You are here

ADALET KAVRAMI VE ŞlA' DA SAHABENİ N ADÂLETİ MESELESİ

The Justice Condition in Hadith and the Justice Issue of the Companions in the Shia'a

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The dictionary meaning of justice is based on truth and honesty. Reliability of the narrator is a condition in the Hadith.The Hadith metodologists discussed five conditions for that justice that are 1- the lie of narrator, 2- accusing the narrator of being a lair, 3- sinfulness of narrator, 4-people who creat Beda'a (k^)in religion, 5- and being ignorant.With these statements they accepted that a person's justice is related to these conditions. These conditions are necessary for all the narrators except the Companions. Sunni scholars have considered all the companions as reliable, that's why, they don't criticize them.Shia agrees with Sunni scholars on the defini¬tion of the companion, however, they think differently about their justice. Although there are some differences between them, they went on to criticize many of the Companions for different reasons. They even go further and accuse some of the Companions of being disbelievers.In this study, we will examine the evidence of the Shia and the appeals of Ahl al-Sunnah. That 's why we carry out this assessment.
Abstract (Original Language): 
Sözlükte adalet, doğruluk ve dürüstlük anlamına gelirken bir hadis terimi olarak ra-vinin hadis rivayet ehliyetini ifade etmektedir. Hadis usûlcüleri adalet ve zabt için birtakım şartlar ileri sürerler ki adalet için ileri sürülen şartlar; kizbu'r-ravî, ittihamu'r-ravî bi'l-kizb, fısku'r-ravî, bidatu'r-ravî ve cehaletu'r-ravî olmak üzere beştir. Onlar bu ifadeleriyle kişinin adalet sahibi olabilmesini bu şartlara bağlamışlardır. Bu şartlar sahabe hariç tüm raviler için aranan şartlardır. Sahabenin hepsi adâlet sahibi kabul edildiği için Ehl-i sünnet uleması sahabenin tamamını âdil olarak görmüşler ve cerh dışı tutmuşlardır. Şia, sahabenin tanımında her ne kadar Sünnî muhaddisler gibi düşünseler de adaleti konusunda farklı düşünmektedirler. Kendi aralarında bir takım farklılıklar arz etse de sahabenin çoğunu farklı sebeplerden dolayı cerh etme yoluna gitmişler hatta daha ileri giderek bir kısmını küfürle itham ederek edaletlerine dil uzatmışlardır. Bu çalışmamızda biz; Şia'nın sahabeyi cerh ve tadil ederken ileri sürdükleri delillerini ve Ehl-i sünnetin bu konudaki itirazlarını inceleyerek bir değerlendirme yapacağız.
41
76

REFERENCES

References: 

»
Abdulaziz el-Buharî (730/1330), Keşfu'l-Esrâr Şerhu Usûli'l-Pezdevî, b.y.y., trhs., (sayfanın üst
tarafı Usûlu'l-Pezdevî, alt tarafı ise Buharî'nin Keşfu'l-Esrâr1 ıdır.) » Ahmed b. Hanbel, (241/855) Müsned, (thk: Şuayb Arnavud-Adil Mürşid v.d.), 2001, Beyrut, I.
bsk.
» Ahmed
b. Hanbel, Müsned, I-VI, İstanbul, 1981. » Ahmed Emin, Fecru'l-islam, Kahire, 1964.
»
Ali b. Sultan Muhammed, Ebu'l-Hasen Nuruddin el-Molla el-Herevî el-Kârî (1014/1605), Şerhu Nuhbeti'l-Fiker fi Mustalahi'l-Eser, (Giriş ve thk: Abdulfettah Ebû Gudde; Thk veTalik: Muhammed Nezzâr Temîm ve Heysem Nezzâr Temîm), Beyrut, trhs.
»
Ali Han, Sadruddin es-Seyyid eş-Şirâzî el-Hüseynî, ed-Derecâtu'r-Refîa fî Tabâkati'ş-Şia, Kum,
1397.
