D, Fournier V, Rebibou JM, Bresson-Vautrin C. Gibey R, Chalopin JM. Hyperhomocysteinemia in renal transplant recipients with and without cyclosporine. Clin
Nephrol 1998; 49: 232-235.
51. Lilien M, Duran M, Hoeck KV, Poll-The BT, Schroder C. Hyperhomocysteinemia in children with renal disease.
Nephrol Dial Transplant 1999; 14: 366-368
52. Litwin M, Abuauba M, Wawer ZT, Grenda R, Kuryt T, Pietraszek E. Folate, vitamin B|2and sulfur aminoacid levels in patients with renal failure. Pediatr Nephrol 2001;
16: 127-132
53. Litwin M, Grenda R. Hyperhomocysteinemia in children with moderate chronic renal failure — effect of folic acid treatment. Pediatr Nephrol 1998; 12: CI 89 (Abstract).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com