You are here

Home » Content

Sendikal Vatandaşlık Davranışı ve Sendikal Kimlik İlişkisi: Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma

Relationship between Union Citizenship Behavior and Union Identification: A Research on Teachers

Journal Name:

  • Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2015

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The main purpose of the study was to investigate the union citizenship behaviours and union identification of teachers’, and to explore the relationship between union citizenship and identification. It was also aimed to determine whether teachers’ union citizenship behaviours and their identification with union differ significantly according to research variables. The data were gathered from volunteer teachers (n=617) working in primary, secondary and high schools in Malatya during 2012-2013 and 2013-2014 academic years. Adapted versions of the Union Citizenship Behaviour and Union Identification scales were administered on participating teachers. Descriptive statistics, t-test, one way analysis of variance and regression analysis were used to analyse the gathered data. Results showed that teachers’ union citizenship behaviour and union identification were at moderate level. Results also indicated that teachers’ union citizenship and union identification scores differed significantly in terms of gender, branch, professional seniority, and entered union variables. Correlational analysis results showed that there was a positive and strong correlation between union citizenship and union identification and union identification explained 52 % of the total variance of union citizenship scale.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin sendikal vatandaşlık davranışlarının düzeyini, sendikal kimlik algılarını ve her iki değişken arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bunun yanında araştırmada öğretmenlerin sendikal vatandaşlık davranışları ile sendikal kimlik algılarının çeşitli değişkenlere göre anlamlı biçimde farklılaşıp farklılaşmadığını belirmek de amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri 2012-2013 ve 2013-2014 eğitim-öğretim yıllarında Malatya ilinde bulunan ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan araştırmaya gönüllü olarak katılan (n=617) öğretmenlerden elde edilmiştir. Araştırmada araştırmacılar tarafından Türkçe’ ye uyarlamaları yapılan “Sendikal Vatandaşlık Davranışı Ölçeği” ve “Sendikal Kimlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın verileri çözümlenirken betimsel istatistik analizler, t testi, tek yönlü varyans analizi ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin sendikal vatandaşlık davranışlarını orta düzeyde sergiledikleri ve sendikal kimlik algılarının da orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Araştırmada ayrıca öğretmenlerin sendikal kimlik ve vatandaşlık davranışlarının cinsiyet, branş, mesleki kıdem ve üye olunan sendika değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Korelasyon analizi sonucunda, sendikal vatandaşlık ile sendikal kimlik arasında pozitif yönde ve yüksek düzeyde bir ilişkinin olduğu, sendikal kimliğin sendikal vatandaşlık davranışlarına ilişkin varyansın %52’sini açıkladığı belirlenmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon 5000099462-5000201455-1-pb.pdf
  • 2
77
93
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akatay,A. (2008). Çalışanların örgütsel kimlik algılarının vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi. Selçuk Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(16),299-315.
Akgül, S. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel kimlik algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
(Sakarya İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Sakarya.
Akkaş-Baysal, E.(2013). İlköğretim okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık
davranışlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Afyon.
Alican, A. (2007). Kamu memur sendikalarında çalışan yönetici kadınlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman
Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Hasan Demirtaş, Niyazi Özer, Servet Atik, Metin Kırbaç
91
Alpar, R. (2011). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler (3. basım).Ankara: Detay Yayıncılık.
Ashforth, B. E., Harrison, S. H., & Corley, K. G. (2008). Identification in organizations: An examination of four
fundamental questions. Journal of Management, 34(3), 325-374.
Balcı, A., Baltacı, A., Fidan, T., Cereci, C. ve Acar, U. (2012).Örgütsel Sosyalleşmenin, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel
Vatandaşlıkla İlişkisi: İlköğretim Okulu Yöneticileri Üzerinde Bir Araştırma.Eğitim Bilimleri Araştırmaları
Dergisi, 2(2),47-74.
Baysal, Ö., Türkmen, L. ve Yücel, C. (2010). Sınıf öğretmenlerinin mesleki örgütlenmeye yönelik tutumları: Uşak ili
örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16 (3),329-352.
Bateman, T. S. ve Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and the good soldier: The relationship between affect and employee
“citizenship”. Academy of management Journal, 26(4), 587-595.
Bayram, N.(2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Amos uygulamaları (1. baskı). Bursa: Ezgi Kitabevi.
Boyacı, H. (1994). Öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilgilerinin düzeyi ve bu ilgi düzeyinin etkenleri. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Publications.
Byrne, B. M. (2009). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. New
York: Routledge.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cameron, A. (2004). Kurtosis. Lewis-Beck,M., Bryman, A. And Liao, T.(Ed.). The Sage encyclopedia of social science
research methods. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, 544-545.
Can, N. (2012). Öğretmenlerin örgütlenmeye aktif katılımının engelleri. Turkish Journal of Education, 1(1),12-20.
Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155–159.
Corley, K. G. (2004). Defined by our strategy or our culture? Hierarchical differences in perceptions of organizational
identity and change. Human relations, 57(9), 1145-1177.
Cornfield, D. B. (1991). The US labor movement: Its development and impact on social inequality and politics. Annual
Review of Sociology, 17, 27–49.
Çelik, M. (2007). Örgüt kültürü ve örgütsel vatandaşlık davranışı: Bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Çelik, H., E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar-uygulamalar-programlama
(2.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Çetin, Ş. (2011). Okul müdürlerinin liderliği ile müdür-öğretmen ilişkisinin öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı
üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çobanoğlu, F.K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel kimlik ve örgütsel etkililik (Denizli ili örneği).Yayımlanmamış
Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL
uygulamaları. Ankara: Pegem A Akademi.
Dukerich, J. M., Golden, B. R. ve Shortell, S. M. (2002). Beauty is in the eye of the beholder: The impact of organizational
identification, identity, and image on the cooperative behaviors of physicians. Administrative Science
Quarterly,47(3), 507-533.
Duyuş, E., S. (2010). Kamu sendikaları, Türkiye’de kamu sendikalarının karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri.
Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Dutton, J. E., Dukerich, J. M. ve Harquail, C. V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative
Science Qarterly, 39, 239-263.
Eraslan, L. (2012). Türkiye’ de eğitim sendikacılığının tarihsel perspektifi ve günümüz eğitim sendikacılığının
değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28,1-16.
Erkılıç, T.,A. (2007).İnsan kaynakları ve eğitim programının yönetimiyle ilgili etmenlerin ortaöğretimde çalışanların
sendikal örgütlenmelerine etkileri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi,9 (17),53-64.
Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: A conceptual and operational review. International Journal of
Management Reviews, 7(4), 207-230.
Feather, N. T. ve Rauter, K. A. (2004). Organizational citizenship behaviours in relation to job status, job insecurity,
organizational commitment and identification, job satisfaction and work values. Journal of Occupational and
Organizational Psychology, 77(1), 81-94.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). London, England: Sage Publications.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New
York: McGraw-Hill.
Foreman, P. ve Whetten, D. A. (2002). Members' identification with multiple-identity organizations. Organization Science,
13(6), 618-635.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Mael, F. ve Ashforth, B. E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational
identification. Journal of Organizational Behavior, 3, 103-123.
Organ, D. W. (1997). Organizational citizenship behavior: It's construct clean-up time. Human performance, 10(2), 85-97.
Sendikal Vatandaşlık Davranışı ve Sendikal Kimlik İlişkisi: Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma
92
Ortiz, L.(1999). A comprehensive literature review of organizational justice and organizational citizenship behavior: Is
there a connection to international business and crossculturalresearch?