»
Amidî, Seyfuddin Ebu'l-Hasen, el-ihkâm fi Usûlil-Ahkâm, (thk: Abdurrezzak Afifi), Beyrut, trhs. » Amilî, eş-Şehîd es-Sânî Zeynuddin b. Ali b. Ahmed el-Cebbûrî (965/1558), er-Riâye fî ilmi'd-
Dirâye, (thk: Abdu'l-Hüseyin Ali Bekkâl), Kum, 1408. » Attâr, Hasan b. Muhammed b. Mahmud (1250/1835), Hâşiyetu'l-Attâr ala Şerhi'l-Celâl el-
Muhalla Alâ Cemi'l-Cevâmi', b.y.y., trhs., I-II » Bâcî, Ebu'l-Velid Süleyman b. Halef b. Saîd (474/1081), ihkâmu'l-Fusûl fi Ahkâmi'l-Usûl, (thk:
Abdullah Mahmud el-Cebburî), Beyrut, 1989. » Bedrân, Abdulkadir b. Ahmed b. Mustafa b.Abdirrahim b. Muhammed (1346/1927), el-Medhal
ila Mezhebi'l-imam Ahmed b. Hanbel, (thk: Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî), Beyrut, 1401,
II. bsk.
»
Behnesâvî, Sâlim Ali (2006), es-Sünnetu'l-Müfterâ aleyha, Kahire, 1989, III. bsk. » Bennâ Ahmed Abdurrahman es-Saatî (1377/1957), Bulûğu'l-Emânî min Esrâri'l-Fethi'r-Rabbanî, Beyrut, trhs.
»
Beykûnî, Ömer b. Muhammed b. Futûh ed-Dımeşkî (1080/1669), el-Manzûmetu'l-Beykûnîye,
1999, I. bsk.
»
Buharî, Muhammed b. İsmail el-Cufî (256/870), Sahih-el-Câmiu'l-Müsnedu's-Sâhihu'l-
Muhtasaru min Umûri Rasulillahi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ve Sünenihi ve Eyyamihi-, (thk:
Muhammed Zuheyr b. Nâsır en-Nâsır), (eserin altında yer alan talik ve şerhler: Mustafa Dîb
el-Boğa), Beyrut, 1422, I. bsk. » Cessâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekr er-Râzî (370/980), el-Fusûl fi'l-Usûl, 1994, II. bsk. » Cezâirî, Tahir b. Salih (veya Muhammed Salih) b. Ahmed b. Muhib es-Sem'unî (1338/1910),
Tevcihu'n-Nazar fi Usûli'l-Eser, (thk: Abdulfettah Ebû Gudde), Haleb, 1995, I. bsk. » Cuveynî, İmamu'l-Haremeyn (478/1085), el-Burhân fi Usûli'l-Fıkh, Kahire, 1400, II. bsk. » Damad, el-Mîr Muhammed Bakır el-Hüseynî el-Maraşî (960/1553), er-Revâşihu's-Semâviyye fi
Şerhi 'l-Ehâdisi'l-imâmiye, Kum, 1405. » Dehlevî, Abdulhak b. Seyfiddin b. Sâdillah el-Buharî, Mukaddimetu fî Usûli'l-Hadis, (thk: Sel-
man el-Hüseynî en-Nedvî), Beyrut, 1986, III. bsk. » Emir Padişah el-Buharî, Muhammed Emin (972/1564), Teysiru'r-Tahrîr fi Usûli'l-Fıkh ibni'l-
Humâm, Mısır, 1351.
»
Ensarî, Abdu'l-'Ulâ Muhammed b. Nizâmiddin Muhammed, Fevâtihu'r-Rehamut bi Şerhi Müsel-
lemi's-Subût, Bulak, 1324. » Ensarî, Zekeriya b. Muhammed b. Ahmed Zekeriya Zeynuddin Ebû Yahya (926/1520), Gâye-
tu'l-Vusûl fi Şerhi Lübbi'l-Usûl, Mısır, trhs. » Esed Haydar (2015), el-imâmu's-Sâdık ve'l-Mezâhibu'l-Erbaa, Beyrut, 1969.
184 Sünnî İslam coğrafyasını kimin temsil ettiği ayrı bir konu olmakla birlikte Suudi Arabistan'ın kendisini Sünniliğin temsilcisi gibi görmesi de başlı başına bir problemdir. Zira selefi bir zihin dünyasına sahib olan ve her fırsatta Selefî-Vahhabî düşünceyi İslam coğrafyasına yaymaya çalışması onun ne kadar sünnî bir ekole mensub olduğu da tartışmalıdır.
Mütefekkir,
2015; 2(3): 41-76
Adâlet Kavramı ve Şia'da Sahâbenin Adâleti Meselesi
75
»
Fadl b. Şâzân, Ebû Muhammed el-Ezdî, el-idâh, Beyrut, 1982.
