KI WITH REINFORCEMENT FUNCTION IN TURKISH
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
This paper will handle a salient syntactic structure that has been
recently used in spoken Turkish in particular. Possibly perceived as ill formed and grammatically erratic by Turkish speakers and as non-gramamtical by some linguists, this syntactic use of ki word is appended to affirmative sentences so as to function as a reinforcer: geldi ki, iyiyim ki, alacaklar ki, gel ki etc. These kinds of morphemes are generally named as "particle, clitics, discourse marker, additional postposition, postposition as reinforcers, reinforcement postposition, reinforcer enclitics" in grammar and linguistic studies because ki is no longer used as a conjunction, and turned into a homonymy with ki conjunction. However, ki morpheme gains this reinforcer function merely with a snytactic use. In other words, ki morpheme constructs a lexical phrase referring to an anaphorical unit. Some researchers name these kinds of phrases, which are seldom dwelt upon, "reinforcer phrases" in grammar. Accordingly, given traditional syntactic studies, the fact that ki morpheme of this function is assessed as non-sentential / independent complement is not accurate. Although this syntactic use may seem as a novel construction, it carries us to erki, an old reinforcer word that is accepted as originally a Turkic word. Even if ki-morpheme has no organic bond with old periods, this use should not be evaluated as ill-formed considering the generative and dynamic structure of language. This aspect of ki morpheme as a reinforcer can be easily witnessed in today's Turkey Turkish.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bu makalede, son yıllarda özellikle Türkiye Türkçesi sözlü dilinde
dikkati çeken bir sözdizimsel kullanım üzerinde durulacaktır. İlk
aşamada dil kullanıcılarına "anlatım bozukluğu ve dilbilgisi hatası" gibi
gelen, bazı dil araştırmacılarının ise dilbilgisel olmayan bir yapı olarak
değerlendirebilecekleri bu kullanımda, olumlu yüklemlerden sonra
pekiştirme ve anlatımı güçlendirme işlevli olarak ki sözcüğü
getirilmektedir: geldi ki, iyiyim ki, alacaklar ki, gel ki vb. B u tür
biçimbirimler gerek dilbilgisi gerekse dilbilim çalışmalarında genel
olarak "parçacık, klitik, söylem işaretleyicisi, tekit edatı, ek-edat,
kuvvetlendirme edatı, pekiştirme edatı, pekiştirme enklitiği" olarak
adlandırılmaktadır. Çünkü bu dizimde ki artık sözcük sınıfı bakımından
bağlaç olmaktan çıkmış, ki bağlacı ile eşsesli bir görünüme ulaşmıştır.
Ancak ki biçimbirimi bu pekiştirme işlevini ancak bir sözdizimsel
birliktelikle kazanmaktadır. Başka bir deyişle, ki kendisinden önceki bir
birimle bir söz öbeği kurmaktadır. Bazı araştırmacılar, dilbilgisi
alanında henüz üzerinde pek durulmayan bu ve benzeri öbeklere,
"kuvvetlendirme öbeği" adını vermektedir. Buna göre, geleneksel
sözdizimi çalışmaları bakımından bu işlevdeki /dierin "cümle dışı unsur
/ bağımsız tümleç" olarak değerlendirilmesi de doğru değildir. Bu
sözdizimsel yapı, her ne kadar Türkiye Türkçesinin yeni bir oluşumu
gibi görünse de, bizi Türkçenin köken olarak da Türkçe kabul edilen
eski bir pekiştirme sözü olan erki sözcüğüne götürmektedir. Ancak eski
dönemlerle organik bir bağı söz konusu olmasa bile, dilin üretici ve
dinamik yapısı düşünüldüğünde bu kullanımın bir "anlatım bozukluğu"
olarak değerlendirilmemesi gerekmektedir. Pekiştirme fö'sinin bu
kullanım özelliği bugün genel olarak Türkiye Türkçesi sözlü dilinde
izlenebilmektedir.
FULL TEXT (PDF):
- 9