http://www.sbaer.uca.edu/research/sribr/1999/22.pdf dresinden 04.07.2014 tarihinde alınmıştır.
Ölçüm-Çetin, M. (2004). Örgütsel vatandaşlık davranışı (1. baskı).Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Pallant, J. (2011). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows (4. Baskı).
Berkshire: Open University Press.
Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 66: 358-384.
Riketta, M., ve van Dick, R. (2005). Foci of attachment in organizations: A meta-analytic comparison of the strength and
correlates of workgroup versus organizational identification and commitment. Journal of Vocational Behavior,
67: 490-510.
Sarpkaya, R. (2005). Öğretmenlerin sendikalara üye olma durumlarını etkileyen etmenlerin profili. Mülkiye Dergisi, 29,
247, 109-127.
Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi (1. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: Kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. Gazi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
Skalen, P. (2004). New publicmanagement reform andtheconstruction of organizationalidentities. The International
Journal of PublicSector Management, 17(3), 251-263.
Snape, E. ve Redman, T. (2004). Exchange or Covenant? The Nature of the Member‐Union Relationship. Industrial
Relations: A Journal of Economy and Society, 43(4), 855-873.
Skarlicki, D. P. ve Latham, G. P. (1996). Increasing citizenship behavior within a labor union: A test of organizational
justice theory. Journal of Applied Psychology, 81(2), 161-169.
Stevens, J. P. (2009). Applied multivariate statistics for the social sciences (5. baskı). New York: Routledge.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulama.Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-73.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks
Yayıncılık.
Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2007). Using multivariate statistics (5. baskı). New York: Allyn and Bacon.
Taşdan, M.(2013). Eğitim işkolundaki sendikalara ilişkin öğretmen görüşleri: Nitel Bir araştırma. Erzincan Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 231-265.
Tokol, A. (2002). Sendikaların üye sayısında azalma nedenleri ve sendikaların izlediği yeni politikalar, İş-Güç Endüstri
İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4(1), Erişim:
http://www.isgucdergi.org/?p=article&id=282&cilt=4&sayi=1&yil=2002.
Tokgöz, E. ve Aytemiz-Seymen, O. (2013). Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı
arasındaki ilişki: Bir devlet hastanesinde araştırma. Öneri Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,10 (39),
61-76.
Toksöz, G. (1994). Kadın Çalışanlar ve Sendikal Katılım. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi, 49(3), 441-442.
Toksöz, G. ve Erdoğdu, S. (1998). Sendikacı kadın kimliği. İmge Yayınları: Ankara.
Toksöz, G. ve Sayılan, F. (1998). Sendikaların eğitim programları ve kadın çalışanlar. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dergisi, 53 (1),297-306.
Topaloğlu, H. (2012). Türkiye’deki eğitim sendikaları genel merkez yöneticilerinin eğitimin yerelleşmesi ile ilgili görüşleri.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Tüzün, İ. K. (2006). Örgütsel güven, örgütsel kimlik ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi; uygulamalı bir çalışma.
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tüzün, İ. K. ve Çağlar, İ. (2008). Örgütsel özdeşleşme kavramı ve iletişim etkinliğiilişkisi. Journal of YasarUniversity, 3(9),
1011-1027.
Ünüvar, T. G. (2006). An integrative model of job characteristics, job satisfaction, organizational commitment, and
organizational citizenship behavior. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Van-Dick, R., Grojean, M. W., Christ, O. ve Wieseke, J. (2006). Identity and the extra mile: Relationships between
organizational identification and organizational citizenship behaviour. British Journal of Management, 17(4),
283-301.
Vieira, A. L. (2011). Interactive LISREL in practice. New York: Springer.
Yasan, T.(2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve öğretmenlerininsendikalara ilişkin görüşlerinin farklı değişkenlere
göre incelenmesi: Malatya il merkezi örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 271-
293.
Yıldırm, İ., S. (2007). Türkiye’de sendikalılaşma sürecinde öğretmen sendikaları ve siyasetle ilişkisi: Adapazarı örneği.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
http://www.ogretmenplatformu.com/2013-yili-sendika-uye-sayilari Erişim: 07.07.2014.
http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowDoc/WLP+Repository/cgm/endikalar /kamusendikalari/ hizmetkollarinagore,
Erişim: 14.07.2014.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com