HALİDE EDİBİN PROFESÖR ARNOLD TOYNBEE'YE YAZDIĞI BİR MEKTUP

Halide Edib Adıvar zengin tecrübelerle dolu, uzun ömrü boyunca, birçok meşhur şahısla tanışmış, dostluklar kurmuştur. Son devir yazarlarımızın hatıratlarında bu münasebetlerden sık sık bahsedildiği gibi, onun bu şahıslardan bazılarıyla mektuplaştığı da bilinmektedir. Yakın zamana kadar Halide Edib'in 1919 da Atatürk'e yazdığı "Nutuk"ta yayımlanan mektubu tek örnek olarak kalmıştı1. Ancak araştırmalarım sırasında, Prof. Dr. Bedi Şehsuvaroğlu'nun arşivinde, Halide Edib'in 1931 de eşi Adnan Adı var'a yazdığı iki mektubunu2 ve kendisine gelen birçok mektupları buldum3. Bu mektupların sahiplerinin hâlâ hayatta olup olmadıklarım bilmediğim gibi, hayatta olanların da şimdiki adreslerini henüz tesbit edemedim. Bulduğum mektuplardan birisi, meşhur tarihçi Prof. A. J. Toynbee'den Dr. Adnan Adivar'a yazılmıştır. Toynbee'nin oğlu Tony'nin vefatı üzerine Adnan ve Halide Adıvar çiftinin çektikleri bir telgrafa cevap olan 27.3.1939 tarihli bu mektupta Toynbee, Adnan Bey ve Halide Hanım'm Töny Paris'te iken ona karşı göstermiş oldukları ilginin, öteden beri Toynbee ailesinin kendilerine karşı duydukları sevgiyi arttırdığım ve bu nezaketi asla unutmadıklarını belirtir.