Buradasınız

İDARE HUKUKUNDA YOKLUK VE ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ UYGULAMASI

Journal Name:

Publication Year:

Author Name
Abstract (2. Language): 
In administrative law, "nonexistence" means that there is not any administrative transaction in reality or it means heavy and clear (explicit) contrariety to law, such as seizuring authority and function. The elements of the nonexistence in the meaning of law can be determined through the components of the administrative transaction. Nonexistence can be a subject of a judgement (declaratory judgement action) in France. In contrary, declaratory judgement action can not be a subject of a administrative judgement in Turkey only it can be a subject of a judgement by ordinary court of justice. As a rule, there is no need to open a file against the transactions which are not exist. But, if the nonexistence is heavy and explicit it can be a subject of opening a file by the administrative courts. And it should be handled in the format of an action of annulment. The decisions of the High Military Administrative Court are in the same way. There are so many decisions of the High Military Administrative Court about "nonexistence". According to the Court it can be a nonexistence in the five elements of an administrative transaction. But, because of the feature of the theory, there are some decisions which are contrary to each other. Some situations which are slight contrary to the law are admitted as "nonexistence" by the Court. In generally if there is a "nonexistence" first the Court makes a decision of declarations and than it makes a decisions of annulment. But sometimes The Court makes only a decision of declarations.
Abstract (Original Language): 
İdare hukukunda yokluk, işlemin madden var olmamasını (=maddi yokluk) veya geçerlik şartlarının -yetki ve fonksiyon gaspı gibi- ağır ve açık hukuka aykırılık taşımasını (= hukuki yokluk, yokluk benzeri, yok hükmünde olma) ifade eder. Hukuki yokluk oluşturan haller işlemin unsurlarına göre belirlenir. Ancak bu konuda objektif bir kıstas konulamamıştır. Maddi yokluk halinde, Fransa'da tespit davası açılabilir. Buna karşılık, Türk idari yargılama usûlüne göre tespit davası yoluna başvurulamaz.. Dava adliye mahkemesinde açılabilir. Yok hükmünde olan işlemlerin iptali için kural olarak dava açmaya gerek yoktur. Açık ve ağır sakatlık varsa, idare mahkemesinde dava açılabilir. Bu dava iptal davası formatmda görülmelidir. Askerî Yüksek İdare Mahkemesi'nin (AYİM) uygulaması da bu şekildedir. Askerî Yüksek İdare Mahkemesi'nin yoklukla ilgili kararları oldukça geniş ve fazladır. Gerekçeleri ayrıntılıdır. Mahkemeye göre, beş unsurda da (maksat dahil) yokluk olabilir. Ancak teorinin özelliğinden dolayı bazen çelişkili kararlara rastlanmaktadır. Bazı basit hukuka aykırılık halleri de yok hükmünde kabul edilmektedir. Mahkeme, yokluk varsa bazen sadece bunu tespit etmekte, çoğunlukla da ayrıca işlemi iptal etmektedir.
805-880

REFERENCES

References: 