»
Fığlalı, Ethem Ruhi, Çağımızda itikâdîislam Mezhepleri, İzmir 1993.
»
Gazzalî, el-Mustasfâ min ilmi'l-Usûl, (thk: Muhammed Abdusselâm Abdu'ş-Şâfî), Beyrut,1993,
I. bsk.
»
Gazzalî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed (505/1111), el-Mustasfâ min ilmi'l-Usûl, Bu¬lak, 1324.
»
Hâşim Maruf el-Hasenî, Dırâsatun fil-Kâfi lil Kuleynîve's-Sahih li'l-Buharî, IX, 1 (CD)
»
Hatibu'l-Bağdadî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali b. Sabit (463/1070), el-Kifâye fi imi'r-Rivâye, Beyrut,
1988.
»
Hillî el-Allame (726/1326), Keşfu'l-Murâd fi Şerhi Tecridi'l-itikad, (thk: Hasan Hasanzade el-Amulî), Kum, 1407.
»
Hoî,es-Seyyid Ebu'l-Kasım el-Musevî (1992), Mu'cemu'r-Ricâli'l-Hadis ve Tafsili Tabakati'r-Ruvât, (CD)
»
Irakî, Ebu'l-Fadl Zeynuddin Abdirrahim b. el-Hüseyin b. Abdirrahman b. Ebî Bekr b. İbrahim (806/1403), et-Takyîd ve'l-izâh Şerhu Mukaddimeti ibni's-Salâh, (thk: Abdurrahman Muhammed Osman), Medine-i Münevvere, 1969, I. bsk.
»
Irakî, Elfiyetu'l-Irakî-et-Tebsıretu ve't-Tezkiretu fîUlûmi'l-Hadîs-, (thk: el-Arabî ed-Dâir el-Furyatî; takdim ve tashih: Abdulkerim b. Abdillah b. Abdirrahman el-Hadîr ), Riyad, 1428, II. bsk.
»
İbn Abdi'l-Berr, Ebû Ömer Yusuf en-Nemerî el-Kurtubî (463/1071), el-istiâb fîMarifeti'l-Ashâb, (thk: Ali Muhammed el-Bicâvî), Beyrut, 1992, I-IV
»
İbn Dakîki'l-İyd Takıyuddin Ebu'l-Feth Mumammed b. Ali b. Vehb b. Muti' el-Kuşeyrî (702/1302), el-Iktırâh fi Beyâni'l-Istılâh, Beyrut, trhs.
»
İbn Hacer, Ebu'l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed el-Askalanî (852/1448), Nüzhe-tu'n-Nazar fi Tavdîh Nuhbeti'l-Fiker fî Mustalahi Ehlil-Eser, (thk: Abdullah b. Dayfullah er-Rahîlî), Riyad, 1422, I. bsk.
»
İbn Hacer, Takribu't-Tehzib, (thk: Abdulvehhab Abdullatif), Beyrut, 1975, II. bsk.I-II
»
İbn Hacer, Tehzîbu't-Tehzîb, Haydarâbâd-Hind, 1327, I. bsk.
»
İbn Kesîr, Ebu'l-Fidâ İsmail b. Ömer (774/1372), ihtisâru Ulûmi'l-Hadis, (thk: Ahmed Muham-med Şakir), Beyrut, II. bsk., trhs., I, 92.
»
İbn Mace, Ebû Abdillah) Muhammed b. Yezid el-Kazvînî (275/888), Sünen, Fedâilu's-Sahabe, (thk: Muhammed Fuad Abdulbaki), -Sindî ve Suyutî şerhleriyle birlikte- Kahire, 1952.
»
İbn Manzûr, Cemaluddin Muhammed b. Mükerrem b. Manzûr (711/1311), Lisânu'l-Arab, Bey¬rut, trhs.
»
İbn Mulakkan, Sırâcuddin Ebû Hafs Ömer b. Ali b. Ahmed el-Mısrî (804/1401), et-Tezkirefi
Ulûmi'l-Hadis, (talik: Ali Hasen Abdulhamid), Amman, 1988, I. bsk. » İbnu'l-Hümâm, Kemaluddin (861/1457), et-Tahrîr, Bulak, 1317.
