Buradasınız

YAKUT TÜRKÇESİNDE İKİZLEŞMİŞ ÜNSÜZLER

TWIN CONSONANT IN THE YAKUT TURKISH

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4179

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Yakut Turkish which belongs to the group of Uighur - Oghuz Turkish, Yakut Autonomous Republic is spoken. Yakut Turkish, Turkish language dialect. Yakut Turkish, distant dialect of Turkish language. Yakut Turkish is divided Turkish language before the main Turkish period. There are Mongolian, Tungusic, Samoyedic and Russian the language elements in the Yakut Turkish lexicology. Yakut Turkish has Kangal-Vidyuy, Nam-aldan and Dolagan three mouth. As is known, vowel in Turkish are considered in terms of formation long vowels, short vowels and normal term three groups. Long vowels are divided into two groups. Secondary long vowels and primary (~ essential) long vowels. Secondary long vowels are Oghuz group of Gagauz and Turkmen dialects; Karluk group of Uighur dialects; Kipchak group of Kirghiz, Kumyk and Karachay-Balkar; Siberian of group Tuvan, Altai, Shor, and Khakas is Turkish. Primary (~essential) long vowels live in Turkmen, Halac and Yakut Turkish. Long vowels regular in Turkmen, Halac and Yakut Turkish. Especially Yakut Turkish protects primary (~essential) long vowels old Turkish language in a systematic way. In this article V. M. Anisimov, are there any long consonants in the Yakut Turkish? or side by side with the arrival of twin consonants? He answered questions such as.
Abstract (Original Language): 
Uygur-Oğuz grubuna ait Yakut Türkçesi, Türk dilinin Sibirya’da Rusya Federasyonu’na bağlı Yakut Özerk Cumhuriyetinde konuşulan uzak bir lehçesidir. Yakut Türkçesi, Türk dilinin Ana Türkçe döneminden çok önce ayrıldığı için genel Türkçeden çok uzaklaşmıştır. Yazı dili hâline çok sonra geçmiş Yakut Türkçesinin söz varlığında Moğolca, Tunguzca, Samoyetçe ve Rusçaya ait dil öğeleri bulunur. Yakut Türkçesinin Kangal-Vilyuy, Nam-Aldan ve Dolagan olmak üzere üç ağzı vardır. Bilindiği üzere Türk dilinin ünlüleri, boğumlanma süreleri bakımından uzun ünlüler, kısa ünlüler ve normal süreli ünlüler olmak üzere üç grupta ele alınır. Uzun ünlüler, kendi içerisinde ikincil uzun ünlüler ve birincil (~aslî) uzun ünlüler olmak üzere iki gruba ayrılır. İkincil uzun ünlüler bugün Oğuz grubu lehçelerinden Gagauz ve Türkmen; Karluk grubu lehçelerinden Uygur; Kıpçak grubu lehçelerinden Kırgız, Kumuk, Karaçay-Malkar; Sibirya grubu lehçelerinden Tuva, Altay, Şor ve Hakas Türkçelerinde görülmektedir. Türk dilinde birincil ünlü uzunlukları ise düzenli olarak Türkmen, Halaç ve Yakut Türkçelerinde yaşamaktadır. Özellikle Yakut Türkçesi, en eski Türk diline ait birincil (~aslî) uzun ünlüleri sistemli bir şekilde koruduğundan Türk Dili araştırmaları açısından son derece önemli bir lehçedir. V. M. Anisimov bu makalesinde, Yakut Türkçesinde uzun ünsüzler var mıdır? Yoksa bu durum, birbirine tamamen benzemiş iki ünsüzün (~ünsüz ikizleşmesi) yan yana gelmesi midir? gibi soruları Yakut Türkçesinde tespit ettiği örneklerden hareketle cevaplamıştır.
775-780

REFERENCES

References: 

Amma Aççıgıya. Biesser nuuçça. KARDAŞEVSKAY G. R. ROJİN. İ. N., i Saha Literaturata, Yakutsk 1972, s. 79—83.
AVANESOV R. I. SİDOROV. V. İ., Sistema Fonem Russkogo Yazıka (Rusçanın Fonem Sistemi). "İz istorii öteçestvennoy fonologii" (Fonoloji Tarihinden), Moskova 1970, s. 273.
31 O. Böhtlingk, i Über die Sprache der Jakuten. SPb., 1851, § 218; L. N. Haritonov, adı geçen eser, s. 10; E. K. Pekarskiy, adı geçen eser. t. I: s. 8.
32 L. N. Haritonov, adı geçen eser, s. 82.
33 L. V. Şçerba, Fonetika Frantsuzskogo Yazıka (Fransızcanın Fonetiği). Moskova 1957, s. 79.
780 Emine ATMACA
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
BARAŞKOV P. P., Zvukovoy Sostav Yakutskogo Yazıka. (Yakut Türkçesinin Ses Dizini), Yakuts 1953, s. 9.
BÖHTLİNGK O., i Über die Sprache der Jakuten. SPb., § 1851, 218.
DYAÇKOVSKİY Ya. D. O Fonetiçeskom Osvoyenii Zaimstvovannıh Slov v Yakutskom Yazıke (Yakut Türkçesinde Alıntı Kelimelerin Fonetik Uyarlanması), Yakutsk 1962, s. 26.
HARİTONOV L. N., Sovremennıy Yakutskiy Yazık (Çağdaş Yakut Türkçesi), Yakutsk 1947, s. 47.
MATUSEVİÇ M. I., Vvedeniye v Obşçuyu Fonetiku (Genel Fonetiğe Giriş), Moskova 1959, s. 16.
MARTİNE A., Printsip Ekonomii v Fonetiçeskih İzmeneniyah (Fonetik Değişmelerde Tasarruf Prensibi), Moskova 1960, s. 184.
MATUSEVİÇ M. İ., Vvedeniye v Obşçuyu Fonetiku (Genel Fonetiğe Giriş), Moskova 1959, s. 91.
PEKARSKİY E. K., Slovar Yakutskogo Yazıka (Yakut Türkçesi Sözlüğü), t. III: 1959, s. 3301.
SAMSONOVA T. P., İzuçeniye Fonetiki v 5 Klasse (Yakut Okulunun 5. Sınıfında Fonetik Eğitimi).
SLEPTSOV P. A., Russkiye Leksiçeskiye Zaimstvovaniya v Yakutskom Yazıke (Yakut Türkçesinde Rusça Leksik Alıntılar), Yakutsk 1964, s. 93.
ŞÇERBA L. V., İzbrannıye Rabotı Po Russkomu Yazıku (Rusçayla İlgili Seçilmiş Çalışmalar), Moskova 1957, s. 165.
ŞÇERBA L. V., Fonetika Frantsuzskogo Yazıka (Fransızcanın Fonetiği). Moskova 1957, s. 79.
Üzbeksko-Russkiy Slovar (Özbek Türkçesi - Rusça Sözlük) Moskova 1959, s. 598.
Yakutsköy Şkolı Voprosı Metodiki Prepodavaniya Russkogo Yazıka V 5—8 Klassah Yakutsköy Şkolı (Yakut Okulunun 5- 8. Sınıflarında Rusça Eğitim Metotları), Yakutsk 1967, s. 9.
Yakutsko-Russkiy Slovar (Yakut Türkçesi - Rusça Sözlük) Moskova 1972, s. 23—46.
ZINDER L. R., Obşçaya Fonetika (Genel Fonetik), Leningrad (1960), s. 125.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com