ALİEFENDİOĞLU, Yılmaz; "Yönetsel ve Anayasal Yargıda 'Yokluk'", Amme İdaresi Dergisi, C.28, S.2, Haziran 1995, s.3-10
ANAYURT, Ömer; Türk Hukukunda İdarenin Kusura Dayanan Sorumluluğu, GÜSBE, Ankara 1989, (Yayımlanmamış Yüksek Lisansa Tezi)
AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/ KAYA, Cemil, Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2011.
ARTUKMAÇ, Sadık; Bizde İdarenin Murakabesi, Ankara 1950
BAL, Yakup/KARABULUT, Mustafa/ŞAHİN, Yahya; İdari Yargılama Usulü İle İlgili Danıştay 10. Dairesinin Seçilmiş Kararları, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2000
BALTA, Tahir; İdare Hukuku Giriş,
BERK, Kahraman İdari Yargılama Usulü Kanunu Kapsamında İlk İnceleme, Alfa Yayınları, İstanbul, 2008
CANDAN, Turgut; İdari Yargılama Usûlü Kanunu, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2005
DÜNDAR, Erol; "Maksat Denetimi (Nazariyeler, Türk ve Fransız İçtihatlarına Göre)", İdare Hukuku ve İdari Yargı İle İlgili İncelemeler I, Ankara, Danıştay Yayınları, Ankara 1976, s. 161-189
ERGEN, Cafer; İdari Yargılama Usulü Kanunu Şerhi, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008
ERKUT; Celâl; "İdare Hukukunda Yokluk Teorisi", İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, Y.9, S. 1-3, 1998, s. 69-91
; İptal Davasının Konusun Oluşturma Bakımından İdari
İşlemin Kimliği, Danıştay Başkanlığı Yayını, Ankara 1990
EROĞLU, Hamza; İdare Hukuku, 4.B., Ankara, ?
GİRİTLİ, İsmet; "Türk Devlet Şurası İçtihatlarına Göre İdarenin Yetkisini Saptırması", İstanbul 1957,
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref; Yönetim Hukuku, Ankara, Turhan Kitabevi, 21.B, 2004 ; Yönetsel Yargı, Ankara, Turhan Kitabevi, 26.B., 2007
GÖZLER, Kemâl; İdare Hukuku, C.I, Ekin Kitabevi, Bursa 2003 GÜNDAY, Metin; İdare Hukuku, Ankara, İmaj Yayıncılık, 7. B, 2003 KALABALIK, Halil; İdari Yargılama Hukuku, İstanbul, Değişim Yayınları, 2003
KARAVELİOĞLU, Celal; Açıklama ve En Son İçtihatlarla İdari Yargılama Usulü Kanunu, C.I-II, 5.B, Ankara, 2001
KAYA, Cemil, İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi, Prof. Dr. Nuri Çelik'e Armağan, Beta, C. 1, İstanbul 2001
KAYA, Cemil, Türk İdare Hukukunda İcrai Olmayan İdari İşlemler, Gazi Ü. HFD, C. IX, 2005
OĞURLU, Yücel; "İdare Hukukunda 'Fiili Yol' ve Yargısal Denetimi", KHUKA, C.VI, S.I, Mart 2003, Turan YILDIRIM, İdari Yargı, Beta Yayınevi, İstanbul 2008 içinde, s.32-51
ONAR, Sıddık Sami; İdare Hukukunun Umumî Esasları, C.I, İstanbul, Hak Kitabevi, 3.B, 1966
ÖZAY, İl Han; Günışığında Yönetim, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2004
ÖZDEMİR, Necdet; Hizmet Kusuru Teorisi ve İdarenin Sorumluluğu, Ankara 1963
ÖZGEN, Eralp; "İdari Tasarruflardaki Sakatlıklar", AÜHFD, C.XVII, S.l-4, Ankara 1960, s.284
ÖZGÜLDÜR, Serdar; AYİM Kararları Işığında Tam Yargı Davaları, Yetkin Yayınları, Ankara 1996
ÖZYÖRÜK, Mukbil; İdare Hukuku Dersleri, Ankara 1973 (Teksir) SARICA, Ragıp; "Yoklukla Malul İdari Kararlardan Dolayı İdarenin Mali Mesuliyeti Meselesi", İHFM, C.XIII, S. 1-4, İstanbul 1947, s.904-905
; "İdare Hukukunda Yokluk ve Butlan", Ebül'ulâ Mardin'e
Armağan'dan Ayrı Bası, İstanbul 1944, s. 1191 vd
SAVAŞ, Veysi; Danıştay ve Askeri Yüksek İdari Mahkemesi Kararlarında İdari İşlemlerin Geri Alınması, Kırıkkale Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale 2000
TAN, Turgut; İdari İşlemin Geri Alınması, Ankara, 1970, TANDOĞAN, Sabri; "Objektif ve Sübjektif Tasarruflarda Yokluk", İdare Hukuku ve İdari Yargı İle İlgili İncelemeler I, Ankara, Danıştay Yayınları, Ankara 1976, s.82-106
ULUŞAHİN, Nur; "Yokluk Teorisinin Anayasa Hukukunda Yeri ve Uygulanabilirliği", Prof. Ergun ÖZBUDUN'a Armağan, C.II: Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2008, s.684
YAYLA, Yıldızhan; İdare Hukuku, Beta Yayıncılık, İstanbul 2009 ; İdare Hukuku I, İstanbul, 2.B., Filiz Kitabevi, 1990
; "Yer İtibariyle Yetki ve Yokluk", Hukuk Araştırmaları,
MÜHFM, C.I, S.2, 1986, s.55
YENİCE, Kazım - ESİN, Yüksel; Açıklamalı-İçtihatlı-Notlu İdari Yargılama Usulü, Ankara, Ansan Matbaacılık, 1983
YILDIRIM, Ramazan; İdare Hukuku Dersleri II, Mimoza Yayınları, Konya 2010
; İdarî Başvuru, Konya, Mimoza Yayınevi, 2.B., 2006
YILDIRIM, Turan; İdari Yargı, Beta Yayınevi, İstanbul 2008 YILDIRIM,Turan /YASİN, Melikşah/ ÖZDEMİR, H.Eyüp / ÜSTÜN, Gül / OKAY, Özge; İdare Hukuku II, XII Levha Yayıncılık, İstanbul 2010
YORGANCIOĞLU, Erçetin; "Danıştay Yargılama Usûlünde Resen İnceleme Yetkisi", İdare Hukuku ve İdari Yargı İle İlgili İncelemeler I, Ankara, Danıştay Yayınları, Ankara 1976, s.218-253

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com