»
İbnu'l-Vezîr, Muhammed b. İbrahim el-Yemanî, el-Avâsım ve'l-Kavâsım li Zebbi an Sünneti Ebi'l-
Kâsım (1182/1768), (thk: Şuayb el-Arnavut), Beyrut, 1992, II. bsk. » İbnu'n-Neccâr, Takıyuddin Ebu'l-Bekâ Muhammed b. Ahmed b. Abdilaziz b. Ali el-Futûhî
(972/1564),
Muhtasaru't-Tahrîr
Şerhu'l-Kevkebi'l-Münîr, (thk: Muhammed ez-Züheylî-Nezîh
Hammad) b.y.y., 1997, II. bsk. » İbnu's-Salâh, Ebu Amr Osman b. Abdirrahman eş-Şehrezûrî (643/1245), Ulûmu'l-Hadis -
Mukaddime-, (thk: Nurettin Itr), Beyrut, 1984, III. bsk. » Kadî Abdulcebbâr, Ebu'l-Hasen (415/1024), el-Muğnî fi Ebvabi't-Tevhîd ve'l-Adl, (talik: Ab-
dulhâlim Mahmud-Süleyman Dünya), Mısır, trhs. » Karâfî, Ebu'l-Abbas, Şihâbuddin Ahmed b. İdris b. Abdirrahman (684/1285), Şerhu Tenkîhi'l-
Fusûl (thk: Abdurrauf Sa'd), b.y.y., 1973. » Kaşânî, Mevla Muhsin Muhammed el-Murtedâ (1091/1680), ilmu'l-Yakîn fî ilmi Usûli'd-Din,
Kum, trhs.
»
Kâşifu'l-Gıtâ Muhammed el-Hüseyin (1373/1953), Aslu'ş-Şia ve Usûluha, (thk: Seyyid Murtedâ
el-Askerî), Beyrut, 1982. » Kuhpâî, Zekiyuddin el-Mevla İnayetullah b. Ali, Mu'cemu'r-Ricâl, Kum, 1364. » Kuleynî, Ebû Cafer Muhammed b. Yakub b. İshak er-Râzî, el-Kâfi, (tas ve talik: Ali Ekber el-
Gaffari), Tahran, 1388. » Kutluay Yaşar, islam ve Yahudi Mezhepleri, Ankara 1965.
»
Leknevî Ebu'l-Hasanât Abdulhayy (1304/1886), Tuhfetu'l-Ahyâr b. ihyâi Sünneti Seyyidi'l-Ebrâr, Beyrut, 1992.
»
Mâmekânî Abdullah, Mikbâsu'l-Hidâye, (Tenkîhu'l-Makâf ın 3. cildin sonunda), Necef, 1352.
Mütefekkir,
2015; 2(3): 41-76
76
Harun Reşit DEMiREL
»
Mâmekânî Abdullah, Tenkîhu'l-Makâl fi ilmi'r-Ricâl, Necef, 1350-1352.
»
Meclîsî, eş-Şeyh Muhammed Bakır, Bıhâru'l-Envâr el-Câmiatu li Düreri Ahbâri Eimmeti'l-Athar,
Beyrut, 1983, II. bsk. » Muhammed Ali el-Ebtahî, Tehzîbu'l-Makâl, (CD)
» Muhammed b. Habib, el-Muhabber, (thk: Muhammed Hamidullah), 1361, b.y.y.
»
Muhammed Ebû Zehra, islam'da itikadi ve Siyasî Mezhepler Tarihi, (çev: H. Karakaya-K. Ayte-
kin), İstanbul, 1983. » Muhammed Hasan el-Muzaffer, Delâilu's-Sıdk, Kum, 1395.
»
Münavî, Zeynuddin Abdurrauf b. Taci'l-Arifîn b. Ali b. Zeyni'l-Abidin el-Haddâdî, el-Yevâkit ve'd-Dürer fî Şerh Nuhbeti'l-Fiker, (thk: el-Murteda ez-Zeyn Ahmed), Riyad, 1999, I. bsk.
»
Nevbahtî, Ebû Muhammed el-Hasen b. Musa, Fıraku'ş-Şia, Necef, 1936.
»
Pezdevî, Ebu'l-Hasen Ali b. Muhammed, Kenzu'l-Vusûl ilâ Marifeti'l-Usûl, İstanbul, 1309.
»
Ramehürmüzi, Ebu Muhammed el-Hasen b. Abdirrahman b. Hallad (360/970), el-Muhaddisu'l-Fâsıl Beyne'r-Râvîve'l-Vâî, (thk: Muhammed Haccâc el-Hatib), Beyrut, 1404, III. bsk.
