You are here

Türkiye’nin Darbe Geleneği: 1960 ve 1971 Müdahaleleri

The Military Coup Tradition of Turkey: The 1960 and 1971 Interventions

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The military coups and the establishment of military dominance in Turkish political life have turned into a tradition. The army, who had an effective role on the foundation of modern Turkey, started seeing themselves as the guard of the newly-founded state and Ataturk’s principles. Although they did not intervene the political life during Ataturk and Inonu era, they began to interfere with the political system after electoralism. The interventions made to the system started with the 1960 military coup and after, with the changes on the institutional structure, the dominance of the military was established. When it was considered that the elected ones were out of control, it was inevitable for them to organise another respond. In this paper the military intervention tradition is examined, especially by focusing on the 1960 and 1971 coups, and it is shown that the Turkish political culture has an important role in these coups.
Abstract (Original Language): 
Türk siyasal hayatında darbeler ve askeri vesayet sisteminin tesisi bir gelenek haline dönüşmüştür. Modern Cumhuriyetin kuruluşunda etkin bir role sahip olan askerler kendilerini kurulan devletin ve Atatürk ilkelerinin bekçisi olarak görmeye başladılar. Atatürk ve İnönü dönemlerinde siyasete müdahale etmemişlerse de çok partili hayata geçildikten sonra sisteme müdahale etmeye başlamışlardır. Sisteme yapılan müdahaleler 1960 darbesi ile başlamış ve bu darbe sonrasında kurumsal yapıda yapılan değişikliklerle askerin sistem üzerindeki vesayeti tesis edilmiştir. Seçilmişlerin kontrolden çıktıkları düşünüldüğünde bir müdahale daha onlar için kaçınılmaz olmuştu. Bu çalışmada askeri darbe geleneği, 1960 ve 1971 müdahalelerini içine alacak bir şekilde irdelenmiş ve bu müdahalelerde Türk siyasal kültürünün de önemli bir payı olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır.
55
72

REFERENCES

References: 

