A DISCUSSION ON A TERM OF MINSTRELSY TRADITION IN TURKEY: “MAKAM”
Journal Name:
- Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
The word “makam” is used as a shared musical term in different studies and in a wide geographical area including Turkey. This shared usage gives a great importance to the term of “makam” as a determiner when classifying the national music traditions among world music traditions. On the other hand, this term is carried out the different musical meanings in different traditions or in the transformation processes of any given traditions.
In this perspective, the term “âşık makamı”, which meant to be used for fixed verbal and musical minstrel creations, has been a special usage in Turkey. All the other uses of the term “makam” have some relations with the technique musical concepts as “scale”, “dominant”, “tonic” and “melodic progress” or with the equivalent musical concepts of these in different music schools. As a matter of fact, the minstrel music in Turkey has these special aspects of makams as well. On the other hand, different makams of minstrelsy tradition in Turkey can share the same musical aspects. The important factor in naming the musical creations of minstrels in Turkey may be related to the structure, the shape, the theme and the creator of the musical or the textual layer of these creations. It should also be pointed out that, this special use of the term “makam” has remarkably reached a wider level of use since the second half of the 20th century.
In this article; first the musical meanings of the term “makam” has been evaluated in the historical perspective; and then the uses of the term in Turkic World are examined, and also the importance of the term in ICH is pointed out. The conclusion part of the article consists of our suggestions on contemporary uses of the term.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
“Makam”; bir müzik terimi olarak Türkiye’yi de kapsayan geniş bir coğraf-yada ve farklı alanlarda kullanılmaktadır. Bu ortak kullanım, toplumların müzik kültürlerinin dünya müzikleri arasında konumlandırılmasında “makam” terimini belirleyici bir ölçüt haline getirmiştir. Ancak, geleneklerin değişim süreçlerinde ya da farklı geleneklerde “makam” terimine farklı müziksel anlamlar yüklenebildiği görülmektedir.
Bu çerçevede, kalıplaşmış müzikli âşık yaratmalarını niteleyen “âşık ma-kamı” terimi, “makam” teriminin Türkiye sahasındaki özel bir kullanımı şeklinde karşımıza çıkmaktadır. “Makam” terimimin diğer tüm kullanımları; “dizi”, “güçlü”, “durak” ve “seyir” gibi, teknik müzik kavramları ya da bu kavramların farklı ekol-lerdeki karşılıklarıyla bir şekilde ilişkilidir.
Nitekim Türkiye sahası âşık müziği de yukarıda saydığımız makamsal özel-liklere sahiptir. Oysa farklı “âşık makamları”, saydığımız makamsal kavramlar açısından aynı özellikleri taşıyabilmektedir.
Bu adlandırmalarda etkin unsur, müzikli âşık yaratmasının müzik ya da söz katmanının yapı, şekil, içerik ve yaratıcı gibi çeşitli özelliklerinden biriyle ilgili olabilmektedir. Dolayısıyla, “makam” teriminin Türkiye'de 20.yüzyılın ikinci yarı-sından günümüze doğru yoğunlaşmaya başlayan bu özel kullanımı, dikkat çekici hale gelmektedir.
Bu makalede, öncelikle “makam” teriminin tarihsel süreçte yüklendiği mü-ziksel anlamlar değerlendirilmekte, ardından terimin Türk dünyasındaki kullanım-ları ele alınmakta ve SOKÜM çerçevesinde terimin kazandığı önem vurgulanmak-tadır. Buna bağlı olarak, “âşık makamı” teriminin kullanımı konusundaki teklifle-rimiz makalenin sonuç kısmında yer almaktadır.
- 3
93-100