»
Râzî, Zeynuddin Ebu Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkadir el-Hanefî, Muhtâru's-Sıhâh, Beyrut, 1999
»
San'ânî, Tavdihu'l-Efkâr li-Meânî Tenkihi'l-Enzâr, (thk: Ebû Abdirrahman Salâh b. Muhammed b. Uveyda), Beyrut, 1997, I. bsk.
»
San'ânî, Muhammed b. İsmail b. Salâh b. Muhammed el-Hasenî el-Kehlanî, Semeratu'n-Nazar fi ilmi'l-Eser, (thk: Zâid b. Sabri b. Ebî 'Ulfe), Riyad, 1996, I. bsk.
»
Sehavî, Şemsuddin Ebu'l-Hayr Muhammed b. Abdirrahman b. Muhammed b. Ebî Bekr b. Osman b. Muhammed (902/1496), Fethu'l-Muğîs bi Şerhi Elfiyeti'l-Hadis lil-Irakî, (thk: Ali Hüseyin Ali), Mısır, 2003, I. bsk.
»
Serahsî Bağdadî, Ebû Bekr Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl, Usûlu's-Serahsî, (thk: Ebu'l-Vefa el-Afganî), Beyrut, 1973.
»
Seyyid Ali b. Masum, ed-Derecâtu'r-Refîa, (CD)
»
Suyutî, Celaluddin Abdirrahman b. Ebî Bekr (911/1505), Tedribu'r-Râvî fi Şerhi Takrîbi'n-
Nevavî, (Ebû Kuteybe, Nazr Muhammed el-Faryâbî), Kahire, 1966, II. bsk. » Sübhânî Cafer, Ebhâsun fi'l-Milel ve'n-Nihal, Kum, 1408.
»
Şehîd es-Sânî, Zeynuddin, er-Riâye fîilmid-Dirâye, (thk: Abdul-Hüseyin Ali Bekkâl), Kum, 1408. » Şehristânî, Ebu'l-Feth Muhammed b. Abdilkerim (548/1153), el-Milel ve'n-Nihal, Beyrut, 1975. » Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed b. Abdillah el-Yemenî (1250/1834), irşadu'l-Fuhûl
ila Tahkiki'l-Hakk min ilmi'l-Usûl, (thk: Ahmed Azv İnâye; Takdim: Halil el-Meyyis-Veliyuddin
Salih Ferfûr), Beyrut, 1999, I. bsk. » Şihâbuddin Ebû Abdillah Yakut b. Abdillah er-Rumî (626/1229) el-Hamevî, Mu'cemu'l-Buldân,
Beyrut, 1995, II. bsk.
»
Tabatabâî, Seyyid Muhammed Hüseyin (1981), Tarihî Siyasî ilmî irfânî ve Ahlâkî Boyutlarıyla
islamda Şia, (çev: K. Akaras-Abbas Kâzımî), İstanbul, 1993. » Tabersî, Ebû Mansûr Ahmed (561/1165), el-ihticâc, Beyrut, 1983.
»
Taftazânî, Saduddin Mesud b. Ömer (792/1390), Şerhu't-Telvîh Ala't-Tavdîh, (et-Tavdîh fi Halli
Gavamidi't-Tenkîh ile birlikte), Mısır, trhs. » Taha Hüseyin (1973), el-Fitnetu'l-Kubra, Kahire, 1966.
»
Tirmizî, Muhammed b. İsâ b. Sevre b. Musa b. Dahhâk (279/892), Sünen, (thk: İbrahim Atve
'Ivad), Mısır, 1975. » Vilâyetu'l-imâm Ali fi'l-Kitab ve's-Sünne, (CD) » Wellhausen, J. (1918), el-Havariç ve'ş-Şia, Kahire, 1958. » Yücel Ahmed, Hadis Tarihi, İstanbul, 2012, I. bsk.
»
Zehebî Ebu Abdillah Şemsuddin Muhammed b. Ahmed b. Osman (748/1347), Tecrîdu Es-
mai's-Sahabe, Haydarabad, 1315. I-II » Zerkeşî, Ebû Abdillah Bedruddin Muhammed b. Abdillah b. Bahadır (794/1391), en-Nüket ala
Mukaddimeti ibni's-Salâh, (thk: Zeynulabidin b. Muhammed bila Feric ), Riyad, 1998, I. bsk. » Zerkeşî, el-Bahru'l-Muhît fi Usûli'l-Fıkh, b.y.y., 1994, I. bsk.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com