Akıncı, A. (2013a), “Türkiye’de Askeri Vesayetin Tesisi ve Demokratikleşmeye Olan
Etkisi”, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, s.93-123
Akıncı, A. (2013b), “Türk Siyasal Hayatında 1980 Sonrası Darbeler ve E-Muhtura”,
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt 15, Sayı 2, 39-58
Arslan, A. (1999), İslam, Demokrasi ve Türkiye, 1. Baskı, Vadi Yayınları, Ankara
Baydur, M. (1997), “Üniformalı Demokrasi”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim,
s.306-322
Bulut, Y. (2005), “21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Parlamentonun Yasa Faaliyeti:
Sorunlar ve Çözümler, Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de
Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel Yayınları, Bursa, s.145-164
Buran, H. (2005), “Türkiye’de Parlamento Seçimleri, Yerel Seçimlerde Karşılaşılan
Bazı Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın
Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel Yayınları, Bursa, s.553-590
Cem, İ. (1998), Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, 13. Baskı, Can Yayınları, İstanbul
Çavdar, T. (2004), Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, 3. Baskı, İmge Kitabevi Yayınları,
Ankara
Çitçi, O. (2006), “Ordu-Siyaset İlişkileri”, Amme İdare Dergisi, Cilt 39, Sayı 4, Aralık,
s.17-44
Çufalı, M. (2005), “Çok Partili Hayata Geçiş Dönemi: 1945-1950”, Adnan Küçük ve
diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel Yayınları,
Bursa, s.401-429
Demir, O. ve A. Üzümcü (2002), “Türkiye’de Yaşanan Ara Rejimlerin Sebepleri Üzerine
Bir İnceleme”, G.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 1/2002, s.155-182
Dursun, D. (1999), Demokratikleşemeyen Türkiye, 1. Baskı, İşaret Yayınları, İstanbul
Dursun, D. (2000), Ertesi Gün; Demokrasi Krizlerinde Basın ve Aydınlar, 1. Baskı,
İşaret Yayınları, İstanbul
Dursun, D. (2001), 27 Mayıs Darbesi, Şehir Yayınları, İstanbul-2001
Dursun, D. (2003), 12 Mart Darbesi, Şehir Yayınları, İstanbul
Dursun, D. (2004), Siyaset Bilimi, 2. Baskı, Beta, İstanbul
Dursun, D. (2005), “Türk Demokrasisinde Kurumsallaşma Sorunu ve Krizleri Çözme
Yöntemi Olarak Askeri Darbeler”, Muhafazakâr Düşünce, Yıl 1, Sayı 3, Kış, s.175-
196
NİSAN 2014
71
Dursun, D. ve F. Yurttaş (2006), “Türkiye’de Demokrasiye Geçişlerde Askerin Elde
Ettiği Çıkış Garantisi Olarak Milli Güvenlik Kurulu”, Muhafazakâr Düşünce, Yıl 3,
Sayı 9-10, Yaz-Güz, s.223-246
Erdoğan, M. (2005), Anayasal Demokrasi, 7. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara
Heper, M. (1994), “Atatürk’te Devlet Düşüncesi”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay
(der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul,
s.233-263
Heper, M. (1998), “Türkiye’de Devlet, Demokrasi Geleneği ve Silahlı Kuvvetler”,
Davut Dursun; Hamza Al (der.), Türkiye’de Yönetim Geleneği, İlke Yayıncılık, İstanbul,
s.209-233
Heper, M. (2006), Türkiye’de Devlet Geleneği, Çev. Nalan Soyarık, Doğu Batı Yayınları
Huntington, S. P. (2007), Üçüncü Dalga, Çev. Ergun Özbudun, Kıta Yayınları, Ankara
İzol, R. (2002), “Türkiye’de Ordu’nun Siyasi Varlık Sebepleri”, Mülkiye, Cilt XXVI,
Sayı 235, Temmuz-Ağustos, s.193-215
Kalaycıoğlu, E. (1994), “1960 Sonrası Türk Siyasal Hayatına Bir Bakış: Demokrasi
Neo-Partimonyalizm ve İstikrar”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de
Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul, s.469-493
Kalaycıoğlu, E. (2007), “Türkiye’de Politik Rejimin Evrim ve Yasama Sistemi”, Ersin
Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme,
3.Baskı, Aktüel Yayınları, İstanbul, s.331-349
Kara-İncioğlu, N. (1994), “Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş ve Demokrasi Sorunları”,
Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve
Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul, s.265-277
Karadağ, A. (2005), “Türkiye’de Demokratikleşme ve Demokratik Sistem”, Adnan
Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1,
Aktüel Yayınları, Bursa, s.311-340
Karatepe, S. (2005), “Başkanlık Sisteminin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”,
Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt:
1, Aktüel Yayınları, Bursa, s.241-258
Keyman, E. F. (1998-9), “Kamusal Alan ve “Cumhuriyetçi Liberalizm”: Türkiye’de
Demokrasi Sorunu”, DOĞU BATI, II/5, Kasım-Aralık-Ocak, s.57-72
Küçük, A. (2005), “Türkiye’de Anayasalar ve Anayasacılık Hareketleri”, Adnan Küçük
ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel
Yayınları, Bursa, s.41-110
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ İİBF DERGİSİ
72
Kuzu, B. (2005), “Türkiye İçin Başkanlık Sistemi”, Adnan Küçük ve diğerleri (der.),
21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel Yayınları, Bursa, s.167-
240
Özbudun, E. (2007), Çağdaş Türk Politikası, Çev. Ali Resul Usul, 2. Baskı, Doğan
Egmont Yayıncılık, İstanbul
Özgür, A. F. (1999), “Darbe Kültürümüzde ilerlemeler”, Yeni Türkiye, Yıl 5, Sayı 29,
Eylül-Ekim, s.158-162
Toker, M. (1991), Demokrasimizin İsmet Paşa’lı Yılları 1944-1973; Yarı Silahlı Yarı
Külahlı Bir Ara Rejim 1960-1961, 2. Baskı, Bilgi Yayınevi, Ankara
Toprak, B. (1994), “Türkiye’de Dinin Denetim İşlevi”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar
Sarıbay (der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul,
s.387-396
Tuncel, G. (2005a), “Türkiye’de Bürokrasi ve Siyaset”, Adnan Küçük ve diğerleri
(der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 1, Aktüel Yayınları, Bursa,
s.603-630
Tuncel, G. (2005b), “Türkiye’de Sivil Toplum Kuruluşlarının Tarihsel Gelişimi”, Adnan
Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 2,
Aktüel Yayınları, Bursa, s.709-736
Turan, İ. (1994), “Türkiye’de Siyasal Kültürün Oluşumu”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar
Sarıbay (der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları,
İstanbul, s.439-467
Turhan, M. (1991), Siyasal Elitler, Gündoğan Yayınları, Ankara
Türköne, M. (2005), “Adnan Menderes ve Arkadaşlarını Hatırlama”, Zaman Gazetesi,
29.09.2005, www.liberal-dt.org.tr, (10.04.2008)
Vural Dinçkol, B. (2005), “Çoğulcu Demokrasilerde Siyasal Partiler ve Kanaatler”,
Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt:
1, Aktüel Yayınları, Bursa, s.387-400.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com